Vụ xả súng ở Đắk Nông: Công ty Long Sơn tự phát san ủi vườn

Chiều 25/10, báo giới đã có cuộc trao đổi với ông Ngô Xuân Lộc, Chánh văn phòng UBND tỉnh Đắk Nông xung quanh vụ án xả súng làm 3 người chết, 16 người bị thương ở tiểu khu 1535 xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức và vấn đề tranh chấp đất đai ở huyện Tuy Đức. 

- Ông có thể nói rõ hơn về vụ ẩu đả giữa người dân và Công ty Long Sơn xảy ra sáng 23/10?

- Khoảng 6h30 ngày 23/10, trong quá trình san ủi, cưỡng chế mặt bằng, công nhân Công ty TNHH Thương mại Long Sơn có mâu thuẫn, xô xát với một nhóm người dân tại xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức. Một số người trong nhóm người dân đã dùng súng tự chế (bắn đạn hoa cải) và súng thể thao bắn vào số công nhân và bảo vệ của Công ty Long Sơn làm ba người thiệt mạng, 16 người bị thương. Hiện cơ quan công an đang điều tra và truy bắt các nghi phạm. 

Vườn điều trên 10 năm tuổi ở vườn nhà ông Hoàng Văn Thắng bị Công ty Long Sơn san ủi sáng 23/10 dẫn đến vụ xả súng làm 18 người thương vong. Ảnh: Tây Nguyên.

- Khu đất tranh chấp nơi xảy ra vụ xả súng có thuộc quyền quản lý của công ty Long Sơn hay không?

- Hiện tại cơ quan chức năng chưa thể khẳng định chính xác khu vườn xảy ra tranh chấp thuộc quyền quản lý của Công ty Long Sơn hay không. Vì khi giao đất cho công ty, tỉnh chỉ xác định tọa độ trên bản đồ còn mốc ở thực địa thì chưa cắm nên cần xác định lại tọa độ mới có thể khẳng định chính xác. 

Tuy nhiên, trước đây để giữ trật tự, tránh xung đột giữa người dân và công ty, UBND tỉnh Đắk Nông đã có văn bản yêu cầu các doanh nghiệp đang có hoạt động tranh chấp đất với người dân giữ nguyên hiện trạng. Ngày 23/10, Công ty Long Sơn đã tự ý đưa người, máy móc vào san ủi vườn điều nhà dân tự phát, doanh nghiệp cũng không hề có thông báo với chính quyền địa phương.

- Điều đó có nghĩa Công ty Long Sơn đã lấn chiếm phần đất canh tác của người dân nên mới xảy ra ẩu đả, tranh chấp vào sáng 23/10 phải không chưa ông?

- UBND tỉnh Đắk Nông giao đất cho Công ty Long Sơn từ năm 2008. Doanh nghiệp đang tranh chấp với những hộ dân nào, những hộ này tới trước khi công ty được giao đất hay sau thời điểm giao đất thì tỉnh phải xác định lại. Có thể xác định qua độ tuổi của cây trồng mới khẳng định ai đúng ai sai. Từ đó mới có thể khẳng định việc dân xâm canh lên phần đất Công ty Long Sơn được giao hay công ty Long Sơn được giao phần đất của dân đã lấn chiếm trước đó. Việc này UBND tỉnh đang tiến hành làm rõ.

Về vấn đề người dân yêu cầu Công ty Long Sơn khi lấy đất cần thỏa thuận và bồi thường mức giá thỏa đáng thì đó chỉ là yêu cầu xuất phát từ cách nghĩ của mỗi bên và bồi thường nhân đạo. Còn quan điểm về luật pháp, đất ở hai xã Đắk Ngo, Quảng Trực đều là đất lâm nghiệp thuộc quyền sở hữu của nhà nước. Chỉ những hộ dân khai hoang, canh tác trước năm 1993 mới được xem xét cấp quyền sở hữu đất. Tuy nhiên phần đông người dân không kê khai và di dân sau năm 1993 nên UBND tỉnh không nắm được, chưa thể xác định được thời gian cụ thể.

Ông Ngô Xuân Lộc, Chánh văn phòng UBND tỉnh Đắk Nông trao đổi với báo giới chiều 25/10 về các vấn đề đất đai tranh chấp ở huyện Tuy Đức, Đắk Nông. Ảnh: Phước Tuần.

- Ông có thể nói rõ hơn về các dự án mà UBND tỉnh giao cho doanh nghiệp ở khu vực huyện Tuy Đức, nơi vừa xảy ra vụ tranh chấp ?

Tình trạng đất ở xã Quảng Trực, Đắk Ngo (huyện Tuy Đức) trước đây là đất lâm nghiệp bao gồm đất có rừng và không có rừng. Khi thực hiện xã hội hóa, tỉnh đã giao đất lâm nghiệp cho doanh nghiệp đầu tư, khai thác và bảo vệ rừng.

UBND tỉnh Đăk Nông đã nhiều lần rà soát những hộ xâm canh, xâm cư nhưng cũng chưa kiểm soát hết vì đa số họ là dân di cư tự do, đồng bào nghèo. UBND tỉnh dự kiến sẽ lập thêm một xã mới trên cơ sở tách hai xã Quảng Trực và Đắk Ngo để ổn định nhân khẩu, từ đó giải quyết triệt để vấn đề mâu thuẫn đất đai.