Xe điện - một canh bạc lớn

Hơn 3 năm sau khi lên kế hoạch sản xuất đại trà xe điện tại Mỹ, Nissan cuối cùng đã vận hành nhà máy trị giá 1,6 tỷ USD ở Smyrna, bang Tennessee, nơi có công suất 150.000 xe Leaf và 200.000 module pin lithium ion mỗi năm.

Tuy nhiên, những kết quả đạt được trái ngược hoàn toàn với kỳ vọng của hãng xe hơi Nhật Bản. Cùng với Nissan, nhiều nhà sản xuất khác cũng xem việc đầu tư vào xe điện là một canh bạc lớn.

Vào cuối tháng 9 vừa qua, Toyota đã trì hoãn kế hoạch bán mẫu Scion eQ chạy hoàn toàn bằng điện. Cùng thời điểm, Smith Electric Co., nhà sản xuất xe tải điện cũng tạm ngưng việc tung ra sản phẩm đầu tiên.

Trong khi đó, nhà cung cấp pin A123 Systems, đơn vị hỗ trợ một số chương trình xe điện như Volt của GM, cho biết họ sẽ đa dạng hoá việc sử dụng pin lithium ion do tầm nhìn thay đổi về tương lai của các dòng xe điện.

Sẽ mất khoảng thời gian khá dài để xe điện tìm được chỗ đứng.

Tháng 9 vừa qua, người tiêu dùng Mỹ mua chưa đến 25.000 xe Nissan Leaf, Chevrolet Volt, Mitsubishi i-MiEV, Ford Focus Electric và Toyota Prius Plug-in.

Công ty nghiên cứu Pike Research dự báo, năm 2015, tổng doanh số xe điện và plug-in của tất cả các nhà sản xuất tính từ năm 2011 sẽ chỉ đạt 410.000 xe. Con số này còn xa mục tiêu quốc gia mà Tổng thống Barack Obama đưa ra trước đó là một triệu xe điện và plug-in lưu hành trên đường phố. Pike Research cho biết, mốc một triệu xe phải đến sau năm 2018 mới có thể đạt được.

Không hoàn thành mục tiêu doanh số

“Nhu cầu đối với các dòng xe điện sẽ chỉ đạt gần 200.000 xe vào cuối thập kỷ này”, ông Michael Holman, Giám đốc nghiên cứu của công ty Lux Research Inc. nói. “Những kế hoạch mà các hãng đưa ra dành cho phân khúc này còn rất xa với thực tế”.

Phát biểu trước các phóng viên tại triển lãm ô tô Paris vào cuối tháng 9 vừa qua, Carlos Ghosn, CEO của Nissan, vẫn bảo vệ tầm nhìn của ông về tương lai của xe điện.

“Tôi nghĩ công suất sẽ tăng trong tương lai. Khi chúng tôi quyết định đầu tư vào xe điện, chúng tôi xem nó là chiến lược dài hạn”, ông Carlos Ghosn nói.

Tuy nhiên, nếu xét cụ thể doanh số của mẫu Leaf thì không nhiều người lạc quan vào tương lai xe điện. Năm ngoái, Ghosn và những lãnh đạo khác dự đoán doanh số Leaf năm 2012 đạt 20.000 xe, gấp đôi con số 9.674 xe của năm 2011. Nhưng tính đến hết tháng 9, tổng doanh số của Leaf chỉ đạt 5.212 xe, ít hơn con số 7.199 xe cùng kỳ năm ngoái.

Chevy Volt 2013.

Mẫu Volt plug-in hybrid của GM cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Hãng xe Mỹ vẽ ra viễn cảnh tiêu thụ 45.000 xe Volt năm 2012, nhưng đến thời điểm hiện tại chỉ đạt con số khiêm tốn 16.348 xe. GM đã phải rút lại dự báo và tạm ngưng sản xuất trong tháng 9.

Hiện tại, cả GM và Nissan đang cắt giảm giá bán. Theo trang Truecar.com, người tiêu dùng mua Chevy Volt sẽ được giảm tới 10.000 USD, còn mua Leaf sẽ nhận ưu đãi 3.250 USD.

Những yếu tố ngăn cản tăng trưởng doanh số xe điện

Sự tăng trưởng của xe điện bị kìm hãm hiện nay được nhận định là do những yếu tố sau:

-  Giá nhiên liệu ổn định và thấp hơn mức kỷ lục năm 2008-2009. Vào thời kỳ này, người tiêu dùng tìm kiếm dòng xe thay thế do giá nhiên liệu quá cao. Nhưng hiện tại, mọi thứ đã ổn định và khách hàng lại tìm đến dòng xe truyền thống.

-  Chi phí hệ thống pin quá cao, dẫn đến giá xe tăng theo. Ví dụ như Honda Fit có giá 16.000 USD, nhưng mẫu xe nhỏ hơn Mitsubishi i-MiEV lại được bán tới gần 30.000 USD.

-  Đồng Yen tăng mạnh đã gây khó khăn cho Nissan nhập khẩu xe Leaf. Hiện mẫu xe này có giá 36.050 USD, bao gồm phí vận chuyển, trước khi những ưu đãi của chính phủ được áp dụng.

-  Sự gia tăng của những công nghệ tiết kiệm nhiên liệu trong dòng xe sử dụng động cơ đốt trong như hệ thống start-stop. Pike Research dự báo công nghệ start-stop sẽ xuất hiện trên 41 triệu xe mới mỗi năm từ năm 2020.

Khi nào xe điện bùng nổ?

Mike Omotoso, đối tác quan trọng với công ty dự báo ngành công nghiệp LMC Automotive US Inc., cho biết tăng trưởng doanh số xe điện chậm hơn các nhà sản xuất hy vọng. LMC ước tính doanh số kết hợp xe điện và plug-in hybrid chỉ vào khoảng 41.000 xe năm 2012 và tăng lên 115.000 xe năm 2013, trong đó phần lớn là xe plug-in hybrid.

“Liệu người tiêu dùng có sẵn sàng chi 30.000 USD hoặc 40.000 USD cho xe điện, khi mà chỉ với 15.000 USD họ đã có thể sở hữu một mẫu xe nhỏ tiết kiệm nhiên liệu?”, ông Mike Omotoso đặt câu hỏi. “Do đó, thật khó để đưa ra câu trả lời chính xác về thời điểm bùng nổ của xe điện trong tương lai”.

Gia Minh

Theo Infonet