Từ ‘kém tiếng Anh nhất lớp’ đến trúng tuyển thạc sĩ, tiến sĩ 9 đại học

“Mình từng nghĩ mình chỉ phỏng vấn cho vui, chứ không thể trúng tuyển Đại học Quốc gia Singapore (NUS) bởi rất khó. Nhưng 30 phút sau khi phỏng vấn, mình đã nhận được thư mời từ trường. Rất bất ngờ!”, Nguyễn Hương Giang, 24 tuổi, chia sẻ với Tri Thức - Znews.

Tháng 4/2025, Giang nhận được học bổng toàn phần chương trình tiến sĩ ngành Quản trị (chuyên ngành Chiến lược và Chính sách) của Đại học Quốc gia Singapore. Theo bảng xếp hạng các đại học tốt nhất trên thế giới 2026 của QS, NUS đứng thứ 8, là đại học châu Á duy nhất có mặt trong tốp 10.

Trước đó, nữ sinh cũng trúng tuyển chương trình thạc sĩ, tiến sĩ từ 8 trường đại học khác nhau. Trong đó, Đại học Manchester (Anh) đồng ý cấp học bổng 7 tỷ đồng đối với chương trình tiến sĩ Kinh tế; trường Kinh tế Toulouse (Pháp) cấp học bổng toàn phần với chương trình thạc sĩ Kinh tế Ứng dụng; Đại học Tilburg (Hà Lan) với học bổng học phí chương trình thạc sĩ Kinh tế…

Từng kém tiếng Anh nhất lớp

Hương Giang là cựu sinh viên ngành Kinh tế đối ngoại (chương trình tiên tiến) của Đại học Ngoại thương. Chia sẻ với Tri Thức - Znews, nữ sinh kể rằng từ nhỏ, cô rất thích xem phim hành động Mỹ và tìm hiểu kiến trúc cổ điển châu Âu, nên đã nghĩ đến việc sẽ được đặt chân đến nước bạn.

Thế nhưng, do lớn lên ở xã ngoại thành Hà Nội, việc tiếp cận thông tin của Giang rất hạn chế. Hơn nữa, bố mẹ của nữ sinh từng không ủng hộ con gái xa nhà. Vì vậy, việc du học chỉ dừng lại ở suy nghĩ.

Phải đến khi bước chân vào giảng đường đại học, nhiều góc nhìn mới mẻ được mở ra, Giang mới nghĩ đến việc biến dự định du học thành một kế hoạch cụ thể.

Việc đầu tiên Giang làm là cải thiện tiếng Anh. Thời gian đầu đại học, Giang tự ti khi trình độ của mình chỉ ở mức 4.0 IELTS. Thậm chí, một giảng viên còn thẳng thắn nhận xét khả năng tiếng Anh của cô kém, đặc biệt là kỹ năng nghe - nói.

“Thi tốt nghiệp được 9,4 điểm Tiếng Anh, mình không bao giờ nghĩ bản thân sẽ thuộc nhóm yếu nhất ở đại học. Cú sốc này khiến mình thay đổi”, Giang kể những nỗ lực học tiếng Anh trong 2 năm đã giúp cô “thoát hạng bét” và đạt 7.5 IELTS.

Sang năm hai, Giang có cơ hội được TS Đỗ Ngọc Kiên giảng dạy môn Lịch sử học thuyết kinh tế. Nữ sinh chia sẻ thầy đã khai mở rất nhiều về nghiên cứu khoa học, đặc biệt là phương pháp nghiên cứu. Ngoài ra, thầy đã giới thiệu nữ sinh tham gia các hội thảo cũng như phòng nghiên cứu của thầy.

“Điều này đã thay đổi tư duy nghiên cứu của mình, từ đó, mình có định hướng rõ nét hơn về quá trình du học sau này”, Giang nói.

Cùng với nghiên cứu khoa học, chuyến trao đổi sinh viên tại Đức vào năm ba cũng là một trong những bước ngoặt quan trọng trên hành trình du học của Giang.

Sáu tháng trao đổi tại Đại học Mannheim, nữ sinh được tiếp cận với môi trường học tập năng động, mới mẻ ở nước ngoài. Việc được khám phá các môn học mới lạ và những hướng nghiên cứu tiên tiến không chỉ giúp cô nâng cao kiến thức, mà còn củng cố quyết tâm của Giang trong việc theo đuổi các bậc học cao hơn liên quan đến kinh tế.

Từng trúng tuyển chương trình kết hợp thạc sĩ và tiến sĩ tại Institut Polytechnique de Paris, song Giang chọn đi chậm lại hai năm để có thêm trải nghiệm và tìm kiếm cơ hội tốt hơn.

Đi chậm để tiến xa

Tốt nghiệp đại học, Giang trúng tuyển chương trình kết hợp thạc sĩ và tiến sĩ tại Institut Polytechnique de Paris (Pháp) - ngôi trường xếp hạng 41 trên thế giới theo bảng xếp hạng QS 2026.

Tuy nhiên, thời điểm đó, nữ sinh cũng nhận được lời mời làm trợ lý nghiên cứu tại Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB).

“Đứng trước hai cơ hội, mình đã suy nghĩ rất nhiều. Nếu không nắm lấy cơ hội đi du học sớm, liệu sau này, mình có cơ hội khác tốt hơn?”, Giang nói.

Cuối cùng, cô gái trẻ quyết định lựa chọn ở lại Việt Nam làm việc tại ADB bởi vị trí chuyên môn tốt, hơn nữa lại được được làm việc với các giáo sư đầu ngành và nhận mức lương tương đối ổn ngay sau khi tốt nghiệp.

“Rất có thể, việc đi làm sẽ giúp mình có cơ hội lớn hơn khi ứng tuyển học thẳng lên tiến sĩ”, nữ sinh nhìn nhận.

Sau hơn nửa năm đi làm, Giang lại bắt tay vào chuẩn bị hồ sơ du học. Cô gái trẻ kể giai đoạn này rất khó khăn, đòi hỏi phải tận dụng mọi thời gian để cần bằng giữa công việc và chuẩn bị hồ sơ.

Bên cạnh đó, nữ sinh gặp trở ngại tâm lý khi bạn bè liên tục công kích, đánh giá thấp năng lực của cô và cho rằng hồ sơ của cô là ảo.

“Đã có lúc, những điều ấy khiến mình căng thẳng đến kiệt sức. Chúng khiến mình suy nghĩ rất nhiều về khả năng của bản thân, nhưng cũng biến thành động lực để mình chứng minh họ đã sai”, Giang nói.

Chia sẻ về hồ sơ học thuật của mình, nữ sinh cho hay đến thời điểm ứng tuyển vào các chương trình thạc sĩ, tiến sĩ, cô chưa có bài báo được đăng trên các tạp chí Q1-Q4 vì vẫn đang trong quá trình nghiên cứu. Song, nữ sinh đã có một số bài đăng tại tạp chí chuyên ngành và các hội thảo khoa học.

Giang làm nổi bật hồ sơ bằng cách nhấn mạnh kinh nghiệm làm việc với nhiều loại dữ liệu (sơ cấp, thứ cấp, vi mô, vĩ mô, doanh nghiệp). Điểm mạnh của cô nằm ở việc đã tham gia nhiều dự án nghiên cứu thực tế, đánh giá, viết báo cáo cho các tổ chức lớn.

Trong khi đó, ở bài luận, Giang tập trung viết về những kỹ năng cô đã học được để sẵn sàng theo đuổi chương trình tiến sĩ.

Trong đó, cô chia sẻ về lý do học ngành Quản trị và Chiến lược. Giang lớn lên tại một làng nghề may truyền thống, nơi có nhiều vấn đề về phát triển bền vững như rác thải và ô nhiễm không khí. Bên cạnh đó, sự phát triển kinh tế không đi đôi với phát triển giáo dục. Ví dụ như cha mẹ không khuyến khích con cái đi học nhiều để ở nhà làm nghề.

Những điều này khiến Giang trăn trở. Cô muốn hiểu vì sao giữa nhiều điều kiện thuận lợi, làng nghề vẫn chưa bứt phá. Cô hy vọng quá trình học tiến sĩ của mình sẽ tìm ra những giải pháp hữu ích để giúp quê hương phát triển bền vững.

“Hướng nghiên cứu của mình tập trung vào thúc đẩy sự tham gia của các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam vào chuỗi giá trị toàn cầu, đồng thời xanh hóa chuỗi giá trị và tăng tỷ lệ nội địa hóa”, Giang chia sẻ.

Hương Giang (áo trắng) tại buổi tọa đàm với bộ trưởng Bộ Nông Nghiệp Mỹ, tháng 4/2023. Ảnh: NVCC.

Tuy nhiên, nữ sinh nhìn nhận điểm mạnh nhất trong bộ hồ sơ của mình lại là thư giới thiệu. Làm việc ở ADB, nữ sinh có cơ hội được GS Markus Taussig (giáo sư chuyên ngành Kinh doanh quốc tế, trường Kinh doanh Rutgers, Đại học Rutgers, Mỹ) hướng dẫn nghiên cứu.

Vị giáo sư từng làm việc tại NUS và nhờ vậy, lá thư giới thiệu từ thầy đã trở thành chứng nhận quan trọng trong bộ hồ sơ của Giang. Từ đó, quá trình phỏng vấn với ban tuyển sinh cũng rất nhẹ nhàng.

Trao đổi với Tri thức - Znews, GS Markus nhận xét Giang đã làm rất tốt trong việc chuẩn bị hồ sơ du học, đặc biệt là phát triển bài luận cá nhân. Nữ sinh đã trình bày rõ ràng sự quan tâm của mình đối với chuỗi giá trị toàn cầu và theo đuổi dự án rất tiềm năng.

Chia sẻ thêm về quá trình làm việc tại ADB, GS Markus cho biết Giang thể hiện rất xuất sắc. Cô gái trẻ đã dành nhiều thời gian cho các dự án, thể hiện được khả năng của mình trong quá trình nghiên cứu. Với những năng lực hiện có, GS Markus tin nữ sinh sẽ tiến rất xa trong quá trình học tiến sĩ.

“Học tiến sĩ là hành trình dài với nhiều thăng trầm. Tuy nhiên, Giang có năng lượng và sự kiên trì để vượt qua thử thách”, GS Markus đánh giá.

Đầu tháng 8, Hương Giang bay tới Singapore, bắt đầu theo đuổi con đường học thuật của mình. Chia sẻ thêm về lựa chọn của mình, Giang nhìn nhận NUS có mạng lưới quan hệ quốc tế rất mạnh. Bên cạnh đó, đây sẽ là nơi lý tưởng để cô phát triển sự nghiệp nghiên cứu sau tốt nghiệp.