10 số phận trong một đại gia đình tan nát vì vướng án oan

Sau khi ông Huỳnh Văn Nén khai nhận giết bà Bông, điều tra viên tiếp tục buộc Nén khai nhận cùng với gia đình vợ giết bà Dương Thị Mỹ trong vụ án "vườn điều" xảy ra 5 năm trước đó. Để thoát án tử hình, Nén khai một mạch 9 người trong gia đình vợ tham gia giết người trong vụ án "vườn điều". 

Chính thức kháng nghị giám đốc thẩm vụ án Huỳnh Văn Nén

VKDND Tối cao vừa có kháng nghị giám đốc thẩm với vụ án Huỳnh Văn Nén (thôn 2, xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận). Đề nghị Tòa hình sự TAND Tối cao xét xử vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy phần tội danh và hình phạt của bản án hình sự sơ thẩm nêu trên về tội Giết người, Cướp tài sản đối với Huỳnh Văn Nén, giao hồ sơ về cấp sơ thẩm để điều tra lại theo thủ tục chung.

Huỳnh Văn Nén.

Ông Nén là người bị quy kết đã giết bà Lê Thị Bông ở xã Tâm Minh, huyện Hàm Tân cướp tài sản, bị TAND tỉnh Bình Thuận kết án chung thân về các tội Giết người, Cướp tài sản, Hủy hoại tài sản công dân.

Ở tuổi 52, ông Nén đã ngồi tù hơn 14 năm, nhiều hơn ông Nguyễn Thanh Chấn ở tỉnh Bắc Giang 4 năm, và hiện vẫn đang chấp hành án tại trại giam Xuân Lộc của Bộ Công an ở tỉnh Đồng Nai. Ông Nén còn là người từng bị oan trong vụ án "vườn điều" là vụ án oan nổi tiếng cả nước, từng được viết thành sách nhưng vẫn chưa được minh oan. Với kháng nghị này, có khả năng ông sẽ được minh oan và là người độc nhất vô nhị trong lịch sử tố tụng Việt Nam: Bị kết án oan đến 2 lần trong 2 vụ án khác nhau.

Theo bản kháng nghị, khoảng 18h ngày 23/4/1998, Huỳnh Văn Nén uống rượu cùng với Lê Văn Phước, Nguyễn Văn Bình tại quán Tân Tiến (thuộc thôn 2, xã Tân Minh). Đến 22h cùng ngày, Phước và Bình không uống nữa, đi về nhà, còn Nén đi bộ đến nhà anh Nguyễn Văn Trứ và hai người nói chuyện về việc làm ăn.

Anh Trần Thanh Vân (Tý) cho biết: "Khi vụ án xảy ra năm đó tôi mới 14 tuổi”.

Tại đây, Nén nảy sinh ý định đến nhà bà Lê Thị Bông ở cùng thôn trộm tài sản. Đến nơi, Nén thấy cửa chính đóng khóa, cửa nhà dưới khép hờ nên mở cửa đi vào, ra phía sau. Đến chỗ giếng nước thấy có sợi dây dù đang buộc môtơ bơm giếng, đã cắt dây (theo Nén khai với mục đích là dùng để buộc tài sản trộm cắp) nhưng không được. Người đàn ông này để dao tại giếng và tiếp tục đi vào bếp tìm được một con dao khác dài 35cm. Anh này cầm dao trở lại giếng cắt được 2 đoạn dây.

Nén đi vào bếp thấy bà Lê Thị Bông ngủ ở nhà dưới, đã choàng dây siết mạnh làm bà Bông ngã ngửa xuống đất. Anh này được cho là tiếp tục siết cổ đến khi bà Bông không còn phản ứng rồi lấy chiếc nhẫn vàng của nạn nhân. Sau đó, Nén đứng lên ghế salon để nhìn lên bàn thờ tìm tài sản nhưng không thấy gì. Trên đường về nhà, Nén bị vấp ngã, làm rơi mất nhẫn vàng. Anh này sau đó đi nhậu cùng anh Lê Văn Phước.

VKSND Tối cao cho rằng đây là bản án không quả tang, quá trình điều tra, xét xử vụ án đối với Huỳnh Văn Nén về các tội Giết người, Cướp tài sản còn nhiều thiếu sót, vi phạm. Việc thu thập chứng cứ, khám nghiệm hiện trường, cơ quan điều tra không thu giữ được một số vật chứng như: Sợi dây dù Nén khai dùng để siết cổ bà Bông, ổ khóa nhà bà Bông và chỉ vàng 24K của nạn nhân. 

Các sợi dây thu giữ trong quá trình điều tra không liên quan đến sợi dây Nén dùng để siết cổ bà Bông. Cơ quan điều tra không lấy lời khai của chị Lê Thị Hồng (là người phát hiện cái chết bà Bông - PV) để làm rõ cách buộc môtơ để thực nghiệm lại cách thức cắt, vị trí cắt dây... Khám nghiệm hiện trường, cảnh sát thu được hai dấu chân tại sân gần hiên nhà và trên mặt ghế salon. 

Anh Nguyễn Văn Tiền cho biết: “6 năm sau thụ án, tôi trở về nhà với danh là một người mới đi tù về”

Ngày 12/5/2000, Cơ quan điều tra đưa ghế salon của gia đình Bông đến trại giam để Huỳnh Văn Nén đứng lên ghế, kết quả dấu chân của Nén thu được dài 22,5cm, rộng bàn chân 8,5cm, rộng gót 4cm. Theo giải thích của cơ quan điều tra thì khó tiến hành giám định so sánh được giữa dấu vết bàn chân thu của Nén và dấu vết bàn chân thu tại hiện trường do có nhiều yếu tố tác động nên kích thước bàn chân có thể bị sai lệch.

Bản án sơ thẩm căn cứ vào các dấu chân để lại hiện trường, kết quả so sánh kích thước dấu chân nhưng không tiến hành xác định được sự đồng nhất giữa các dấu chân để lại hiện trường và vết bàn chân của Nén và giải thích là do có nhiều yếu tố tác động nên kích thước bàn chân có thể bị sai lệch, để xác định đó là dấu chân của Huỳnh Văn Nén là không có cơ sở khoa học.

Lời khai nhận tội ban đầu của Huỳnh Văn Nén không phù hợp với hiện trường, biên bản khám nghiệm tử thi. Các lời khai nhận tội sau không thống nhất, mâu thuẫn, khá với với lời khai của chị Lê Thị Hồng - nhân chứng. Như về cách thực hiện hành vi giết bà Bông, ban đầu Nén khai dùng tay bóp cổ, lời khai sau Nén khai vòng dây từ phía sau siết cổ bà Bông, có lời khai Nén dùng dây vòng qua cổ rồi giật mạnh làm bà Bông ngã ngửa, rồi mới dùng dây siết cổ bà Bông.

Nhiều lời khai Nén nhận giết bà Bông ở nhà dưới nhưng tại lời khai ban đầu giết bà Bông ở nhà trên, không phủ chăn lên xác bà Bông sau khi giết. Bị cáo khai sau khi gây án không tắt đèn nhà bà Bông, nhưng chị Lê Thị Hồng khai khi về nhà thấy đèn tắt nên mới bật đèn... Về khoảng thời gian giết bà Bông, Nén đi đâu, làm gì còn chưa được làm rõ.

Từ những tình tiết nêu trên VKSND thấy rằng, tòa án cấp sơ thẩm kết án Huỳnh Văn Nén là chưa đủ căn cứ. Ngoài ra, đơn của phạm nhân Nguyễn Phúc Thành tố giác Nguyễn Thọ giết bà Lê Thị Bông là nguồn tin tố giác tội phạm nhưng chưa được điều tra làm rõ. 

Vì các lẽ trên, VKSND Tối cao quyết định kháng nghị một phần bản án hình sự sơ thẩm của TAND tỉnh Bình Thuận. Đề nghị Tòa hình sự TAND tối cao xét xử vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy phần tội danh và hình phạt của bản án hình sự sơ thẩm nêu trên, giao hồ sơ về cấp sơ thẩm để điều tra lại theo thủ tục chung.

Hơn 15 năm theo đuổi sự thật của cựu chủ tịch xã

Ngày 3/11, anh Nguyễn Phúc Thành (35 tuổi, ở xã Tân Minh, huyện Hàm Tân) cho biết: Bữa nay tôi thấy thoải mái vì được chút gánh nặng, minh oan cho người không phạm tội. 

Buổi sáng sau hôm gây án, khoảng 7-8h, Nguyễn Thọ (bạn của Thành) đã kể lại cho tôi nghe hành trình giết bà Năm "tép" (Lê Thị Bông). Thọ đã có ý đồ từ trước, chuẩn bị sẵn dao, dây dù cắt ở dây cột gàu múc nước giếng, đi theo sau bà Năm, choàng dây qua cổ và giật bà ngã ngược ra sau cho tới khi bà chết. Lúc đó, tôi không tin câu chuyện thì Thọ lấy chiếc nhẫn mà Thọ cướp được sau khi giết bà Năm ra và chỉ cho tôi xem đường máu chạy dài ở lai quần Thọ - người đàn ông này kể.

Sau đó, Thành thấy ông Nén bị giam nhưng cũng không dám khai báo vì chưa dám khẳng định người giết bà Năm là Thọ. Thành nghĩ Thọ chỉ "quăng lựu đạn" để lấy tiếng. "Lúc đó tôi đang thụ án tại trại giam Sông Cái (tỉnh Ninh Thuận).,nghe tin ông Nén (là dượng tôi) có thể bị xử tử hình, nên làm đơn tố cáo căn cứ vào việc Thọ thú nhận với mình. Khi đó, tôi chỉ còn khoảng 2 tháng là mãn hạn tù.

Ông Nguyễn Thận - nguyên chủ tịch xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, người đã 15 năm theo đuổi sự thật, minh oan cho Huỳnh Văn Nén.

"Sau khi tôi làm đơn tố cáo thì Cao Văn Hùng - khi đó là điều tra viên Công an tỉnh Bình Thuận - đã gặp tôi 2 lần và yêu cầu rút đơn. Tôi đã làm thêm một cái đơn, chờ gia đình lên thăm nuôi gửi về Chủ tịch UBND xã Tân Minh trình bày rõ sự việc”, Thành nói. Ông này cho biết sau khi gửi đơn tố cáo ngày 26/8/2000, đơn đã được fax ngay ra Bộ Công an. Đến ngày 31/8/2000, vụ ông Huỳnh Văn Nén mới được đưa ra xử, nhưng bản tố cáo của Thành không được cơ quan chức năng đoái hoài tới.

Năm 1999 - 2003, ông Nguyễn Thận - khi đó là Chủ tịch UBND xã Tân Minh, huyện Hàm Tân - đã trực tiếp chỉ đạo công an xã phối hợp với cơ quan chức năng thu thập tài liệu của 2 vụ án nghiêm trọng và qua quá trình đó, ông thấy có nhiều vấn đề bất cập trong quan điểm của cơ quan điều tra. Khi tiếp nhận đơn thư tố cáo của Nguyễn Phúc Thành, ông Thận đã trình tập thể ban thường vụ, sau đó ông đã viết văn bản gửi các cấp có trách nhiệm, làm rõ nội dung đơn thư tố cáo có đáng tin cậy không, để không bỏ lọt tội phạm và nhanh chóng minh oan cho ông Huỳnh Văn Nén. 

Từ đó tới nay là 15 năm, ông Thận kiên trì theo đuổi và đưa thông tin cho ông Huỳnh Văn Truyện (cha ruột của Huỳnh Văn Nén) nhờ luật sư bào chữa miễn phí ở Hà Nội. Mặc dù có những lúc bi quan, chán nản bởi tờ trình gửi cơ quan bảo vệ pháp luật hơn 13 năm mà không ai một lần tới hỏi, không có cơ hội minh oan cho ông Nén. Cuối cùng tiếng "kêu cứu" đã được cơ quan chức năng để ý và dẫn tới kháng nghị giám đốc thẩm mới đây.

Ông Nguyễn Thận bảo cảm xúc hiện tại của mình là rất vui mừng vì đã tìm được sự thật. Chính kháng nghị giám đốc thẩm của VKSND Tối cao khiến tôi phấn khởi, có niềm tin vào cơ quan pháp luật. Tôi sẽ đi đến cùng, tới khi Huỳnh Văn Nén chính thức được minh oan. Đó là nguyện vọng thiết tha của tôi", ông Thận chia sẻ.

Ông Huỳnh Văn Truyện - bố Huỳnh Văn Nén đã già yếu nhưng vẫn lặn lội ra tận Hà Nội kêu oan cho con trai

Ông Huỳnh Văn Nén có 3 người con trai là Huỳnh Thành Công (25 tuổi), Huỳnh Thành Lượng (24 tuổi) và Huỳnh Thành Phát (20 tuổi) đều đang cư ngụ ở xã Tân Minh, huyện Hàm Tân. Trong thời gian ông thụ án, cả ba người con đều không được học hành và sau này đều dính tới tù tội hoặc ma túy.

Ngày 3/11, chúng tôi tới nhà Huỳnh Văn Nén tại xã Tân Minh, huyện Hàm Tân nhìn nhà trống hoác, cửa không khóa. Hỏi ra mới biết, Huỳnh Thanh Lượng vừa tới thăm ông Nén trong trại giam Xuân Lộc, Đồng Nai (Tổng cục 8, Bộ Công an). 

Lượng kể ba rất ốm yếu, mắt phải không thấy đường, sức khỏe ngày càng xuống, được chuyển tới khu bệnh xá của trại giam. Khi thấy được bản kháng nghị giám đốc thẩm của VKSND Tối cao, ông cũng rất vui, nhưng im lặng.

Cuộc sống ba anh em và mẹ ở nhà rất khó khăn. Công làm thuê làm mướn ở gần nhà, đã có gia đình, nhưng bữa đói bữa no. Phát cũng làm thuê, còn mẹ đi bán bánh canh ở chợ. Theo thông tin mà chúng tôi tìm hiểu được, cả 3 anh em Lượng chỉ học hết lớp 3, 4 rồi nghỉ. Lúc đó, ông Nén đang thụ án tù. Có thời gian, cả 3 anh em Lượng được đưa đi Làng SOS (quận Gò Vấp, TP.HCM) sinh sống.

Trước khi trở về với cuộc sống, Lượng cũng đã đi tù 3 năm về tội Cố ý gây thương tích, ra tù hồi đầu tháng 9/2012, Công cũng đi tù 2 năm vì tội sử dụng ma túy bị bắt ở Bình Dương, còn Phát cũng có dấu hiệu nghiện hút.

10 số phận trong một đại gia đình tan nát vì án oan

Năm 1993, bà Dương Thị Mỹ (ngụ xã Tân Minh) bị giết chết tại một vườn điều thuộc xã Tân Minh, Hàm Tân. Vụ án "vườn điều" này là một bi kịch đau đớn cho 10 số phận con người liên quan đến nhiều gia đình, trong đó có gia đình ông Huỳnh Văn Nén, và bản thân ông Nén đến nay vẫn còn đang ở tù. Ba đứa con của ông Nén ở ngoài đời do không được ai chăm lo, thất học từ nhỏ, không có công ăn việc làm ổn định, nên có người vi phạm hình sự phải ở tù 3 năm, có người liên quan đến ma túy ở tù 2 năm. 

Bà Nguyễn Thị Lâm - mẹ vợ Nén (trái) - sau 7 năm đi tù đã mờ cả hai mắt, ăn nhờ ở đậu, ai nhờ gì làm nấy sống qua ngày. Nguyễn Thị Cẩm - vợ Huỳnh Văn Nén (phải)- bán bánh canh ở chợ để nuôi con.

Gia đình chị Nguyễn Thị Nhung, có chồng là Trần Văn Sáng trong quá trình giam giữ tại trại giam bị bệnh ung thư, cơ quan điều tra đưa đi chữa, sau đó qua đời, nhà cửa bán hết. Gia đình chị Nguyễn Thị Tiến, lúc chị Tiến bị bắt, 2 đứa con phải gửi vào Làng SOS, người chồng chờ đợi vợ quá lâu cũng đã lấy vợ khác. 

Gia đình anh Nguyễn Văn Châu (căn cứ 4, Xuân Hòa, Xuân Lộc) khi bị bắt, con cái bỏ học hết, đi làm thuê làm mướn, anh Châu hiện cũng đi làm mướn. Gia đình anh Nguyễn Văn Tiền, khi anh ở tù 6 năm, vợ anh lấy chồng khác, hai con của anh Tiền phải đưa vào Làng SOS. 10 con người trong vụ án "vườn điều” có số phận thật là bi thảm.

Dù đã có sự an ủi cho họ bằng việc xin lỗi công khai vào đầu năm 2006 và bồi thường 1,4 tỉ đồng cho những người bị bắt oan sai, nhưng cũng không sao bù đắp được cho những nỗi đau mà họ đã phải gánh chịu. Thời gian tới đây, mong rằng cơ quan bảo vệ pháp luật sớm làm sáng tỏ sự việc để Huỳnh Văn Nén đoàn tụ với gia đình, hàn gắn vết thương lòng sau hơn 16 năm ở tù.