Với tổng tài sản của hai vợ chồng vào khoảng 2,5 tỷ USD, Beyonce và Jay-Z chính là cặp đôi quyền lực nhất trong giới giải trí. Nhưng làm thế nào để thể hiện điều đó?
Câu trả lời có lẽ đến từ quyết định mua sắm mới nhất của họ. Mới đây, cả hai đã bỏ ra 200 triệu USD tiền mặt để sở hữu căn biệt thự hướng biển ở Malibu, California. Thương vụ hoàn thành hôm 22/5 và là mức giá kỷ lục được trả cho một bất động sản ở bang này.
 |
| Toàn cảnh ngôi biệt thự ở Malibu mà vợ chồng Jay-Z và Beyonce vừa mua với giá 200 triệu USD, được thiết kế bởi kiến trúc sư Tadao Ando. Ảnh: TheImageDirect. |
Phù thủy của bê tông
Bill và Maria Bell, chủ cũ của biệt thự này, chỉ phải bỏ ra 14,5 triệu USD để mua khu đất với tầm nhìn hướng ra Thái Bình Dương này vào năm 2003. Điều khiến nó trở nên đặc biệt chính là ngôi nhà được xây dựng trên đó - một công trình được thiết kế bởi kiến trúc sư nổi tiếng người Nhật Bản Tadao Ando.
Sinh ra tại Osaka vào năm 1941, ông Ando từng có thời gian theo đuổi sự nghiệp võ sĩ quyền Anh trước khi quyết định tự học để trở thành kiến trúc sư. Sau hơn nửa thế kỷ sáng tác, với hàng chục công trình ở khắp Nhật Bản cũng như các thành phố lớn trên thế giới, ông Ando giờ được ví như một tượng đài sống của giới kiến trúc. Trong quá trình này, ông đã giành được gần như mọi giải thưởng danh giá nhất, trong đó có Giải Carlsberg vào năm 1992 và Giải Pritzker vào năm 1995.
Những ngôi nhà do chính tay Tadao Ando thiết kế không chỉ hiếm, mà giờ đây chúng gần như chỉ có thể mua bởi giới siêu giàu. Kiến trúc sư người Nhật đứng sau dưới 20 công trình ở Mỹ, được xây dựng chủ yếu bằng các tấm bê tông cốt thép, khiến việc xây dựng trở nên đắt gấp nhiều lần. Các gia chủ cũng phải chấp nhận nhiều thứ để hiện thực hóa ý tưởng của ông Ando.
Trong những năm gần đây, ông Ando thường xuyên được giới siêu giàu ở Mỹ săn đón. Họ sẵn sàng bỏ công sức bay sang Osaka chỉ để có cơ hội gặp gỡ và hy vọng vị kiến trúc sư này sẽ đồng ý thiết kế căn nhà trong mơ cho họ.
"Giống như là bạn đang làm việc với Chúa vậy. Chúng tôi cảm nhận rõ ràng rằng mình đang cộng tác với một nhân vật mang tính biểu tượng của thời đại", ông Leonard Steinberg, nhân viên một giao dịch bất động sản hạng sang ở New York, kể lại về quá trình làm việc với Tadao Ando để thiết kế tòa condo số 152 phố Elizabeth.
Theo những người am hiểu, một loạt thương vụ mua nhà có giá trị lớn diễn ra gần đây khiến cái tên Tadao Ando trở thành tâm điểm của sự chú ý, và điều đó làm cho giá của những ngôi nhà do ông thiết kế tăng lên đáng kể.
Beyonce và Jay-Z không phải khách hàng đầu tiên muốn sở hữu căn biệt thự ở Malibu. Hồi năm ngoái, một ngôi sao khác là Kanye West thậm chí đã hỏi mua căn nhà với mức giá cao hơn. Nhưng những hành động thiếu suy nghĩ của rapper này đã khiến ông mất đi hàng loạt hợp đồng béo bở, và không còn đủ tiềm lực tài chính để hoàn tất thương vụ.
 |
| Ngôi nhà màu xám này, cũng được thiết kế bởi Tadao Ando, với mặt bên kia chạm mặt biển. Nó được bán với giá hơn 57 triệu USD cho Kanye West vào năm 2021. Ảnh: Wall Street Journal. |
Nhưng trước đó vào năm 2021, khi giá trị tài sản của mình vẫn còn ở mức tỷ USD, Kanye West đã bỏ ra hơn 57 triệu USD để sở hữu một căn nhà khác cũng do Tadao Ando thiết kế, tọa lạc tại bãi biển Malibu.
Cùng năm đó, nhà đồng sáng lập ứng dụng Slack là Stewart Butterfield và vợ cũng trả khoảng 40 triệu USD để mua lại trang trại của nhà thiết kế Tom Ford ở Santa Fe, New Mexico. Điểm nhấn của khu đất chính là căn nhà do Tadao Ando thiết kế, với một bể bơi phản chiếu khổng lồ và sân tập cưỡi ngựa có mái che.
Khi kiến trúc trở thành hàng xa xỉ
Hiện tại, vợ cũ của Kanye West là Kim Kardashian cũng chia sẻ rằng bà đang làm việc với kiến trúc sư người Nhật Bản để thiết kế một biệt thự mới ở Palm Desert, California. Hồi cuối tháng 4, bà Kardashian đã bay tới văn phòng của ông Tadao Ando ở Osaka để hoàn thiện những công đoạn cuối cùng của bản thiết kế.
"Đối với những người trong ngành, Ando từ lâu nay đã là cái tên có nổi tiếng nhất", ông Seng Kuan, giảng viên môn kiến trúc tại Đại học Harvard và Đại học Tokyo, chia sẻ. Theo ông Kuan, kiến trúc đã trở thành một loại hàng hóa xa xỉ, được sưu tập bởi những người giàu có nhất.
Một tập hợp hiếm hoi các kiệt tác kiến trúc đang được sưu tầm như những tác phẩm nghệ thuật, và ông Ando là một trong số ít các kiến trúc sư còn sống có công trình thuộc vào dạng này, theo giáo sư Kuan.
Các tác phẩm của ông Ando đôi khi được coi là theo chủ nghĩa Thô mộc (Brutallism), với một số đặc điểm nhất định bao gồm cấu trúc thông thoáng, vuông vức cùng các cạnh nhẵn, sử dụng nhiều các diện tích mặt nước và cửa sổ được thiết kế để tạo khung cho tầm nhìn.
Những người hâm mộ kiến trúc sư người Osaka cho rằng phong cách thiết kế của ông mang lại một trải nghiệm gần như tâm linh, gợi đến khái niệm Zen (Thiền) trong văn hóa Nhật Bản. Tuy nhiên những người không thích thì cho là việc xây dựng một căn nhà chủ yếu bằng bê tông tạo cảm giác quá thô cứng và lạnh lẽo.
 |
| Kiến trúc sư Tadao Ando bên trong Nhà thờ Ánh sáng - một công trình do ông thiết kế ở quê nhà Osaka. Ảnh: Le Point. |
Do chi phí xây dựng bằng bê tông cao hơn, khách hàng của ông Ando thường phải trả giá gấp nhiều lần chi phí xây dựng thông thường, để hiện thực hóa thiêt kế của kiến trúc sư người Nhật Bản. Không chỉ vậy, ông Ando không chỉ thiết kế công trình mà còn tỉ mỉ tham gia vào công đoạn tạo dựng cảnh quan cũng như trang trí nội thất.
"Không phải là cứ có bản vẽ của Ando là bạn có thể bắt tay vào xây dựng, bạn phải xây mọi thứ theo cách của ông ấy", nhà môi giới bất động sản Steinberg chia sẻ.
Ngôi nhà kiêm tác phẩm nghệ thuật
Khách hàng của ông Ando thường là những người yêu thích nghệ thuật hoặc có sở thích sưu tầm các tác phẩm nghệ thuật, và đơn giản là họ muốn mình được sống trong một kiệt tác nghệ thuật. Giáo sư Kuan cũng cho biết về lý thuyết, bê tông mang sắc thái trung tính và có khả năng tạo độ tương phản cao khi làm nền cho các tác phẩm nghệ thuật đương đại.
Để hiện thực hóa điều đó, "các ý tưởng thiết kế phải được đẩy đến một mức độ không bình thường", theo ông Leo Marmol, kiến trúc sư từng tham gia hai dự án của Tadao Ando.
"Khách hàng phải sẵn sàng chấp nhận điều đó, và coi mối quan hệ với ông Ando như là việc được cộng tác với một bậc thầy đích thực", ông Marmol nhận định.
Triết lý xây dựng bằng bê tông của Ando gặp nhiều trở ngại, đặc biệt là ở California, nơi có quy định chặt chẽ về việc công trình phải đáp ứng các tiêu chí an toàn trong trường hợp động đất. Việc xây dựng một công trình bê tông trên cát ở bãi biển Malibu cũng đặc biệt phức tạp, theo ông Marmol.
"Muối và bản chất ăn mòn của gió biển thường không tốt cho các thanh kim loại, vốn là thành phần chính trong các cấu trúc bê tông. Thanh cốt thép phải được xử lý một cách đặc biệt để sự ăn mòn không thể tác động đến chúng", ông Marmol chia sẻ.
Ông Marmol ước tính việc xây dựng bằng bê tông theo yêu cầu kỹ thuật của kiến trúc sư Ando có chi phí cao từ hai đến ba lần so với các phương pháp xây dựng truyền thống.
 |
| Toàn cảnh ngôi nhà nằm trong trang trại ở Santa Fe, New Mexico do Tadao Ando thiết kế, từng thuộc sở hữu của nhà thiết kế Tom Ford. Ảnh: Wall Street Journal. |
Sumaida & Khurana, công ty phát triển bất động sản đằng sau dự án 152 phố Elizabeth do Ando thiết kế, cho biết họ đã phải từ chối nhiều xe tải chở bê tông đến xây dựng công trình vì không đảm bảo chất lượng. Một chuyên gia về bê tông sẽ túc trực tại công trường, sàng lọc từng chiếc xe tải bằng cách kiểm tra trực tiếp chất lượng bê tông bằng tay.
Ngôi nhà của Kanye West ở Malibu do ông Ando thiết kế phải mất 7 năm để hoàn thành. Nó tiêu tốn tổng cộng 1.200 tấn bê tông, 200 tấn giằng thép và 12 dầm lớn cắm sâu hơn 18 m xuống mặt đất.
"Đây không chỉ là một ngôi nhà. Đây giống như là một bức tranh hình lập phương của Picasso, rất quan trọng và cực kỳ hiếm", Richard Sachs, chủ cũ của ngôi nhà - một nhà tài chính có tên tuổi ở Phố Wall, từng chia sẻ.
Chọn khách để phục vụ
Ngày càng có nhiều khách hàng thuộc giới siêu giàu tìm đến Tadao Ando, nhưng không phải cứ có tiền là sẽ thuyết phục được kiến trúc sư người Nhật Bản. Ông từng nói rằng việc mình chấp nhận làm việc với khách hàng nào sẽ phụ thuộc phần lớn vào tính cách và khí chất của họ. Ông Ando từng từ chối nhiều người bất chấp việc họ sẵn sàng trả giá cao.
"Nói cách khác, một vị tỷ phú có thể bước vào văn phòng của Ando, đưa lời đề nghị 1 tỷ USD để thiết kế ngôi nhà của ông ta, nhưng điều đó sẽ không khiến kiến trúc sư người Nhật Bản bận tâm", ông Tyrone McKillen, một nhà phát triển bất động sản từng cộng tác với Ando, chia sẻ.
"Ông ấy phải thấy thân thiết với bạn thì mới có thể cộng tác với bạn", ông McKillen nói thêm.
Bill và Maria Bell, bên bán căn biệt thự 200 triệu USD ở Malibu cho vợ chồng nhà Jay-Z, cũng là những nhà sưu tầm nghệ thuật. Họ ngưỡng mộ các công trình của Ando trong nhiều năm trước khi quyết định tìm đến kiến trúc sư người Nhật.
Sau khi ông Ando đến thăm khu đất trên đồi rộng hơn 32.000 mét vuông này, ông tin rằng nơi đây có phong thủy cực tốt và ngay lập tức bắt tay vào thiết kế. Nhà Bell sau đó bay đến Osaka và được ông Ando cho xem bản vẽ phác thảo ý tưởng của mình.
"Chúng tôi đã tự hỏi mình rằng liệu chúng tôi có thể sống trong một ngôi nhà của Ando không. Bên cạnh quá trình xây dựng phức tạp, thật khó để nghĩ đến việc sống bên trong một thứ mà nhiều người coi là giống một cấu trúc theo chủ nghĩa Thô mộc", bà Maria Bell nhớ lại.
Tuy nhiên sau khi được cho xem bản vẽ, vợ chồng nhà Bell không còn sự bất an nào, mà thay vào đó là sự hào hứng vì tầm nhìn của ông Ando.
 |
| Bể bơi trong căn nhà mới của vợ chồng Jay-Z và Beyonce ở Malibu, với tầm nhìn hướng ra Thái Bình Dương. Ảnh: Paul Turang/Page Six. |
Căn biệt thự 6 phòng ngủ này mất tới 12 năm để xây dựng, và sử nhiều các dầm với phần móng hoàn toàn bằng bê tông. Đích thân ông Ando cũng thiết kế nhiều đồ nội thất bên trong ngôi nhà, như ban ăn, giường và ghế bằng gỗ với phong cách tối giản.
Sau khi ngôi nhà hoàn thành, các vật liệu tối giản cũng như cách sử dụng áng sáng của ông Ando tạo ra một bầu không khí yên bình và tĩnh lặng. Khung cửa sổ được thiết kế nhằm tạo ra sự kết nối với thiên nhiên, và bể bơi vô cực phản chiếu giúp liên kết ngôi nhà với đường chân trời.
Theo bà Bell, vào những ngày bầu trời có màu xám những khối bê tông mang lại cảm giác "Thiền", còn trong những ngày trời xanh, khung cảnh sẽ rất rực rỡ và ngoạn mục.
Khoản đầu tư hấp dẫn
Và cũng giống như những tác phẩm nghệ thuật được săn đón, việc xây dựng hoặc sở hữu một ngôi nhà thiết kế bởi Tadao Ando có thể coi là một khoản đầu tư vô cùng hấp dẫn. Trước khi được bán cho nhà đồng sáng lập Slack, trang trại ở Santa Fe của nhà thiết kế Tom Ford đã thu hút sự quan tâm từ những đại gia trên khắp thế giới, những người thường sẽ không chú ý đến một bất động sản ở bang New Mexico.
"Tadao Ando đã đưa Santa Fe lên bản đồ thế giới", ông Kevin Bobolsky, nhà môi giới bất động sản phụ trách thương vụ này cho biết.
Ngay cả sau khi trang trại có chủ mới, ông Bobolsky cho biết vẫn có nhiều người muốn thuê lại nơi này trong thời gian ngắn.
"Ít nhất một tháng một lần, một tỷ phú nào đó lại liên hệ với tôi để thuê nơi này nhằm tổ chức sự kiện", ông Bobolsky nói thêm.
Trong khi đó nhà môi giới McKillen, người phụ trách thương vụ bán ngôi nhà mặt biển ở Malibu cho Kanye West hồi năm 2021, cho biết nhiều người đã "cười lớn" khi ông ra giá 75 triệu USD cho bất động sản này.
 |
| Nhiều fan của Beyonce và Jay-Z cho rằng ngôi biệt thự mới của họ trông giống một "cái nhà tù". Ảnh: Paul Turang/Page Six. |
Mặc dù mức giá cuối cùng chỉ hơn 57 triệu USD, nhưng với giá khoảng 13.000 USD cho mỗi mét vuông, nó trở thành một trong những bất động sản đắt nhất nước Mỹ nếu tính theo tiêu chí này.
Giá tính theo mét vuông của ngôi nhà này cao gấp ba lần các bất động sản lân cận trên bờ biển Malibu, và ông McKillen cho rằng cái tên Tadao Ando chính là thứ làm nên mức giá đó.
"Tất nhiên là việc tọa lạc ở mặt biển cũng có tác động, nhưng giá trị đích thực của căn nhà nằm ở việc nó là một thiết kế của Tadao Ando", ông McKillen nói.
Lý giải vận mệnh của các nền kinh tế
Mục Thế giới giới thiệu cuốn “Quốc gia thăng trầm: Lý giải vận mệnh của các nền kinh tế” được NXB Thế giới cho ra mắt vào năm 2018. Tác phẩm làm rõ sự phát triển và đi xuống của nền kinh tế thế giới từ cuối thập niên 1990 đến đầu những năm 2000. Cuốn sách vạch ra 10 quy luật để nhận diện về chu kỳ kinh tế dẫn đến vận mệnh tăng trưởng hay suy thoái của một quốc gia.
> Độc giả có thể xem thêm tại đây.
