Trung Quốc thả hàng triệu con muỗi để chống dịch chikungunya

Trung Quốc thả hàng triệu con muỗi ra môi trường để kiểm soát dịch chikungunya. Ảnh: Shutterstock.

Theo số liệu mới nhất, giới chức y tế tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) đã ghi nhận 1.387 ca nhiễm chikungunya mới trong tuần trước đó. Mặc dù con số này giảm so với gần 3.000 ca mỗi tuần trong hai tuần trước đó, công tác phòng chống dịch tại các địa phương vẫn được tiến hành khẩn trương và nghiêm túc.

Thả muỗi vào môi trường

Đầu tháng 8, truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết nhà máy nuôi muỗi lớn nhất tại quận Hoàng Phổ, thành phố Quảng Châu, đang hoạt động hết công suất, thả khoảng 5 triệu con muỗi đực mỗi tuần. Những con muỗi này được xử lý bằng kỹ thuật “Wolbachia” nhằm hạn chế khả năng sinh sản của muỗi hoang dã.

Cơ chế của phương pháp này dựa trên việc muỗi đực nhiễm vi khuẩn Wolbachia giao phối với muỗi cái không nhiễm, khiến trứng không thể phát triển thành ấu trùng, từ đó góp phần làm giảm mật độ muỗi truyền bệnh trong tự nhiên.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý kỹ thuật này còn tồn tại rủi ro do có thể nhầm lẫn thả nhầm muỗi cái nhiễm Wolbachia ra môi trường, và những cá thể này vẫn có khả năng sinh sản, gây lan truyền dịch bệnh. Đáp lại, Công ty Wolbakim, đơn vị thực hiện dự án, khẳng định đã phát triển công nghệ tách muỗi đực và cái với sai số rất thấp, dưới 0,5%, nhằm hạn chế rủi ro trên.

Phát triển bộ test nhanh

Trước nguy cơ dịch chikungunya lan rộng, các nhà khoa học tại Hong Kong cũng đang gấp rút nghiên cứu phát triển bộ test nhanh giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm hơn, góp phần nâng cao hiệu quả kiểm soát sức khỏe cộng đồng.

Ông Ricky Chiu Yin-to, nhà sáng lập kiêm CEO của công ty công nghệ sinh học Phase Scientific, cho biết đội ngũ của ông đang tập trung phát triển bộ test dựa trên mẫu máu lấy bằng cách chích đầu ngón tay, cho kết quả chỉ trong 10 đến 15 phút.

Khác với nhiều bộ test nhanh hiện nay chỉ phát hiện kháng thể (các chất do cơ thể tạo ra sau khi bị nhiễm bệnh một thời gian), sản phẩm của Phase Scientific tập trung phát hiện trực tiếp các protein đặc trưng (kháng nguyên) trên bề mặt virus chikungunya.

Ông Chiu giải thích rằng khi người bệnh đang ở giai đoạn nhiễm bệnh sớm nhất, bộ test này có thể phát hiện ngay virus trong mẫu máu mà không phải đợi cơ thể tạo ra kháng thể.

Công tác chống dịch vẫn đang được đẩy mạnh ở Trung Quốc.

Trên thị trường hiện có nhiều bộ test nhanh chikungunya được sản xuất bởi các công ty ở Mỹ, Trung Quốc và một số quốc gia khác. Tuy nhiên, hầu hết bộ test này chỉ phát hiện kháng thể, phụ thuộc vào phản ứng miễn dịch riêng biệt của từng người, nên độ chính xác có thể không đồng đều. Ông Chiu cho rằng đây chính là hạn chế lớn của các bộ kit hiện nay.

Hong Kong hiện vẫn sử dụng phương pháp xét nghiệm nucleic acid để xác định người nhiễm, tuy nhiên quy trình này mất vài giờ mới có kết quả. Nhờ hợp tác với các nhà nghiên cứu đại lục, Phase Scientific đã thử nghiệm bộ test nhanh trên hàng chục bệnh nhân, dự kiến sẽ mở rộng thử nghiệm với hơn 100 người trong vài tuần tới nhằm đánh giá độ chính xác trước khi đưa sản phẩm ra thị trường.

Ông Chiu cũng cho biết chính quyền Hong Kong rất quan tâm đến việc ứng dụng bộ test này trong hệ thống y tế công cộng. Sở Y tế Hong Kong xác nhận đã chủ động liên hệ với đơn vị nghiên cứu để tìm hiểu về hiệu quả và chất lượng của bộ test, đồng thời khuyến khích đơn vị đăng ký sản phẩm vào hệ thống kiểm soát tự nguyện của cơ quan y tế.

Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật cũng cảnh báo chưa có bộ test nhanh nào được các tổ chức y tế quốc tế chứng nhận cho phép sử dụng tự test tại nhà. Các quảng cáo bán test nhanh chikungunya trên mạng đã bị cơ quan y tế phát hiện và yêu cầu nhà sản xuất ngừng phân phối sản phẩm cho công chúng.