Bị can trong vụ án này là Quách Văn Quỳnh (31 tuổi, trú tại xã Mậu Lâm, huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa) bị VKS truy tố về tội Vận chuyển hàng cấm theo quy định tại Điều 155, khoản 1- Bộ luật Hình sự năm 1999.
Theo cáo trạng, khoảng 9h45 ngày 31/12/2017, trong quá trình làm thủ tục hải quan cho hành khách xuất cảnh trên chuyến bay SL181 hành trình từ Nội Bài của Hà Nội đi Bangkok của Thái Lan, Đội thủ tục hành lý xuất khẩu, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài đã phát hiện một valy ký gửi số thẻ SL 059410 của hành khách Quách Văn Quỳnh có biểu hiện nghi vấn nên kiểm tra.
Mở valy ra, lực lượng chức năng đã phát hiện bên trong có 4 khúc cắt rời, 4 vòng hạt và một chiếc nhẫn nghi là làm bằng ngà voi, có tổng trọng lượng 3,1 kg.
Sau khi giám định, Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật thuộc Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam đã kết luận tất cả số mẫu vật nói trên đều được chế tác từ ngà voi châu Phi, có tên khoa học là Loxodonta Africana.
Đây là loài voi có tên trong Phụ lục I của Danh mục các loài động vật hoang dã quy định tại các Phụ lục của Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (Ban hành kèm theo Thông tư số 40/2013/TT-BNNPTNT ngày 24/2/2017 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn).
Tại cơ quan điều tra, Quách Văn Quỳnh không thừa nhận số ngà voi đã bị thu giữ là của mình. Theo Quỳnh, ngày 25/12/2017, Quỳnh gặp Bình là người quen cũ tại quán cơm ở thị xã Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình. Quỳnh chỉ biết nhà Bình ở tỉnh Ninh Bình và không biết họ tên, địa chỉ cụ thể của Bình.
Khi biết Quỳnh chuẩn bị sang Thái Lan, Bình đã nhờ Quỳnh mang hộ một chiếc valy đựng 4 cây giò nạc và quần áo cho người quen, khi mang sang Thái Lan sẽ có người đến nhận, đồng thời trả công cho Quỳnh 500.000 đồng.
Sau khi nhận chiếc valy của Bình, Quỳnh mang về và chợt nghĩ đến việc hàng hóa Bình gửi là hàng hóa bị Nhà nước cấm vận chuyển nên Quỳnh mở valy ra xem nhưng do valy có khóa mã nên không mở được.
Ngày 31/12/2017, Quỳnh đến sân bay quốc tế Nội Bài làm thủ tục gửi hành lý là chiếc valy nói trên để đi Thái Lan, bị Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài kiểm tra, phát hiện và thu giữ 3,1kg ngà voi trong va ly. Lúc này, Quỳnh mới biết là valy chứa ngà voi.
Cơ quan tố tụng cho rằng căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ đã thu thập được, có đủ cơ sở xác định Quách Văn Quỳnh biết chiếc valy trên chứa ngà voi nhưng vì hám lợi, Quỳnh vẫn vận chuyển sang Thái Lan. Do vậy, cơ quan tố tụng quyết định truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Quỳnh về hành vi vận chuyển hàng cấm.
