 |
Câu 1: Xứ Nghệ là danh từ dùng để chỉ tỉnh nào?
Xứ Nghệ là danh từ dùng để nói về hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Đây là nơi sản sinh và nuôi dưỡng nhiều nhà khoa bảng cho đất nước. |
 |
Câu 2. Danh nhân nào sau đây là người xứ Nghệ?
Hồ Tông Thốc là người huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An, đỗ khoa bảng của xứ Nghệ dưới triều Trần. Ông từng làm tới chức Hàn Lâm học sĩ phụng chỉ kiêm Thẩm hình viện sứ dưới triều vua Trần Nghệ Tông. |
 |
Câu 3. Ai được suy tôn là tổ khoa của đất học xứ Nghệ?
Bạch Liêu (1326-1315) còn có tên khác là Bạch Đồng Liêu, quê ở làng Yên Xá, huyện Diễn Châu (Nghệ An), được suy tôn là tổ khoa của đất học xứ Nghệ. Ông thi đỗ trạng nguyên năm 1266 dưới thời trị vì của vua Trần Thánh Tông. |
 |
Câu 4. Sau khi thi đỗ trạng nguyên, Bạch Liêu làm quan đến chức gì?
Dù thi đỗ đạt cao, Bạch Liêu không ra làm quan. Ông trở thành vị trạng nguyên duy nhất trong lịch sử khoa bảng nước nhà từ chối làm quan sau khi đỗ đạt. |
 |
Câu 5. Dù không ra làm quan, Bạch Liêu làm quân sư giúp ai trong kháng chiến chống Mông -Nguyên?
Không ra làm quan, nhưng tại quê nhà, trạng nguyên Bạch Liêu làm quân sư giúp thượng tướng Trần Quang Khải thảo ra kế hoạch về tuyển quân và dự trữ lương thực, củng cố biên giới phía Nam, góp phần đánh bại quân Mông - Nguyên. Sau kháng chiến, ông tiếp tục theo đoàn sứ bộ sang sứ nhà Nguyên, tạo tình hòa hiếu giữa hai nước. |
 |
Câu 6. Trạng nguyên Bạch Liêu còn xuất sắc ở lĩnh vực nào sau đây?
Sinh ra trong gia đình có cha làm nghề bốc thuốc, trạng nguyên Bạch Liêu rất giỏi về Y dược. Sau khi đất nước thái bình, ông về quê mở trường dạy học và làm nghề bốc thuốc cứu giúp lương dân. |
 |
Câu 7. Danh nhân xứ Nghệ nào là thầy thuốc xuất chúng trong lịch sử dân tộc?
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là thầy thuốc tiêu biểu trong lịch sử dân tộc. Ông là tác giả của bộ sách quý chuyên về Y dược Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh. Ông quê ở huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh. |
 |
Câu 8. Danh nhân xứ Nghệ từng đỗ Đình Nguyên tiến sĩ thời Nguyễn, sau trở thành lãnh tụ tiêu biểu trong phong trào Cần Vương?
Phan Đình Phùng (1947-1895) từng thi đỗ Đình Nguyên tiến sĩ (trạng nguyên) dưới thời nhà Nguyễn. Sau này, ông trở thành thủ lĩnh của cuộc khởi nghĩa Hương Khê trong phong trào Cần Vương, giúp vua Hàm Nghi đánh giặc cứu nước. |
 |
Câu 9. Danh nhân khoa bảng xứ Nghệ nào 82 tuổi vẫn lều chõng đi thi?
Đoàn Tử Quang (1818-1928) người huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Ông là tấm gương hiếu học nổi tiếng trong lịch sử khoa bảng nước ta. Khi 82 tuổi, ông vẫn đi thi và đỗ cử nhân dưới thời vua Thành Thái (1900). |
