|
|
Một bức tranh của Rene Magritte được bán hơn 121 triệu USD tại Christie’s, New York (Mỹ), lập kỷ lục đấu giá cho danh họa. Ảnh: Christie’s. |
Trong báo cáo công bố ngày 10/3, công ty tư vấn Artprice (Pháp), chuyên tổng hợp dữ liệu đấu giá toàn cầu, cho biết tổng giá trị giao dịch nghệ thuật năm 2024 chỉ đạt 9,9 tỷ USD (9,1 tỷ euro), mức thấp nhất kể từ năm 2009.
Các trung tâm nghệ thuật lớn đều ghi nhận mức sụt giảm đáng kể, với New York (Mỹ) giảm 29%, London (Anh) giảm 28% và Paris (Pháp) giảm 21%, trong bối cảnh giới sưu tập thận trọng hơn trước những bất ổn kinh tế toàn cầu.
Đáng chú ý, giá trị giao dịch nghệ thuật tại Trung Quốc giảm còn 1,8 tỷ USD, so với 4,9 tỷ USD vào năm 2023, cho thấy sự chững lại của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
"Những nhà sưu tập lớn ngày càng thận trọng, ngay cả với tác phẩm của các nghệ sĩ danh tiếng như Mark Rothko, Jasper Johns, Ellsworth Kelly và Jean-Michel Basquiat", Thierry Ehrmann, nhà sáng lập Artprice, chia sẻ với AFP.
 |
| Nhà đấu giá Sotheby’s cắt giảm 100 nhân sự giữa biến động thị trường nghệ thuật. Ảnh: Sotheby’s. |
Giá trị giao dịch các tác phẩm của Pablo Picasso - một chỉ số quan trọng phản ánh xu hướng thị trường - đạt 223 triệu USD trong năm 2024, giảm đáng kể so với 597 triệu USD của năm 2023.
Những phiên đấu giá lập kỷ lục từng sôi động trên thị trường nghệ thuật nay không còn phổ biến, khi làn sóng đầu cơ kéo dài nhiều năm qua dần hạ nhiệt từ năm 2021.
Xu hướng này buộc một số nhà đấu giá lớn phải trì hoãn hoặc hủy bỏ các phiên đấu giá theo kế hoạch, khiến nguồn cung tác phẩm trên thị trường sụt giảm đáng kể.
Trước những biến động của thị trường, Sotheby’s - một trong những nhà đấu giá hàng đầu thế giới - đã cắt giảm 100 nhân sự, tương đương 6% lực lượng lao động toàn cầu, vào tháng 12 năm ngoái.
Ảnh hưởng từ kinh tế toàn cầu
Các chuyên gia nhận định đà suy giảm trong năm qua chịu tác động từ xung đột tại Ukraine và Gaza, loạt cuộc bầu cử quan trọng trên thế giới, cùng lãi suất tăng cao, làm gia tăng chi phí vay vốn.
Nền kinh tế Trung Quốc cũng chững lại rõ rệt kể từ đại dịch Covid-19, chịu áp lực từ cuộc khủng hoảng nợ trong ngành bất động sản và các rào cản thương mại từ các đối tác lớn.
 |
| Bất ổn kinh tế và địa chính trị toàn cầu khiến giới sưu tập thận trọng hơn, kéo theo sự suy giảm trên thị trường nghệ thuật. Ảnh: Sotheby’s. |
"Đối với giới thượng lưu, nghệ thuật thường là khoản chi tiêu xa xỉ đầu tiên bị cắt giảm khi cần thắt chặt tài chính. Đó là lý do khi kinh tế khởi sắc, thị trường nghệ thuật thường phục hồi nhanh chóng", Lindsay Dewar, chuyên gia tại công ty tư vấn và nghiên cứu thị trường nghệ thuật ArtTactic (London, Anh), nhận định.
Giới quan sát đang chờ đợi phản ứng của thị trường nghệ thuật toàn cầu trước nhiệm kỳ mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Lạc quan ban đầu về hiệu ứng “Trump bump” trên thị trường chứng khoán nhanh chóng suy giảm khi ông triển khai chính sách áp thuế và gia tăng căng thẳng với các đồng minh.
Sự suy giảm nhu cầu trong giới sưu tập nghệ thuật cũng lan rộng sang thị trường sơ cấp - nơi các tác phẩm được giao dịch qua các phòng tranh - kéo theo tác động đến giá bán và thu nhập của nghệ sĩ.
Trao đổi với các chủ phòng tranh, Dewar cho biết năm 2024 là một năm đầy thách thức đối với họ.
Tín hiệu lạc quan
Bất chấp sự suy yếu của thị trường, hoạt động đấu giá vẫn ghi nhận những tín hiệu tích cực. Theo số liệu từ Artprice, tổng số giao dịch đấu giá trong năm ngoái tăng 5%, đạt 800.000 giao dịch, trong đó phân khúc tác phẩm dưới 50.000 USD vẫn duy trì ổn định.
 |
| Bức chân dung Alan Turing do robot Ai-Da tạo ra được bán đấu giá 1,08 triệu USD tại Sotheby’s. Ảnh: Sotheby’s. |
Một số phiên đấu giá vẫn ghi nhận kết quả ấn tượng, tiêu biểu là bức tranh của danh họa siêu thực Rene Magritte, được bán với giá kỷ lục 121 triệu USD vào tháng 11, vượt xa mức ước tính 95 triệu USD.
“Mọi người vẫn có nhu cầu mua bán tác phẩm nghệ thuật, hoạt động giao dịch vẫn tiếp diễn”, Dewar nhận định.
Một tác phẩm chân dung của nhà toán học người Anh Alan Turing - được tạo ra bởi robot trí tuệ nhân tạo (AI) - cũng thu về 1,08 triệu USD tại Sotheby’s vào tháng 11, gấp 10 lần so với kỳ vọng ban đầu.
Hai phiên đấu giá lớn sắp diễn ra được kỳ vọng sẽ phản ánh rõ hơn tình hình thị trường nghệ thuật cao cấp. Sotheby’s dự kiến mở bán bộ sưu tập của cố doanh nhân ngân hàng New York Thomas A. Saunders và vợ vào tháng 5, trong khi Christie’s sẽ đưa một phần bộ sưu tập nghệ thuật hiện đại của "ông trùm" xuất bản Leonard Riggio lên sàn đấu giá trong thời gian tới.
Nhà giáo dục và hùng biện người La Mã Quintilian từng nói rằng: "Chúng ta phải xây dựng tâm trí của mình thông qua đọc sâu hơn là đọc rộng". Thực hành đọc sâu là một quá trình rèn luyện có chủ đích. Mục Lifestyle giới thiệu với độc giả 6 nguyên tắc phát triển thói quen đọc sâu để không chỉ khám phá thế giới và kiến thức mà còn khám phá về chính bản thân mình.
