Mới đây, TAND TP Cần Thơ xử sơ thẩm lần hai vụ kiện hành chính giữa người khởi kiện là ông Lâm Thiện Hồng và người bị kiện là chủ tịch UBND huyện Cờ Đỏ. Theo đó, tòa chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Hồng, hủy các quyết định hành chính có liên quan.
Huyện ra quyết định "đòi" đất cho xã
Theo đơn khởi kiện, năm 1995, ông Hồng được UBND huyện Thốt Nốt (cũ) cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (gọi tắt là sổ đỏ) với diện tích 80 m2. Đến năm 2015, UBND huyện Cờ Đỏ ban hành quyết định giao cho ông Hồng 17,5 m2 đất có thu tiền sử dụng đất. Diện tích đất thực tế ông đang sử dụng là 134 m2, chênh lệch 36,5 m2 so với sổ đỏ.
Ngày 5/7/2016, chủ tịch UBND huyện Cờ Đỏ ban hành Quyết định 2218 (áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả trong lĩnh vực đất đai, trong trường hợp không ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính) buộc khôi phục tình trạng ban đầu, trả lại 42 m2 đất cho UBND xã Trung Hưng. Ngày 4/10/2016, Chủ tịch UBND huyện Cờ Đỏ ban hành Quyết định 2959 về việc cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả.
Sau đó, ông Hồng khởi kiện yêu cầu hủy bỏ hai quyết định trên vì chủ tịch UBND huyện Cờ Đỏ ban hành Quyết định 2218 sai thẩm quyền. Thẩm quyền này thuộc UBND xã Trung Hưng.
Quyết định 2218 cho rằng ông có hành vi vi phạm từ năm 2013 nhưng không lập biên bản vi phạm tại thời điểm này mà đến năm 2016 mới lập biên bản là không đúng. Quyết định này không căn cứ vào biên bản vi phạm hành chính nhưng lại buộc ông khắc phục hậu quả do hành vi vi phạm là thiếu căn cứ và không phù hợp với quy định của pháp luật.
Mặt khác, theo ông Hồng, quyết định buộc khắc phục hậu quả, trả lại đất đã lấn chiếm nhưng UBND huyện không đưa ra căn cứ xác định đất này thuộc quyền quản lý của xã Trung Hưng. Ông đã san lấp mặt bằng, xây dựng nhà cửa kiên cố nhưng UBND huyện buộc tháo dỡ mà không hỗ trợ bồi thường là không thỏa đáng.
 |
| Ông Lâm Thiện Hồng sau phiên tòa sơ thẩm thắng kiện chủ tịch UBND huyện Cờ Đỏ. |
Không có cơ sở nói dân lấn chiếm 42 m2 đất
Phía người bị kiện cho rằng quá trình ban hành các quyết định hành chính, chủ tịch UBND huyện Cờ Đỏ đã thực hiện đúng thẩm quyền và đúng các trình tự, thủ tục theo quy định. Vì vậy, người bị kiện đề nghị tòa bác yêu cầu của ông Hồng.
Xử sơ thẩm lần hai, tòa nhận định phía người bị kiện cho rằng ông Hồng lấn chiếm đất của UBND xã Trung Hưng theo giấy chứng nhận được cấp năm 1991. Tuy nhiên, đến nay không xác định rõ đất của xã là bao nhiêu, những người dân trong đó có ông Hồng lấn chiếm bao nhiêu. Mặt khác, ông Hồng được cấp sổ đỏ 80 m2, sau đó được giao thêm 17,5 m2. Diện tích còn lại đang sử dụng ngoài sổ đỏ là 36,5 m2 nhưng quyết định lại buộc khắc phục 42 m2 là không đúng.
Theo tòa, không có cơ sở cho rằng ông Hồng lấn chiếm 42 m2 đất của UBND xã Trung Hưng theo Quyết định 2218 để buộc ông Hồng phải khắc phục hậu quả. Yêu cầu của người khởi kiện về vấn đề này có cơ sở được chấp nhận.
Đối với Quyết định 2959, tòa cho rằng quyết định này ban hành để cưỡng chế thực hiện Quyết định 2218 trong thời gian Quyết định 2218 đang chờ giải quyết khiếu nại. Do Quyết định 2218 chưa có hiệu lực thi hành nên việc ban hành Quyết định cưỡng chế 2959 là không có cơ sở pháp lý. Cạnh đó, Quyết định 2218 bị hủy về hình thức, nội dung nên Quyết định 2959 cũng bị hủy.
Từ đó tòa chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Hồng, hủy cả hai quyết định 2218 và 2959 của chủ tịch UBND huyện Cờ Đỏ.
Tòa từng bác yêu cầu khởi kiện
Trước đó, xử sơ thẩm lần đầu năm 2017, TAND TP Cần Thơ đã bác yêu cầu khởi kiện của ông Hồng. Sau đó, ông Hồng kháng cáo.
Xử phúc thẩm vào năm 2018, TAND Cấp cao tại TP.HCM nhận định cấp sơ thẩm đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng vì: 1) không đưa UBND xã Trung Hưng vào tham gia với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án; 2) Không thực hiện các trình tự, thủ tục, thu thập chứng cứ, trình bày, tự khai của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là UBND xã Trung Hưng; 3) Không thu thập các tài liệu, chứng cứ khác có liên quan đến quyền sử dụng đất của UBND xã Trung Hưng, liên quan việc mua bán đất giữa UBND xã Trung Hưng với ông Hồng để làm căn cứ giải quyết vụ án.
Từ đó TAND Cấp cao tại TP.HCM xử hủy án sơ thẩm, chuyển hồ sơ về cho TAND TP Cần Thơ xét xử lại. Và nay TAND TP Cần Thơ đã xử lại với kết quả như trên.
