Không chỉ bà Tuyết và gia đình anh Kiều mà rất nhiều người dân đến theo dõi phiên tòa tại hội trường xử án của TAND TP Tuy Hòa và cả những người am hiểu pháp luật cũng cho rằng tòa tuyên một bản án chưa tương xứng với tội danh mà các bị cáo gây ra, còn có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm.
Bị cáo lãnh án cao nhất: 5 năm tù giam
Tại bản án, thẩm phán Lý Thơ Hiền - chủ tọa phiên tòa cho biết có đủ cơ sở để xác định năm bị cáo trong vụ án phạm tội dùng nhục hình trong hoạt động điều tra.
Cụ thể, bị cáo Nguyễn Thân Thảo Thành (nguyên thiếu úy, trinh sát viên Công an TP Tuy Hòa) trong khi canh giữ anh Kiều tại Công an TP Tuy Hòa từ 12h30-13h30 ngày 13/5/2012 đã dùng dùi cui cao su đánh vào đầu Ngô Thanh Kiều gây chấn thương sọ não, đây là nguyên nhân chính khiến anh Kiều tử vong. Do Thành không nhận tội, không thành khẩn, tòa tuyên phạt bị cáo Thành 5 năm tù.
Theo tòa, trong khoảng 8h30-12h30 ngày 13/5/2012, được thượng tá Lê Đức Hoàn - phó trưởng Công an TP Tuy Hòa, trưởng ban chuyên án - phân công, trong lúc lấy lời khai anh Kiều, các bị cáo Nguyễn Minh Quyền (nguyên thiếu tá, đội phó đội trinh sát Phòng cảnh sát điều tra tội phạm Công an tỉnh Phú Yên), Phạm Ngọc Mẫn (nguyên thượng úy, trinh sát viên Công an TP Tuy Hòa), Nguyễn Tấn Quang (nguyên thiếu tá, đội phó đội điều tra Công an TP Tuy Hòa), Đỗ Như Huy (nguyên trung úy, trinh sát viên Công an TP Tuy Hòa) có hành vi còng tay, chân anh Kiều bằng còng số 8, dùng dùi cui cao su đánh vào người anh Kiều gây ra các vết thương phần mềm. Tòa tuyên phạt Quyền 2 năm tù, Mẫn 1 năm 6 tháng tù, Quang 1 năm 3 tháng tù cho hưởng án treo, Huy 1 năm tù cho hưởng án treo.
 |
| Vợ và con nạn nhân Ngô Thanh Kiều tại phiên tòa. |
Về trách nhiệm dân sự, áp dụng Bộ luật dân sự, tòa buộc các bị cáo bồi thường thiệt hại tinh thần cho gia đình bị hại 69 triệu đồng, chi phí mai táng 30 triệu đồng.
"Quan điểm của tôi là tòa nên trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Tôi thấy Viện KSND TP Tuy Hòa đề nghị điều gì thì về cơ bản là tòa chấp nhận hết. Dù sao thì tòa cũng tuyên án, đó là thẩm quyền của HĐXX. Còn đúng, sai của bản án đó thế nào, xử có đúng tội hay không, bỏ lọt người lọt tội thế nào thì cấp trên phải xem xét bản án đó, HĐXX ra bản án này phải chịu trách nhiệm về quyết định của họ"
Ông Vũ Xuân Hải
(nguyên chánh tòa hình sự TAND tỉnh Phú Yên)
Tòa cũng buộc Công an TP Tuy Hòa chịu khoản tiền cấp dưỡng mỗi tháng 575.000 đồng/người đối với hai con nhỏ của anh Kiều đến khi các cháu đủ 18 tuổi.
Viện không truy tố nên không xét
Chủ tọa Lý Thơ Hiền tuyên: “Xét đề nghị xử lý ông Lê Đức Hoàn đồng phạm về tội dùng nhục hình cùng các bị cáo khác nhưng không có chứng cứ thể hiện ông Hoàn có chỉ đạo việc dùng nhục hình. Việc dùng nhục hình là do cấp dưới tự ý thực hiện, nên không có căn cứ chấp nhận đề nghị xử lý ông Hoàn về tội danh này”.
Đối với hành vi bắt giữ người trái pháp luật của ông Lê Đức Hoàn cùng với một số cán bộ chiến sĩ công an, tòa nhận định có dấu hiệu của tội bắt giữ người trái pháp luật nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, đồng thời Viện KSND TP Tuy Hòa không truy tố nên HĐXX không xem xét.
Tòa cũng cho rằng ông Lê Đức Hoàn phân công cán bộ cấp dưới thực hiện nhiệm vụ điều tra nhưng không theo dõi, giám sát, nhắc nhở để xảy ra hậu quả nghiêm trọng, có dấu hiệu của tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, Viện KSND TP Tuy Hòa không truy tố, nên HĐXX không xét.
"Sẽ kháng cáo đến cùng"
 |
| Bà Ngô Thị Tuyết (chị của nạn nhân Kiều) và ông Ngô Văn Cộ (cha của nạn nhân Kiều) bất bình trước bản án tòa tuyên. |
Ngay sau khi tòa kết thúc tuyên án, bà Ngô Thị Tuyết la khóc: “Em tôi bị đánh bầm giập đến chết mà sao tòa xử các bị cáo nhẹ hều thế này? Sao người chỉ đạo các bị cáo lại không phải chịu bất kỳ trách nhiệm hình sự nào? Tòa còn buộc tội cả người chết là kẻ trộm thì không thể chấp nhận được. Gia đình tôi sẽ kháng cáo và tiếp tục kiện đến cấp tòa cao nhất, đến khi nào tìm được công lý mới thôi”.
Luật sư Võ An Đôn, bảo vệ quyền lợi cho gia đình bị hại, nhận xét: “Bản án này áp dụng không đúng pháp luật, lẽ ra năm bị cáo phải bị truy tố ở khoản 3 điều 298 Bộ luật hình sự (phạm tội dùng nhục hình gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt từ từ 5-10 năm), đằng này lại chia ra hai điều khoản khác nhau. Ông Lê Đức Hoàn phạm tội rõ ràng với đầy đủ yếu tố cấu thành như thế nhưng không bị truy tố là bỏ lọt tội phạm. Về trách nhiệm bồi thường dân sự cũng áp dụng không đúng, trường hợp này là căn cứ vào Luật bồi thường trách nhiệm nhà nước chứ không phải là Bộ luật dân sự”.
Có phản ứng tương tự, luật sư Nguyễn Văn Thắng bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thân Thảo Thành bức xúc: “Có quá nhiều vi phạm trong tố tụng của vụ án này chưa được làm rõ trong quá trình xét xử, nhưng án vẫn tuyên được là điều rất kinh ngạc”.
Luật sư Nguyễn Hồng Hà (Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh Khánh Hòa): Tòa phán quyết không dựa vào kết quả tranh tụng
Theo dõi phiên tòa và chứng kiến việc tuyên án, tôi nhận thấy HĐXX tuyên án với nhận định và quyết định không dựa vào kết quả tranh tụng công khai tại phiên tòa. Ngay phần nhận định của bản án, thẩm phán công bố trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, ngày 28/6/2013, thẩm phán có quyết định trả hồ sơ cho Viện KSND TP Tuy Hòa để thu thập chứng cứ xác định bị can Thành dùng dùi cui đánh chính xác bao nhiêu nhát vào đầu anh Kiều; có ai đánh vào đầu Kiều ngoài Thành không; đồng thời đề nghị truy cứu trách hiệm hình sự đối với năm bị can về tội cố ý gây thương tích. Tuy nhiên, ngày 26/8/2013, viện trưởng Viện KSND TP Tuy Hòa có văn bản trả lời cho rằng không cần thiết trả hồ sơ điều tra bổ sung vì có đầy đủ chứng cứ trong hồ sơ vụ án. Đối với yêu cầu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với năm bị can về tội cố ý gây thương tích, viện nói “hành vi dùng nhục hình đã thu hút các hành vi cố ý gây thương tích nên việc tòa yêu cầu truy cứu trách nhiệm hình sự các bị can về tội cố ý gây thương tích là không cần thiết”.
Quy định của luật là trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, tòa được trả hồ sơ hai lần, còn tại phiên tòa được quyền trả hồ sơ nhiều lần. Đây mới là phiên tòa sơ thẩm lần đầu, kết quả xét hỏi kéo dài mấy ngày với nhiều vấn đề chưa được làm rõ, vậy mà tòa áp dụng ngay điều 196 Bộ luật tố tụng hình sự về giới hạn xét xử cho là viện không truy tố, dù biết lọt người lọt tội nhưng không xem xét.
