Câu 1: Trạng nguyên nào được nhân gian gọi là Trạng Lợn?
Theo sách "Những hiền nhân trong sử Việt", trạng nguyên Nguyễn Nghiêu Tư quê thôn Hiền Lương, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh. Ông tên húy là Nguyễn Trư, gia đình làm nghề mổ lợn nên được nhân gian gọi là Trạng Lợn. |
Câu 2: Nhận xét nào đúng về Trạng Lợn?
Nguyễn Nghiêu Tư sinh năm Quý Hợi (1383), đỗ trạng nguyên khoa Mậu Thìn, niên hiệu Thái Hòa thứ sáu (1448), đời vua Lê Nhân Tông, khi đã 65 tuổi. Ông là người đỗ trạng nguyên lớn tuổi nhất trong lịch sử khoa bảng nước ta. |
Câu 3: Nguyễn Nghiêu Tư nắm giữ chức gì thời Hậu Lê?
Đỗ trạng, Nguyễn Nghiêu Tư ra làm quan cho nhà Hậu Lê, từng giữ những chức vụ khác nhau trong triều đình phong kiến, trong đó có An phủ sứ lộ Tân Hưng Thượng. Sau chuyến đi sứ nhà Minh trở về, ông được thăng chức Lại bộ Thượng thư (chưởng lục bộ). |
Câu 4: Hồi nhỏ, Nguyễn Nghiêu Tư được vị quan nhà nhà Lê nào nuôi ăn học?
Nguyễn Nghiêu Tư mồ côi cha mẹ từ nhỏ, phải đi làm thuê cho nhà giàu ở thôn Đông Sơn, xã Việt Đoàn, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Là người thông minh, sáng dạ, ông được tiến sĩ Vũ Mộng Nguyên quý mến, đón về nuôi dạy. |
Câu 5: Thầy của Trạng Lợn từng thi đỗ tiến sĩ cùng khoa thi với danh nhân nào?
Vũ Mộng Nguyên quê huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ngày nay. Ông thi đỗ thái học sinh (tiến sĩ) năm 1400 dưới thời vua Hồ Quý Ly, cùng khoa thi với Nguyễn Trãi, Nguyễn Mộng Tuân, Lý Tử Tuấn. Đỗ đạt cao nhưng ông không làm quan cho nhà Hồ, sau này mới ra làm quan cho triều Lê sơ. |
Câu 6: Tên tập thơ nổi tiếng của Vũ Mộng Nguyên?
Tiến sĩ Vũ Mộng Nguyên là nhà thơ lớn đương thời. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là "Vị Khê thi tập". Thơ Vũ Mộng Nguyên phản ánh tâm sự của người dân mất nước; song cũng mang cả tiếng nói hào hùng của dân tộc đang vươn mình đứng dậy, quật ngã quân thù. |
Câu 7. Bắc Ninh là quê của lưỡng quốc khôi nguyên nào?
Nguyễn Đăng Cao là vị lưỡng quốc khôi nguyên duy nhất của nước ta. Theo Bắc Ninh dư địa chí Nguyễn Đăng Cảo người xã Hoài Bão, huyện Tiên Du (nay thuộc thôn Hoài Bão, xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh). Ông sinh năm Kỷ Mùi (1619), mất năm nào chưa rõ. Khi đi sứ nhà Thanh, nhờ tài đối đáp, trí tuệ uyên thâm, ông được phong là Lưỡng quốc khôi nguyên. |
Câu 8. Danh nhân nào quê Bắc Ninh từng là trạng nguyên duy nhất của triều Hồ?
Lưu Thúc Kiệm (người làng Trạm Lệ, huyện Gia Bình, phủ Thuận An, xứ Kinh Bắc), đỗ trạng nguyên khoa tháng 8, Canh Thìn, năm Thánh Nguyên thứ 1, đời Hồ Quý Ly. 20 người khác đỗ thái học sinh, trong đó có Nguyễn Trãi, Lý Tử Tấn, Vũ Mộng Nguyên, Hoàng Hiến, Nguyễn Thành... Lưu Thúc Kiệm là trạng nguyên duy nhất của nhà Hồ. |