Khi thế giới bắt đầu nói về xe điện như là thứ thay thế xe động cơ đốt trong, không nhiều người tin xe điện sẽ sớm phổ biến tại Việt Nam.
Mở ra cuộc chơi mới
Trước tháng 7/2022, VinFast vẫn là một hãng xe thuần xăng và đang sở hữu mẫu xe bán chạy nhất Việt Nam trong năm trước - VinFast Fadil với hơn 24.000 xe.
Đến giữa tháng 7/2022, VinFast tuyên bố ngừng kinh doanh xe xăng để trở thành một hãng xe thuần điện. Khi ấy, khách hàng trong nước đã quen với VF e34, được VinFast bắt đầu bàn giao từ tháng 12/2021.
Vào thời điểm đó, không nhiều người tin rằng xe điện sẽ “sớm” đến Việt Nam như vậy.
Các hãng xe bán chạy tại Việt Nam như Toyota, Kia, Hyundai, Ford hay Mitsubishi không dại gì mở đầu cuộc chơi mới với xe điện, khi họ đang bán tốt các dòng xe động cơ đốt trong. Các hãng xe cũng không dại gì đầu tư vào hệ thống trạm sạc khi chưa chắc thị trường có đón nhận xe điện hay không.
Sau vài năm, VinFast gần như thống trị thị trường xe điện tại Việt Nam. Xe điện đã dần phố biến, được sử dụng làm xe gia đình, xe thương mại dịch vụ, các hãng xe lớn trên thế giới cũng bắt đầu nghĩ tới việc bán xe điện tại Việt Nam.
Rõ ràng nếu như không có VinFast đi đầu, có thể tới thời điểm này xe điện vẫn là món hàng hiếm tại Việt Nam, với một vài chiếc xe sang được mang về với mục đích làm thương hiệu hơn là sản phẩm phổ biến tới mọi nhà.
Tiếp tục đi đầu ngành công nghiệp xe điện
Tại Hội nghị của Thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp về giải pháp góp phần phát triển kinh tế - xã hội đất nước sáng 21/9, ông Phạm Nhật Vượng - Chủ tịch Vingroup - cho biết VinFast hiện đạt sản lượng 80.000 xe/năm, sẽ tăng lên thành 200.000 xe/năm ngay từ năm tới.
Với sản lượng này, ông Phạm Nhật Vượng đề xuất Chính phủ có các cơ chế để hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ để nhóm doanh nghiệp này có đủ điều kiện ban đầu tham gia vào chuỗi công nghiệp hỗ trợ.
Chủ tịch Vingroup cho rằng nếu đẩy mạnh được lĩnh vực này, Việt Nam sẽ sở hữu nền công nghiệp phụ trợ mạnh tương tự Thái Lan, đặc biệt trong bối cảnh nước ta đang có những doanh nghiệp sản xuất công nghiệp như Trường Hải và VinFast.
“Chúng tôi sẵn sàng bao tiêu một phần linh kiện phụ trợ. Tôi cho đây là cơ hội thúc đẩy nền công nghiệp phụ trợ phát triển”, ông Phạm Nhật Vượng chia sẻ.
Với chia sẻ trên, VinFast nói riêng và Vingroup nói chung có thể xem như sẽ tiếp tục vai trò “mở đường” cho xe điện tại Việt Nam.
Trước khi bày tỏ mong muốn chung tay phát triển ngành công nghiệp phụ trợ trong nước, VinFast đã là hãng xe có tác động không nhỏ giúp khái niệm ôtô điện trở nên gần gũi hơn với khách hàng Việt.
Kế hoạch điện hóa của VinFast
Ở thời điểm VinFast thông báo ngừng kinh doanh xe xăng để chuyển thành một hãng xe thuần điện, không ít ý kiến cho rằng hãng này đã hành động có phần vội vàng. Tuy vậy, VinFast dường như đã chuẩn bị khá kỹ cho kế hoạch điện hóa.
Trước khi công bố ngừng kinh doanh xe xăng sớm hơn dự định vào tháng 7/2022, VinFast đã giới thiệu dải sản phẩm xe điện khá hoàn chỉnh tại triển lãm CES 2022 diễn ra tháng 1 cùng năm.
Ở thời điểm đó, khách tham quan đã được giới thiệu mẫu SUV điện cỡ A VinFast VF 5 bên cạnh loạt SUV điện “đàn anh” gồm VF 6, VF 7, VF 8 và VF 9. VinFast cũng đồng thời bắt đầu nhận cọc toàn cầu dành cho 2 mẫu SUV cỡ D, E là VF 8 và VF 9.
VF 8 bắt đầu bàn giao cho khách Việt từ tháng 9/2022, còn những mẫu VF 9 đầu tiên đến tay khách hàng trong nước vào tháng 3/2023.
Bên cạnh trình làng dải sản phẩm xe điện tương đối hoàn chỉnh từ cỡ A đến cỡ E, VinFast đã lên kế hoạch xây dựng mạng lưới trạm sạc công cộng với hơn 150.000 cổng sạc tại khắp 63 tỉnh, thành trên cả nước.
Các trụ sạc công cộng này sở hữu đa dạng công suất, từ sạc chậm AC 11 kW phục vụ sạc qua đêm cho đến các trụ sạc nhanh DC 250 kW có thể nạp gần đầy dung lượng bộ pin trong khoảng vài chục phút.
Bên cạnh đầu tư cơ sở hạ tầng tương đối hoàn chỉnh, VinFast còn giới thiệu các chương trình khuyến mại nhằm giảm giá xe điện cũng như giảm chi phí vận hành.
Gần đây nhất, hãng này ưu đãi thêm 50% lệ phí trước bạ cho VF 6, VF 7, VF 8 và VF 9 bên cạnh mức giảm 100% lệ phí trước bạ tiêu chuẩn đang áp dụng cho tất cả xe điện.
Khách Việt cũng được sạc miễn phí trong một năm (riêng VF 9 là 2 năm sạc miễn phí) tại các trụ sạc công cộng V-GREEN, miễn phí gửi xe dưới 5 giờ hay ưu tiên chỗ đỗ xe tại các địa điểm thuộc hệ sinh thái Vingroup.
Các chính sách này được đánh giá đã phần nào “gãi đúng chỗ ngứa” của khách hàng Việt.
Một trong những khó khăn lớn nhất của xe điện so với xe xăng là giá bán đã được giải quyết phần nào qua các chương trình ưu đãi. Lời giải cho vấn đề sạc xe hay chi phí nạp năng lượng lại được tìm thấy thông qua mạng lưới trạm sạc công cộng V-GREEN cùng chính sách sạc xe miễn phí.
Cộng với dải sản phẩm đa dạng trải dài từ phân khúc A đến E, VinFast được cho là đang góp phần giúp xe điện ngày càng trở nên phổ biến và “phổ thông hóa” tại Việt Nam.
Theo nội dung khảo sát do KPMG Việt Nam và Chợ Tốt Xe thực hiện, mức độ yêu thích xe điện trong người dùng Việt Nam đang có sự gia tăng. Cụ thể, khoảng 70% người tham gia khảo sát bày tỏ xu hướng mua xe điện, bao gồm ôtô thuần điện và xe hybrid.
Trong đó, nhóm khách hàng thuộc thế hệ Z và Millennials (từ 25 đến 44 tuổi) có xu hướng sẽ mua mới xe thuần điện hoặc xe hybrid cao hơn, tỷ lệ tương ứng lần lượt 35% và 36%.
Với việc vấn đề trạm sạc và sản phẩm dần được giải quyết, VinFast đang cho thấy sự quyết tâm của mình vào thị trường xe điện tại Việt Nam. Sự quyết tâm này hiện đang lấn át các hãng xe khác và khiến trên thị trường xe điện, VinFast gần như chưa có đối thủ xứng tầm.
Động lực tăng trưởng chính cho xe điện Việt
Báo cáo mới nhất của VinFast cho thấy hãng này đã bàn giao thành công 13.172 xe điện trong quý II, nâng tổng số xe bán ra từ đầu năm lên 22.348 xe. Phần lớn doanh số đến từ thị trường Việt Nam, nơi VF 5 đang là dòng xe bán chạy nhất của hãng với lượng tiêu thụ xấp xỉ 17.200 xe sau 8 tháng.
Số liệu của Counterpoint Research cho biết trong quý đầu năm, doanh số xe điện tại Việt Nam tăng trưởng 400% so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng số xe điện bán ra tại Việt Nam đóng góp 17% tổng doanh số toàn khu vực Đông Nam Á.
VinFast cũng được Counterpoint Research gọi tên như là hãng xe điện có thị phần lớn thứ hai khu vực, tuy nhiên không nêu tỷ trọng chi tiết. BYD là hãng xe điện lớn nhất Đông Nam Á, nắm giữ 47% thị phần.
Như vậy, VinFast gần như được xem là động lực tăng trưởng chính của xe điện tại Việt Nam. Trong những năm gần đây, bên cạnh VinFast và các mẫu xe điện hạng sang, khách Việt cũng đón thêm nhiều hãng xe điện gia nhập, bao gồm Wuling, BYD, Aion và Zeekr.
VinFast cùng với các hãng này sẽ mang đến sự đa dạng lựa chọn xe điện cho khách Việt, trải rộng từ phân khúc thấp đến xe cỡ lớn, từ phổ thông đến cao cấp. Nhờ đó, sự phát triển của xe điện nói riêng cũng như giao thông xanh nói chung được thúc đẩy.
Xe điện VinFast hiện đạt tỷ lệ nội địa hóa trên 50%, phấn đấu đạt tối thiểu 80% vào năm 2026.
Hãng này cũng nhắm đến bàn giao 80.000 xe điện trong năm nay, tương đương tăng trưởng 2,3 lần so với doanh số từng đạt được trong năm 2023.
Chiến lược xe điện của VinFast là nước đi táo bạo và khác biệt so với những "ông lớn" khác trong ngành công nghiệp ôtô tại Việt Nam. Tất nhiên VinFast vẫn còn chặng đường dài để duy trì thành công với xe điện, nhưng rõ ràng sự có mặt của VinFast đã khiến khách hàng có thêm lựa chọn mới trên thị trường và kéo theo sự có mặt của hàng loạt cái tên mới tới từ nhiều hãng xe trên khắp thế giới.
Sách hay đọc trên xe
Chuyên mục Xe gửi tới độc giả những tựa sách hay với nhiều chủ đề hấp dẫn. Trên những chặng hành trình với những chiếc xe, không hiếm khi chúng ta có những khoảnh khắc nghỉ ngơi, thư giãn, và những trang sách là người bạn đồng hành lý thú.