Trong phiên tòa chiều 27/9, Viện kiểm sát đã phản bác gay gắt trước nội dung công văn hỏa tốc của Cục Quản lý Dược gửi tòa, trong vụ án buôn bán thuốc ung thư giả xảy ra tại Công ty cổ phần VN Pharma.
Theo đó, cơ quan của Bộ Y tế cho rằng về bản chất, thuốc H-Capita 500 mg caplet có nguồn gốc từ lô thuốc đã được cấp phép và được sản xuất ở một nhà máy hợp pháp tại Ấn Độ, đạt tiêu chuẩn khi xuất xưởng. Do đó, thuốc đủ điều kiện sử dụng để chữa bệnh, không phải thuốc giả.
Cục Quản lý Dược đề nghị toà xử lý nghiêm theo pháp luật các hành vi vi phạm của các bị cáo như làm giả hồ sơ, tài liệu nhập khẩu thuốc vào Việt Nam, thay đổi xuất xứ của thuốc để trục lợi. Còn việc kết luận bản chất lô thuốc H-Capita cần căn cứ vào các quy định chuyên môn và các tài liệu mà Bộ Y tế đã cung cấp cho cơ quan điều tra và tòa án.
4 ngày thu thập toàn bộ thông tin
Đại diện cơ quan công tố chỉ ra dựa theo tài liệu mà Cục Quản lý Dược cung cấp thì chỉ trong vòng 4 ngày từ 13 đến 17/11/2017, đoàn công tác của Bộ Y tế đã đi kiểm tra công ty sản xuất vắc xin ở Ấn Độ, kết hợp tới nhà máy Affy Parenterals để xác minh nguồn gốc và chất lượng thuốc H-Capita.
Cụ thể, đoàn đã làm việc với nhà máy, cơ quan quản lý dược của Ấn Độ; sau đó phản biện, thu thập được rất nhiều tài liệu như GMP, phiếu kiểm nghiệm, biên bản xác nhận, hóa đơn… Các tài liệu này sau đó được cơ quan quản lý dược, Bộ Nội vụ của Ấn Độ, Đại sứ quán Việt Nam tại Ấn Độ xác minh tính hợp pháp và hợp pháp hóa lãnh sự.
"VKS rất khâm phục đoàn công tác của Bộ Y tế, chỉ bằng chuyến kiểm tra nhà máy sản xuất vắc xin trong 4 ngày thôi đã thu thập toàn bộ thông tin liên quan việc sản xuất, mua bán, vận chuyển lô thuốc H-capita", đại diện VKS nói.
![]() |
Đại diện VKSND TP.HCM tại phiên tòa VN Pharma. Ảnh: Lê Quân. |
Cơ quan công tố nhận định các tài liệu trên do Bộ Y tế tự thu thập, tự xác minh, hợp pháp hóa lãnh sự rồi gửi cho cơ quan điều tra. Tất cả tài liệu này được cơ quan điều tra sử dụng đưa vào kết luận điều tra và chưa được kiểm tra, xác minh tính hợp pháp.
"Làm cách nào quý vị (Bộ Y tế - PV) có được những tài liệu này trong vòng 4 ngày? Ai là người nhận thu thập tài liệu, giao nộp tài liệu thế nào? Đoàn công tác thực hiện việc thu thập thông tin này gồm những ai? Theo sự phân công của ai? Đi bằng cách nào?", kiểm sát viên đặt nghi vấn.
VKS nhận thấy việc thu thập tài liệu cũng như xác tín tài liệu hồ sơ vụ án không thực hiện đúng các quy định của Luật Tố tụng Hình sự, không đảm bảo giá trị pháp lý để làm căn cứ xác định nguồn 9.300 hộp thuốc H-Capita của nhà máy Ấn Độ sản xuất.
"Cơ quan điều tra có văn bản đề nghị Bộ Y tế cung cấp tài liệu, thông tin liên quan cấp phép nhập khẩu, cấp phép hoạt động, cấp phép thuốc chứ không yêu cầu Bộ Y tế xác minh thu thập tài liệu liên quan đến việc xác minh nguồn gốc", đại diện VKS nói và cho rằng các nội dung này nếu thực hiện phải do cơ quan điều tra thu thập hoặc được Bộ Y tế thông báo để phối hợp.
Không có thẩm quyền
Kiểm sát viên cho rằng Cục Quản lý Dược Bộ Y tế là đơn vị cấp phép cho lô thuốc H-Capita. Hiện cơ quan điều tra tiếp tục xem xét, điều tra về hành vi này. Do đó, tài liệu do Bộ Y tế thu thập vừa không xuất phát từ yêu cầu của cơ quan tố tụng, vừa không đảm bảo tính pháp lý, không đảm bảo tính khách quan nên "VKS không vận dụng những tài liệu này để làm căn cứ xác định nguồn gốc của lô thuốc".
VKS vẫn giữ nguyên quan điểm H-Capita là thuốc giả về nguồn gốc và chất lượng. Bởi vì Helix Canada là công ty không có thật, hồ sơ về thuốc và tiêu chuẩn đều là giả.
Thuốc kém chất lượng là thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký với cơ quan đăng kiểm. Ở đây, chất lượng thuốc H-Capita đăng ký được làm giả thì theo VKS, không thể nào xác định chất lượng kém so với đăng ký giả được mà phải xác định thuốc được làm giả về chất lượng.
"Thử hỏi nếu đăng ký chất lượng thuốc bị làm giả thì có cơ quan nào giám định đủ chất lượng không? Nếu quý vị biết hồ sơ giả mà vẫn cấp phép thì có lẽ quý vị đã có mặt ở phiên tòa hôm nay với tư cách bị cáo rồi", kiểm sát viên nhấn mạnh.
![]() |
Bị cáo Nguyễn Minh Hùng bị VKS đề nghị 18-19 năm tù. Ảnh: Lê Quân. |
Theo VKS, việc kết luận hành vi phạm tội là việc của của cơ quan tiến hành tố tụng, Cục Quản lý Dược không có quyền gửi văn bản yêu cầu cơ quan điều tra xử lý nghiêm hành vi vi phạm của các bị cáo trong việc làm giả hồ sơ nhập khẩu thuốc hay kết luận bản chất lô thuốc H-Capita.
"Yêu cầu của Bộ Y tế là sự biện minh để giảm trách nhiệm hình sự cho các bị cáo, che giấu tính nguy hiểm về hành vi. Bản chất ở đây là giả, nhập khẩu thuốc chữa bệnh cho người nhưng không có giá trị chữa bệnh cho người, thu lợi bất chính. Cục Quản lý Dược đưa ý kiến xử lý nghiêm nhưng lại đề nghị che giấu trách nhiệm cho các bị cáo và che giấu sự thiếu trách nhiệm của Cục Quản lý Dược trong việc cấp giấy phép nhập khẩu các lô thuốc này", đại diện VKS nhấn mạnh.
Cơ quan công tố khẳng định lại các bị cáo trong vụ án thực hiện hành vi phạm tội Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, gồm thuốc giả cả về xuất xứ và chất lượng.
Phiên tòa được tiếp tục vào sáng 30/9.
![]() |
Đồ họa: Phượng Nguyễn. |