Trẻ nhiễm HIV diễn biến bệnh nhanh hơn người lớn
Trẻ có thể bị nhiễm HIV qua ba con đường từ mẹ truyền cho con, qua đường máu và quan hệ tình dục không an toàn. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu là từ mẹ.
Nguy cơ nhiễm HIV ở trẻ sinh ra từ mẹ mắc bệnh không được điều trị trong thai kỳ là 13-39%. Đặc biệt, rất khó chẩn đoán em bé có bị nhiễm HIV hay không trong tháng đầu tiên sau đẻ. Do đó, đối tượng này cần phải điều trị dự phòng sớm, bởi trẻ mắc bệnh diễn tiến đến giai đoạn AIDS nhanh hơn so với người lớn.
Theo Cục phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), bệnh không lây truyền qua những tiếp xúc thông thường như bắt tay, ôm hôn, ăn uống chung. Do đó, chúng ta vẫn có thể chăm sóc trẻ nhiễm HIV tại nhà mà không sợ lây cho người khác theo đúng hướng dẫn chuyên môn y tế.
Những trẻ nhiễm HIV cần được đến nhà trẻ, mẫu giáo, đi học bình thường và giữ bí mật để em không bị định kiến hoặc xa lánh.
Nếu trẻ nhiễm bệnh có thể chất yếu, dinh dưỡng kém sẽ kích hoạt HIV phát triển, sức đề kháng ngày càng suy sụp, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội, nhanh chóng chuyển sang giai đoạn AIDS.
Chế độ dinh dưỡng
Theo tài liệu của Bộ Y tế, việc duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ bị HIV có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giúp trẻ phát triển bình thường và tăng sức đề kháng, làm chậm quá trình chuyển sang AIDS.
Đủ dinh dưỡng: Bữa ăn cần có đủ 4 nhóm: chất bột (gạo, ngô...), chất đạm từ các loại thịt (tốt nhất là thịt bò và gia cầm), đậu đỗ (đậu phụ, vừng, lạc), chất béo (từ dầu thực vật và mỡ động vật, nên chọn mỡ gà, vừng lạc), vitamin, chất khoáng và chất xơ (rau củ, rau lá và quả chín).
Về số bữa ăn bổ sung trong ngày: Trẻ từ 6-12 tháng tuổi có thể cho ăn 2-3 bữa/ngày. Trẻ từ 13-24 tháng tuổi cho ăn 3-4 bữa/ngày kèm thêm 2 bữa phụ như nước hay quả chín, sữa bò, sữa đậu nành, bánh quy... Nếu trẻ không uống thêm sữa, bạn cần cho ăn 3 bữa chính và 2 bữa phụ/ngày.
Trẻ trên 2 tuổi ăn 3 bữa chính cùng gia đình, mỗi bữa từ 1-2 bát, ưu tiên thức ăn giàu dinh dưỡng như thịt, cá, tôm, cua, trứng, đậu và rau xanh. Giữa các bữa ăn chính cần cho trẻ ăn thêm 2 bữa phụ: sữa, bánh, quả chín. Chế biến thức ăn phải đảm bảo vệ sinh. Cần cho trẻ uống đủ nước, mỗi ngày 6-8 cốc nước (200 ml/cốc) gồm nước đun sôi, nước rau, quả.
Những lưu ý khi chăm sóc
Theo thông tin của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng chống tệ nạn ma túy, mại dâm, trẻ nhiễm HIV có hệ thống miễn dịch suy giảm nên nguy cơ mắc bệnh cao và diễn biến nghiêm trọng hơn. Vì vậy, đối với các bệnh đã có vắc xin phòng, cần bảo đảm trẻ được tiêm chủng đầy đủ. Với các bệnh thông thường khác, gia đình cần cách ly trẻ với bệnh nhân (đặc biệt là người mắc lao).
Trẻ nhiễm HIV cần được tắm, vệ sinh sạch để đề phòng nhiễm trùng, không để xây xước da. Quần áo mặc cần thoáng mát vào mùa hè và ấm về mùa đông. Sau khi trẻ đại tiện và vệ sinh xong cần rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng.
Cần phải cho trẻ thăm khám kịp thời khi thấy có những triệu chứng sốt, ho, thở nhanh, khó thở, chán ăn, gầy sút nhanh, xuất hiện những đốm trắng hay những vết đau trong miệng, đại tiện có máu, tiêu chảy, nôn mửa, sởi, lao, thủy đậu hoặc các bệnh lây nhiễm khác.
Hàng tháng, cần cho trẻ kiểm tra sức khỏe, thăm khám và xét nghiệm để phát hiện và điều trị dự phòng các biểu hiện sớm của nhiễm trùng cơ hội.
Trẻ nhiễm HIV cần được ngủ, nghỉ ngơi nhiều hơn so với các bé bình thường. Người thân nên dành nhiều thời gian để chơi, nói chuyện, ôm ấp trẻ, giúp các em có đời sống tình cảm đầy đủ, ấm áp.