Trưa 28/10, sau hơn một buổi xét xử và nghị án, HĐXX TAND TP.HCM đã tuyên án sơ thẩm vụ Tranh chấp về thừa kế tài sản Hoàng Đức Tiến (cố diễn viên Đức Tiến) giữa nguyên đơn Nguyễn Bình Phương (vợ ông Đức Tiến) và bị đơn là bà Nguyễn Ngọc Ánh (mẹ ông Đức Tiến).
Con dâu kiện mẹ chồng
Thẩm phán Châu Thị Điệp là chủ tọa phiên tòa. Đại diện Viện KSND TP.HCM tham gia phiên tòa là Kiểm sát viên Nguyễn Thị Mộng Linh.
Tại phiên tòa, bà Nguyễn Bình Phương vắng mặt và có đại diện theo ủy quyền cùng luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bà Phương. Phía bị đơn - bà Nguyễn Ngọc Ánh và luật sư bảo vệ quyền và lợi ích cho bà Ánh có mặt.
HĐXX cho biết tại quyết định đưa vụ kiện ra xét xử, HĐXX có triệu tập 2 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến phiên tòa. Tuy nhiên, 2 người này đã vắng mặt tại phiên xét xử.
 |
| Một góc phòng xử án. |
Phía nguyên đơn cho biết có mời bà Đinh Thị Sáng (ngụ Đồng Nai) là người đã chăm sóc cố diễn viên Đức Tiến và anh Mai Thành Tâm (ngụ TP.HCM, trợ lý của Đức Tiến), đã chung sống và làm việc với diễn viên này đến phiên tòa làm chứng. HĐXX đã chấp nhận yêu cầu trên.
Ngoài khối tài sản tại Việt Nam, trong thời gian chung sống, bà Phương và diễn viên Đức Tiến còn tạo lập được một căn nhà tại Mỹ (trị giá khoảng 830.000 USD). Tuy nhiên, bị đơn đã rút yêu cầu chia đối với căn nhà này tại tòa. HĐXX nhận định đây là bất động sản nằm ngoài lãnh thổ Việt Nam, nên không thuộc thẩm quyền.
Chấp nhận một phần yêu cầu của nguyên đơn lẫn bị đơn
Đối với yêu cầu của nguyên đơn về công nhận căn nhà tại phường Linh Đông (cũ) và thửa đất tại tỉnh Long An (cũ) là tài sản chung của vợ chồng bà Phương, yêu cầu chia di sản thừa kế theo di chúc của cố diễn viên Đức Tiến, HĐXX xác định căn nhà tại phường Linh Đông (cũ) được hình thành trước thời kỳ hôn nhân, là tài sản riêng của ông Tiến. Đối với thửa đất tại tỉnh Long An (cũ), HĐXX cho rằng có 40% giá trị hình thành trước thời kỳ hôn nhân, phần còn lại là tài sản chung của bà Phương cùng chồng.
Từ đó, đối với yêu cầu của phía bị đơn về việc công nhận căn nhà tại phường Linh Đông (cũ) là tài sản chung của bà Ánh và cố diễn viên Đức Tiến, HĐXX đã bác yêu cầu.
 |
| Bà Ánh tại phiên tòa. |
Đối với yêu cầu của bị đơn về việc công nhận công sức quản lý, giữ gìn di sản của bà Ánh, HĐXX chấp nhận. Theo đó, bà Ánh được hưởng 10% giá trị căn nhà tại phường Linh Đông (cũ).
Bị đơn yêu cầu tòa án không công nhận di chúc do cố diễn viên Đức Tiến để lại. HĐXX cho rằng có đủ căn cứ xác định di chúc này có giá trị pháp lý, nên di sản sẽ được xử lý theo di chúc.
Tuy nhiên, hàng thừa kế thứ nhất của cố diễn viên gồm mẹ, vợ và con. Di chúc để lại toàn bộ tài sản cho bà Phương nhưng do con chưa đủ 18 tuổi và mẹ là những đối tượng được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào di chúc. Do đó, theo quy định, bà Ánh và con của cố diễn viên Đức Tiến sẽ được hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật.
Bản án sơ thẩm xác định tài sản của cố diễn viên Đức Tiến là toàn bộ căn nhà tại phường Linh Đông (cũ). Bà Ánh được 10% giá trị do công sức quản lý và 70% giá trị thửa đất tại tỉnh Long An (cũ).
Từ những phân tích trên, HĐXX tuyên chấp nhận một phần khởi kiện của nguyên đơn, một phần yêu cầu phản tố của bị đơn. Bản án công nhận di chúc do cố diễn viên Đức Tiến để lại là có hiệu lực. Bà Ánh được nhận 2 tỷ đồng, bà Phương 3 tỷ đồng và người con được hưởng 1,4 tỷ đồng.
 |
| Một góc phòng xử án. |
Bà Phương đang có quốc tịch Việt Nam và người đại diện cho con, nên được quyền quản lý phần di sản của con. Từ đó, HĐXX tuyên giao căn nhà tại phường Hiệp Bình và thửa đất tại tỉnh Long An (cũ) cho nguyên đơn, đồng thời buộc bà Phương có nghĩa vụ hoàn trả lại cho bà Ánh 2 tỷ đồng.
Theo nội dung vụ kiện, bà Nguyễn Bình Phương cho biết cố diễn viên Đức Tiến có để lại di chúc tại Mỹ cho bà Phương sở hữu nhà đất ở phường Linh Đông, TP Thủ Đức (cũ) và thửa đất ở huyện Đức Hòa, tỉnh Long An (cũ). Còn mẹ của ông Đức Tiến và bé M.H. (con chung của bà Phương và ông Tiến), mỗi người được nhận một phần thừa kế với số tiền hơn 666 triệu đồng. Bà Phương khởi kiện để nhận lại nhà và đất nêu trên.
Phía bị đơn phản tố, yêu cầu tòa án xác định nhà đất tại phường Linh Đông là tài sản chung của bà Ánh và Đức Tiến. Xác định di sản của diễn viên Đức Tiến là 50% giá trị nhà đất phường Linh Đông, 50% giá trị thửa đất tại Long An (cũ). Bị đơn yêu cầu chia đều 50% giá trị thửa đất tại Long An (cũ) cho 3 người là bà Ánh, bà Phương và bé M.H.
Phía bị đơn cũng yêu cầu tòa án tính công sức quản lý và tôn tạo di sản thừa kế cho bà Ánh là 20% trong 50% giá trị nhà đất tại phường Linh Đông, 80% còn lại chia đều cho hàng thừa kế thứ nhất.
Sách về Pháp luật
Cuốn sách "Bảo đảm quyền bào chữa của bị cáo trong xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự ở Việt Nam" sẽ góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận, thực tiễn bảo đảm quyền bào chữa của bị cáo trong hoạt động xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự của TAND hiện nay.
