Xét nghiệm nhanh kháng nguyên, hay còn gọi là test nhanh, có ưu điểm thuận tiện khi sử dụng, cho kết quả nhanh trong vòng 30 phút. Phương pháp này không quá khó thực hiện.
Tuy nhiên, quá trình lấy mẫu phải bảo đảm an toàn, tránh lây nhiễm cho người thực hiện, người được lấy mẫu và ra môi trường.
Thạc sĩ Võ Tuấn Linh, Phó trưởng khoa Xét nghiệm - Chẩn đoán hình ảnh - Thăm dò chức năng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM, cho biết trước hết, cơ sở y tế cần chuẩn bị bộ chẩn đoán xét nghiệm nhanh kháng nguyên nằm trong danh sách phê duyệt của Bộ Y tế. Các dụng cụ cần thiết khác bao gồm: Bộ đồ PPE, khẩu trang N95, tấm che mặt, tạp dề nhựa, que lấy dịch tỵ hầu, kéo, đồng hồ bấm giây, chai cồn 70 độ, găng tay không bột, giấy, thùng vận chuyển mẫu, bao rác vàng (bao rác y tế), bút.
Khi lấy mẫu, nhân viên y tế nên chọn tư thế đứng thuận tiện, đứng nghiêng về một bên. Đặc biệt, người thực hiện hạn chế đứng trước mặt trường hợp được lấy mẫu vì khi thực hiện đưa que vào lấy mẫu, họ dễ bị kích ứng, làm văng bắn tác nhân lây bệnh ra bên ngoài.
Người được lấy mẫu cần ngồi ngửa đầu ra phía sau 70 độ và luôn đeo khẩu trang. Khi lấy mẫu, chỉ kéo khẩu trang xuống mũi, che miệng, thả lỏng người và tập trung thở bằng miệng.
Nhân viên y tế được tập huấn sử dụng test nhanh tại một điểm xét nghiệm ở quận Bình Tân, TP.HCM. Ảnh: Duy Hiệu. |
Kỹ thuật lấy mẫu:
- Mẫu được lấy theo kỹ thuật lấy mẫu tỵ hầu.
- Cầm phần đuôi của que lấy mẫu.
- Đưa que lấy mẫu song song với vách mũi, đưa sâu vào bên trong. Không se que lấy mẫu trong quá trình đưa que vào. Kỹ thuật lấy đúng là 3/4 chiều dài que lấy mẫu được đưa vào sâu bên trong mũi. Khi thực hiện đưa que lấy mẫu vào, có cảm giác "sụp hầm" hay "sụp ổ gà" là thành công.
- Xoay nhẹ đầu que lấy mẫu 5-10 giây rồi rút ra. Vừa rút vừa yêu cầu người được lấy mẫu đeo khẩu trang che mũi.
- Đưa tăm bông vào ống môi trường đã chuẩn bị sẵn, cắt phần thừa của cây tăm bông.
- Để 5 phút cho dịch tỵ hầu vừa lấy hòa tan với dịch có sẵn trong ống.
- Bóp và lắc nhẹ ống môi trường, sau đó nhỏ 5 giọt vào test nhanh. Trên phần test nhanh cần ghi chính xác họ tên, địa chỉ của người được lấy mẫu.
- Mỗi bộ test nhanh đều có hướng dẫn cách đọc kết quả. Thông thường C là vạch chuẩn, T là vạch kết quả. Tùy từng nhà sản xuất, thời gian chờ có kết quả cũng khác nhau. Vì vậy, người lấy mẫu cần lưu ý đọc đúng theo thời gian nhà sản xuất quy định.
Để quá trình lấy mẫu diễn ra thuận lợi và an toàn, mọi công việc cần được phân công cụ thể theo các công đoạn rõ ràng. Mỗi khâu thực hiện như mặc PPE, lấy mẫu, xịt khử khuẩn, xử lý rác thải cần được tuân thủ nghiêm ngặt theo đúng quy trình đảm bảo an toàn sinh học.