Theo khảo sát của tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận Common Sense Media, được công bố ngày 23/3, thời gian dùng điện thoại trung bình ở trẻ em và thanh thiếu niên tăng khoảng 17% từ 2019 đến 2021 - nhanh hơn hẳn so với 4 năm trước đó.
Trung bình, thời gian dùng điện thoại ở trẻ em 8-12 tuổi tăng từ 4 giờ 44 phút lên 5 giờ 33 phút, còn với thanh thiếu niên 13-18 tuổi, mức tăng là từ 7 giờ 22 phút lên 8 giờ 39 phút.
Nhiều chuyên gia quan ngại về việc trẻ 8-12 tuổi dùng mạng xã hội như Instagram, Snapchat, Facebook, trong khi những nền tảng này yêu cầu người dùng ít nhất 13 tuổi bởi điều luật cấm các công ty lấy dữ liệu từ trẻ em, theo New York Times.
Theo Diana Graber, người sáng lập Cyberwise, trang web dành cho người lớn muốn hỗ trợ trẻ dùng công nghệ an toàn, nhiều bé dùng điện thoại để giải trí và kết nối với bạn bè trong đại dịch vì chưa được đến trường. Tuy nhiên, bà nói thêm rằng mạng xã hội không được thiết kế để đảm bảo an toàn cho trẻ.
 |
| Trẻ em đang dùng mạng xã hội nhiều hơn bao giờ hết. Ảnh: Adobe Stock. |
Những nguy cơ
Theo tiến sĩ Devorah Heitner, chuyên gia về an toàn mạng, những đứa trẻ từ gia đình thu nhập thấp có thời gian sử dụng điện thoại lớn nhất bởi đó là nơi chịu ảnh hưởng nặng nề trong đại dịch.
“Trẻ em từ gia đình thu nhập thấp chịu ảnh hưởng nhiều nhất bởi việc đóng cửa trường học”, tiến sĩ Heitner nói. Vì người lao động thu nhập thấp thường bị yêu cầu đi làm tại chỗ, cha mẹ trong các gia đình này thường không ở nhà, để lại mình đứa trẻ với chiếc điện thoại.
Chuyên gia cho rằng thời gian dùng điện thoại tăng không nhất thiết là điều đáng lo ngại. Chẳng hạn, trẻ em có thể kết nối với bạn bè trong đại dịch nhờ công nghệ, tiến sĩ Heitner nói.
Nhưng khảo sát mới đây với 1,306 người từ độ tuổi 8-18 cho thấy mục đích chủ yếu khi dùng điện thoại của trẻ không phải để giữ liên lạc với bạn. Thanh thiếu niên được ghi nhận dành trung bình 3 giờ mỗi ngày xem video và 2 giờ chơi game, nhưng thời gian trò chuyện hoặc video call với bạn bè chỉ có 20 phút.
"Điều đáng lo ngại là mạng xã hội đang thay thế những hoạt động khác như ngủ nghỉ, dành thời gian cho gia đình, đọc sách, làm việc nhà - những điều tích cực cho trẻ", tiến sĩ Heitner nói.
 |
| Trẻ có thể gặp những nội dung không phù hợp khi dùng mạng xã hội. Ảnh: Houston Chronicle. |
Việc trẻ em dưới 13 tuổi dùng mạng xã hội đã là một điều đáng lo ngại, bà Graber cho biết. Những nền tảng này thường chứa nội dung bạo lực và đáng sợ mà trẻ nhỏ chưa sẵn sàng chứng kiến.
Trẻ em cũng có thể vô tình gặp phải những nội dung khiêu dâm, hình ảnh tự hại hoặc bài đăng ủng hộ rối loạn ăn uống, tiến sĩ Heitner nói thêm.
Một điều đáng lo ngại khác là tin tức sai lệch tràn ngập các mạng xã hội, bà Graber nói. “Một đứa trẻ chưa thể phân biệt được thật và giả. Chúng có thể liên tục gặp phải tin giả và nhìn nhận sai lệch về thế giới", bà cho biết.
Giải pháp
Từ kinh nghiệm giảng dạy kiến thức số, bà Graber gợi ý cha mẹ có thể yêu cầu trẻ phân tích cách chúng phân bổ thời gian trong một ngày. Thông thường, “chúng sẽ khá ngạc nhiên khi thấy mình dùng điện thoại nhiều tới vậy”, bà nói.
Cha mẹ cũng có thể ngồi lại để thỏa thuận với trẻ về việc sử dụng công nghệ, ghi lại cụ thể rằng con được dùng điện thoại khi nào, ở đâu và trong bao lâu. Chẳng hạn, trẻ nhỏ chỉ được phép xem YouTube khi có cha mẹ trong phòng.
“Với nhiều trẻ em, đó có thể là cách cảnh giác tốt. Các em sẽ không bấm vào những thứ nguy hiểm, đáng sợ nếu thấy cha mẹ ở ngay đó”, tiến sĩ Heitner nói.
 |
| Cha mẹ có thể đưa ra thỏa thuận để giúp con sử dụng mạng xã hội hiệu quả. Ảnh: CNN. |
Điều quan trọng nhất là cha mẹ thường xuyên trò chuyện cùng con về việc dùng điện thoại và mạng xã hội. Bà Graber gợi ý phụ huynh có thể hỏi con đang xem gì, thấy điều gì thú vị, hay hâm mộ ai trên mạng.
Cha mẹ cần giải thích về tầm quan trọng của vấn đề bảo mật, rằng những gì trẻ chia sẻ sẽ ảnh hưởng lên danh tiếng của chúng, tiến sĩ Heitner nói. Việc thảo luận với con về tính trình diễn của mạng xã hội cũng rất hữu ích. Trẻ cần hiểu rằng mọi người thường chỉ đăng ảnh khi vui vẻ và điều đó không phản ánh toàn bộ thực tại của họ.
Nếu có thể, cha mẹ nên dùng điện thoại cùng con để chia sẻ những giá trị và kỳ vọng của mình.
“Hãy lên mạng cùng bọn trẻ cố gắng không phán xét. Giống như khi trông con ở công viên, bạn có thể làm vậy trên mạng”, bà Graber nói.
