Ngày 3/12, TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên án với bị cáo Trương Mỹ Lan và 47 đồng phạm.
Từ các nhận định, HĐXX chấp nhận một phần kháng cáo xin giảm nhẹ đối với bị cáo Trương Mỹ Lan, giảm từ 20 năm tù xuống còn 16 năm tù về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”; giữ nguyên mức án tử hình về tội “Tham ô tài sản”; giữ nguyên mức án 20 năm về tội “Đưa hối lộ”.
Tổng hợp hình phạt, HĐXX buộc bị cáo Trương Mỹ Lan phải chấp hành án tử hình.
HĐXX cũng không chấp nhận kháng cáo, giữ nguyên mức án chung thân về tội “Nhận hối lộ” đối với bị cáo Đỗ Thị Nhàn.
Bên cạnh đó, HĐXX chấp nhận kháng cáo của bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng giám đốc Ngân hàng SCB), giảm từ 19 xuống còn 16 năm tù về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, chung thân về tội “Tham ô tài sản”. Tổng hợp hình phạt cho cả 2 tội là chung thân.
Đối với bị cáo Chu Lập Cơ, HĐXX chấp nhận kháng cáo, giảm từ 9 năm tù xuống còn 7 năm tù về tội "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng".
Các bị cáo khác được chấp nhận kháng cáo là Trương Huệ Vân giảm từ 17 năm tù còn 13 năm tù; Trương Khánh Hoàng (cựu quyền Tổng giám đốc Ngân hàng SCB) từ 18 năm tù xuống còn 17 năm tù; Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó tổng giám đốc Ngân hàng SCB) từ 16 năm tù xuống còn 15 năm tù.
Bị cáo Nguyễn Cao Trí (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Capella) được HĐXX chấp nhận kháng cáo, giảm từ 8 năm tù xuống còn 6 năm tù về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Bị cáo Trần Thị Kim Chi được giảm từ 4 năm tù giam xuống còn 3 năm tù cho hưởng án treo.
39 bị cáo còn lại cũng được giảm từ 3 tháng tới 3 năm tù.
Về dân sự, đối với tài sản 21-21A Trần Cao Vân, HĐXX xét thấy về bản chất, tài sản này là của bà Trương Mỹ Lan, nên việc kê biên để đảm bảo thi hành án cho bị cáo là phù hợp.
Với 5.000 tỷ đồng tiền tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng SCB mà bị cáo Lan yêu cầu trả lại để nộp vào thi hành án, theo HĐXX, văn bản của SCB đã xác nhận hoàn thành việc tăng vốn vào cuối năm 2021, tiền đã hòa vào hoạt động chung của ngân hàng.
HĐXX cũng không chấp nhận yêu cầu xin miễn hơn 673 tỷ đồng án phí của bị cáo Lan, đồng thời chuyển toàn bộ số tiền các bị cáo nộp khắc phục hậu quả cho Ngân hàng SCB để khấu trừ nghĩa vụ của bị cáo này.
Bị cáo Trương Mỹ Lan. Ảnh: Duy Hiệu. |
Nhận định về vụ án, HĐXX cho rằng xét đơn kháng cáo của các bị cáo đúng về trình tự, thủ tục, nên đủ căn cứ để xem xét kháng cáo.
Trước phiên phúc thẩm, các bị cáo Trương Mỹ Lan và Chu Lập Cơ thay đổi kháng cáo, chỉ xin giảm nhẹ hình phạt. Xét thấy việc này không làm thay đổi bản chất của vụ án, nên HĐXX chấp nhận yêu cầu.
Theo HĐXX, qua xét hỏi và tranh tụng công khai tại tòa, các bị cáo thừa nhận toàn bộ nội dung vụ án. Lời khai của các bị cáo phù hợp với nhau, với tài liệu chứng cứ trong hồ sơ, có căn cứ xác định bị cáo Lan có nhiều công ty, trong đó Tập đoàn Vạn Thịnh Phát là trung tâm.
TAND Cấp cao xác định không có cơ sở giảm án tử hình cho bị cáo Trương Mỹ Lan, khi bản án có hiệu lực nếu tích cực khắc phục 3/4 hậu quả, thì sẽ được xem xét chuyển sang chung thân.
Theo HĐXX, tại phiên tòa, các bị cáo đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội, lời khai phù hợp với nhau và tài liệu, chứng cứ. Từ đó có đủ cơ sở để kết luận bị cáo Trương Mỹ Lan là chủ của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cùng nhiều công ty con trong hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát. Tại phiên sơ thẩm, bị cáo Lan đã nhận thức bản thân có vai trò quan trọng tại Ngân hàng SCB.
Căn cứ vào lời khai của các bị cáo và tài liệu chứng cứ, HĐXX nhận định đủ cơ sở xác định bà Lan chiếm giữ 91,5% cổ phần của Ngân hàng SCB nên đã giữ quyền điều hành mọi hoạt động của ngân hàng này. Từ đó, bị cáo đã chỉ đạo Đinh Văn Thành (cựu Chủ tịch HĐQT SCB), Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng giám đốc SCB), Trương Khánh Hoàng (cựu quyền Tổng giám đốc SCB), Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó Tổng giám đốc SCB)… rút tiền sử dụng cho mục đích cá nhân, gây thiệt hại cho ngân hàng.
Để hợp thức hóa việc rút tiền và tránh bị phát hiện, bị cáo Lan yêu cầu cán bộ ở Ngân hàng SCB chuyển tiền giải ngân vào các công ty "ma". Sau đó, các bị cáo thực hiện rút tiền mặt hoặc chuyển lòng vòng nhằm cắt đứt dòng tiền.
Trong đó, năm 2012-2017, bị cáo Lan đã chỉ đạo lập hồ sơ khống cho 304 khách hàng vay 368 khoản. Đến năm 2022, các khoản vay này còn dư nợ hơn 132.000 tỷ đồng cả gốc và lãi. Sau khi cấn trừ vào số tài sản đảm bảo, các khoản vay nói trên gây thiệt hại 64.600 tỷ đồng.
Hành vi trong giai đoạn này của bị cáo Lan là phạm tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Từ tháng 2/2018 đến tháng 10/2022, bà Lan đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn của Ngân hàng SCB 545.000 tỷ đồng, chiếm đoạt 304.000 tỷ đồng.
HĐXX khẳng định hành vi phạm tội của bị cáo Lan là đặc biệt nghiêm trọng, cùng lúc phạm 3 tội danh, gây dư luận xấu. Việc cấp sơ thẩm tuyên phạt bị cáo mức án tử hình về tội “Tham ô tài sản”, 20 năm tù về tội “Đưa hối lộ”, 20 năm tù về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” và tổng hợp hình phạt là tử hình là đúng người, đúng tội, không oan sai.
Tại phiên phúc thẩm, bị cáo Trương Mỹ Lan, các bị cáo, cá nhân, pháp nhân đã nộp khắc phục thêm tiền; bị cáo Lan cũng tự nguyện đưa nhiều tài sản vào khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, theo HĐXX, những tài sản này chưa đủ căn cứ pháp lý để xác định giá trị, từ đó chưa đủ cơ sở xác định bị cáo khắc phục được 3/4 hậu quả để áp dụng giảm nhẹ hình phạt.
Bị cáo Trương Huệ Vân. Ảnh: Duy Hiệu. |
HĐXX cũng ghi nhận đề nghị của VKS, áp dụng các tình tiết giảm nhẹ như được tặng nhiều bằng khen và giấy khen, tích cực tham gia công tác thiện nguyện. Đây là tình tiết mới nên HĐXX chấp nhận đề nghị giảm nhẹ một phần hình phạt đối với tội danh "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”.
Xét tổng thể vụ án, hành vi của bị cáo gây ra hậu quả là đặc biệt lớn, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Tuy nhiên, theo HĐXX, sau khi tuyên án mà bị cáo vẫn tích cực, phối hợp khắc phục - đáp ứng đủ điều kiện 3/4 hậu quả của vụ án - thì sẽ được cấp có thẩm quyền xem xét, giảm nhẹ hình phạt từ tử hình xuống chung thân.
Sách về Pháp luật
Cuốn sách "Công tác thi hành án hình sự thuộc trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã" giới thiệu phạm vi nghiên cứu về 3 vấn đề: Thi hành án treo, thi hành hình phạt cải tạo không giam giữ và áp dụng biện pháp tái hòa nhập cộng đồng tại địa phương. Cuốn sách đánh giá toàn diện cơ sở pháp lý về thi hành án hình sự, trọng tâm là về hình phạt và trách nhiệm của UBND cấp xã.