Sáng 2/2, phiên tòa xét xử sơ thẩm Trịnh Xuân Thanh (nguyên Chủ tịch HĐQT Tổng công ty cổ phần xây lắp Dầu khí Việt Nam - PVC), Đinh Mạnh Thắng (nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Đầu tư và Thương mại dầu khí Sông Đà, em trai ông Đinh La Thăng) cùng 6 đồng phạm trong vụ án tham ô tài sản xảy ra tại Công ty cổ phần bất động sản Điện lực Dầu khí Việt Nam (PVP Land) tiếp tục diễn ra sau 5 ngày tạm dừng.
Trịnh Xuân Thanh có vai trò chỉ đạo
Lúc 8h15, HĐXX tiếp tục làm việc với phần đối đáp của đại diện VKSND Hà Nội với ý kiến bào chữa của luật sư và các bị cáo. Khi bắt đầu phiên tòa, âm thanh trong phòng báo chí bị mất, chỉ nhìn thấy hình. Sau 10 phút sự việc mới diễn ra bình thường.
Trình bày quan điểm đối đáp với ý kiến luật sư bào chữa cho Trịnh Xuân Thanh, VKS nhấn mạnh việc VKSND Tối cao đề nghị truy tố Thanh tội Tham ô tài sản là có căn cứ. Với phần xét hỏi tại tòa, VKS cho rằng có căn cứ xác định Trịnh Xuân Thanh có vai trò chỉ đạo, quyết định chuyển nhượng hơn 12 triệu cổ phần của PVP Land, quyết định về giá tương đương 34 triệu đồng/m2 đất dự án Nam Đàn Plaza, thấp hơn mức giá cổ đông quyết định là 52 triệu đồng/m2. Vụ việc đã tạo ra chênh lệch giá để cùng đồng phạm chiếm đoạt trên 87 tỷ đồng.
Thực tế bị cáo Thanh và các bị cáo khác đã chiếm đoạt 49 tỷ đồng để chia nhau, trong đó trực tiếp Thanh chiếm đoạt 14 tỷ đồng.
Trong phần đối đáp kéo dài hơn 30 phút, VKS cũng dẫn các căn cứ như: Quy chế của PVC về người đại diện của PVC tại doanh nghiệp khác, lời khai các bị cáo liên quan…, để chứng minh vai trò chỉ đạo của Trịnh Xuân Thanh trong việc chuyển nhượng hơn 12 triệu cổ phần, tạo chênh lệch giá để cùng đồng phạm chiếm đoạt.
Về việc nhận số tiền 14 tỷ, VKS nêu rõ, ngày 6/4/2010, Thái Kiều Hương đã chuyển 14 tỷ đồng cho Đinh Mạnh Thắng. Ngày hôm sau, Thắng báo với Thanh đã nhận được tiền do Hương nhờ chuyển cho Thanh. Thanh sau đó bảo Thắng chuyển tiền cho lái xe của mình tên Toàn. Thắng sau đó chuyển vali kéo chứa tiền cho lái xe để chuyển cho lái xe của Trịnh Xuân Thanh.
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh tại phiên tòa. Ảnh: TTXVN. |
Tại cơ quan điều tra và tại phiên tòa, VKS cho rằng lời khai của các bị cáo phù hợp với nhau về việc nhận tiền 14 tỷ đồng. Tại tòa, bị cáo Trịnh Xuân Thanh cũng khai nhận được Thắng chuyển cho một vali tiền. Khi Thanh chuyển vali vào nhà, mở ra thấy tiền. Thanh khai không đếm cụ thể mà điện luôn cho Thắng hỏi. Nghe điện thoại của Thanh, Thắng nói “biểu sếp chút quà”.
Với các phân tích trên, VKSND Tối cao truy tố Thanh tội Tham ô tài sản với vai trò là người chỉ đạo, quyết định là có căn cứ, đúng người, đúng tội. Việc các luật sư cho rằng bị cáo Thanh không phạm tội Tham ô tài sản là không có căn cứ.
Về ý kiến của các luật sư cho rằng số tiền 14 tỷ không cho vào hết vali kéo xách tay và đề nghị HĐXX cho thực nghiệm lại. Về ý kiến này, VKS dẫn lời khai bị cáo Thái Kiều Hương tại cơ quan điều tra và tại phiên tòa và cho rằng lời khai này phù hợp với lời khai nhiều bị cáo, nhân chứng khác.
Lời khai này cũng như phù hợp với lời khai của Trịnh Xuân Thanh về việc ngày 7/4/2010, Thanh có nhận và chuyển vali tiền vào nhà mình. Sau khi Cơ quan CSĐT Bộ Công an khởi tố vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bị cáo Hương có yêu cầu Thắng gọi điện cho Thanh yêu cầu trả lại vali tiền. Thắng sau đó đi lấy lại vali tiền và chuyển cho Thái Kiều Hương.
Theo lời khai của Đinh Mạnh Thắng, sau khi Thanh trả lại tiền có nói với Thắng về bảo Hương bí mật về việc chuyển tiền và coi như dòng tiền mới chỉ dừng lại ở Hương, chưa đến Thắng và Thanh. Theo bảng kê nộp tiền vào Công ty Vietsan, cho nhân viên tên Lê Thị Hương nộp ngày 5/6/2010 thì gồm nhiều mệnh giá khác nhau. Số tiền này chị Lê Thị Hương khai nhận từ Thái Kiều Hương và đựng trong 3 bao tải.
VKS cho rằng như vậy có căn cứ khẳng định Thanh và Thắng đã trả 19 tỷ đồng. Số tiền này được Thắng giao cho Thái Kiều Hương, tuy nhiên đến ngày 6/5/2010, chị Lê Thị Hương theo chỉ đạo của Thái Kiều Hương mới mang 14 tỷ đồng nộp vào tài khoản của công ty Vietsan tại ngân hàng. Số tiền này gồm nhiều mệnh giá và được đựng trong bao tải. Do đó không có căn cứ khẳng định số tiền 14 tỷ đồng này là do Thanh chiếm đoạt và trả lại.
Ai giúp sức cho Trịnh Xuân Thanh tham ô tài sản?
Nữ đại diện VKSND nêu quan điểm rằng, trong vụ án này, theo đề nghị của Thái Kiều Hương, bị cáo Đinh Mạnh Thắng đã giúp Hương liên hệ với Trịnh Xuân Thanh đặt vấn đề về việc thông qua hợp đồng chuyển nhượng cổ phần PVP Land. Bị cáo Thắng cũng là người nhận 14 tỷ đồng của Hương để chuyển cho Trịnh Xuân Thanh. VKSND xác định các bị cáo Đinh Mạnh Thắng, Thái Kiều Hương, Huỳnh Nguyễn Quốc Duy và Nguyễn Thị Kim Thoa có vai trò đồng phạm, giúp sức cho Trịnh Xuân Thanh và Đào Duy Phong tham ô tài sản.
Khi HĐXX cho phép bổ sung các nội dung tranh tụng của VKS, bị cáo Đào Duy Phong nói vụ án xảy ra 8 năm, thời gian đã quá dài. Theo bị cáo, VKS truy tố bản thân tội Tham ô tài sản là chưa thỏa đáng. “VKSND truy tố hành vi của bị cáo quá nặng. Bị cáo hoàn toàn không biết gì về các văn bản thỏa thuận”, Đào Duy Phong phân trần.
Cùng bổ sung để tự bào chữa, bị cáo Đinh Mạnh Thắng quả quyết chỉ có 2 lần ông ta gặp và giúp Thái Kiều Hương gặp Trịnh Xuân Thanh. Em trai ông Đinh La Thăng nói bản thân nghĩ rằng đó chỉ là giúp đỡ Hương gặp Trịnh Xuân Thanh. “Bị cáo mong HĐXX xem xét giảm nhẹ tội”, Đinh Mạnh Thắng nói và kết thúc phần bổ sung.
Liên quan đến 19 tỷ đồng chuyển cho Đinh Mạnh Thắng và Trịnh Xuân Thanh, Thái Kiều Hương thừa nhận đã chuyển rồi nhận lại.
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh tại phiên xử. Ảnh: TTXVN. |
Đại diện của Vietsan lên tiếng
Theo cáo trạng, tháng 3/2010, Công ty CP Dịch vụ Xuyên Thái Bình Dương gồm 5 cổ đông sáng lập, trong đó PVP Land, đã thống nhất ký hợp đồng đặt cọc chuyển nhượng toàn bộ 24 triệu cổ phần sở hữu dự án Nam Đàn Plaza (ở đường Phạm Hùng, Hà Nội) cho Lê Hòa Bình, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần xây dựng và dịch vụ 1/5, với giá tương đương 52 triệu đồng/m2 đất.
Ông Bình tiếp tục ký hợp đồng chuyển nhượng cổ phần với từng cổ đông sáng lập của Công ty CP Dịch vụ Xuyên Thái Bình Dương. Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần với các cổ đông còn lại được ký theo giá thỏa thuận. Riêng hợp đồng chuyển nhượng cổ phần của PVP Land thể hiện giá chuyển nhượng chỉ tương đương 34 triệu đồng/m2 đất, thấp hơn giá chung hơn 87 tỷ đồng.
Cơ quan tố tụng xác định nhóm mua cổ phần của PVP Land, thông qua Đinh Mạnh Thắng (em trai ông Đinh La Thăng) và một số người trung gian đã gặp được Trịnh Xuân Thanh.
Sau đó bị cáo Thanh chấp thuận chuyển nhượng cổ phần tại PVP Land với giá rẻ để hưởng tiền chênh lệch. Phi vụ này, Trịnh Xuân Thanh được nhận 14 tỷ, Đinh Mạnh Thắng nhận 5 tỷ trong tổng số 49 tỷ Lê Hòa Bình "lại quả".
Ngày 25/1, VKSND Hà Nội công bố bản luận tội, đề nghị án chung thân với Trịnh Xuân Thanh, 11-12 năm tù với Đinh Mạnh Thắng; các bị cáo còn lại từ 8-18 năm tù. Ngoài ra, bản luận tội còn đề cập đến việc giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án.
Trong số tiền 49 tỷ đồng đã bị các bị can chiếm đoạt được, có hơn 24,4 tỷ đồng đồng đã được xử lý tại bản án ngày 15/3/2017 của TAND Cấp cao tại Hà Nội. Số tiền 19 tỷ đồng trong số này bị Trịnh Xuân Thanh và Đinh Mạnh Thắng chiếm đoạt, đã được bị cáo hoàn trả, chuyển lại cho Thái Kiều Hương.
19 tỷ tiếp đó được Lê Hòa Bình thanh toán tiền mua cổ phần cho Công ty Vietsan. Trong bản luận tội, VKS đề nghị HĐXX cần phải thu hồi của Công ty Vietsan để sung công quỹ Nhà nước. Tuy nhiên, tại phần tranh luận chiều 26/1, đại diện của Vietsan cho biết công ty đã nộp 93 tỷ - trong đó đã bao gồm 19 tỷ nói trên. Công ty này đề nghị HĐXX xem xét trách nhiệm dân sự của doanh nghiệp ở vụ án này.
Ngay đầu phiên xét xử ngày 28/1, đại diện VKS đề nghị HĐXX cho tạm dừng phiên tòa để xác minh phần trách nhiệm dân sự của Công ty Vietsan. Sau khi hội ý, HĐXX tuyên bố dừng phiên tòa theo đề nghị của VKS.