Hàng năm, thế giới có khoảng 5 triệu trường hợp tử vong do các bệnh có liên quan đến thuốc lá, tức là thuốc lá "giết chết" xấp xỉ 10.000 người mỗi ngày, tương đương với 10 máy bay loại lớn chở khách bị tai nạn mỗi ngày hay nói cách khác cứ mỗi 8 giây lại có một người chết do thuốc lá...
Ước tính đến năm 2030, số người tử vong hàng năm do các bệnh liên quan với thuốc lá sẽ tăng lên 10 triệu người, nhiều hơn cả các trường hợp tử vong do nhiễm HIV, bệnh lao, tai nạn giao thông, tự tử và giết người cộng lại.
 |
| Thuốc lá "giết chết" hàng triệu người mỗi năm. |
Hàng nghìn độc chất
Cứ 2 người hút thuốc lá sẽ có một người chết vì những bệnh có liên quan đến thuốc lá, trong đó, 50% chết ở tuổi trung niên và giảm đi 20 năm tuổi thọ. Mặc dù, hiện nay số thuốc lá tiêu thụ hàng ngày ở các nước đang phát triển ít hơn ở các nước phát triển, con số này đang tăng lên đều đặn và nhanh chóng.
Khói thuốc lá tạo ra do sự đốt cháy không hoàn toàn các sợi thuốc lá. Khói thuốc là hỗn hợp của hai thành phần:
- Luồng khói chính xuất phát từ đầu ngậm của điếu thuốc mỗi khi người hút rít một hơi thuốc rồi sảng khoái thở ra không gian.
- Luồng khói phụ thoát ra từ đầu điếu thuốc đang âm ỉ cháy giữa các lần rít thuốc hoặc từ các mẩu thuốc đang cháy dở bị vứt đi.
Khói thuốc lá chứa trên 7.000 chất khác nhau, trong đó, có 69 chất gây ung thư, ngoài ra, còn có các hoạt chất gây nghiện, gây độc tế bào, gây đột biến gen… Một người hút thuốc lá một gói mỗi ngày sẽ phải hít khói thuốc lá hơn 70.000 lần trong một năm, vì vậy, niêm mạc miệng, mũi, họng và khí quản, phế quản sẽ phải tiếp xúc trường diễn với khói thuốc lá.
Một số hoạt chất của khói thuốc lá tác động trực tiếp trên niêm mạc, phần lớn còn lại được hấp thu vào máu hay hòa tan vào nước bọt rồi được nuốt vào.
6 nguy cơ liên quan đến thuốc lá
1. Thiếu máu cơ tim: Hút thuốc lá là nguyên nhân chính gây bệnh thiếu máu cơ tim. Hút thuốc lá, cao huyết áp và mỡ trong máu cao rất thường dẫn đến bệnh thiếu máu cơ tim. Hút thuốc lá nhiều dễ mắc bệnh và những người hút thuốc lá dễ tử vong do bệnh thiếu máu cơ tim hơn những người không hút thuốc lá.
2. Tai biến mạch máu não: Hút thuốc lá cũng là nguyên nhân chủ yếu của tai biến mạch máu não. Nhiều nghiên cứu lớn cho thấy ở những người hút thuốc lá càng nhiều thì càng dễ bị tai biến mạch máu não hơn so với những người không hút.
3. Cao huyết áp: Những người cao huyết áp có hút thuốc lá lại dễ bị cao huyết áp ác tính và dễ tử vong hơn những người cao huyết áp mà không hút thuốc lá.
4. Ung thư: Thuốc lá cũng là nguyên nhân của 30% bệnh ung thư nói chung, trong đó, gặp nhiều nhất là ung thư phổi, kế đến là ung thư các cơ quan khác.
Ung thư phổi: Những người hút thuốc lá một gói mỗi ngày sẽ dễ bị ung thư phổi gấp 10 lần so với người không hút thuốc lá; những người hút thuốc lá 2 gói/ngày thì dễ bị ung thư phổi gấp 25 lần.
Ung thư các cơ quan khác: Hút thuốc lá cũng là nguyên nhân gây ung thư thanh quản, hầu, họng, thực quản và bàng quang ở nam cũng như nữ giới. Ngoài ra, hút thuốc lá cũng được xem là có liên quan với ung thư thận, bàng quang, dạ dày và cổ tử cung.
5. Sinh non: Người mẹ đang mang thai có hút thuốc lá sẽ dễ dẫn đến các tai biến sản khoa như nhau bong non, nhau tiền đạo, sanh non… Mẹ hút thuốc cũng làm thai nhi chậm phát triển, cân nặng lúc sinh giảm trung bình 200 g so với mẹ không hút thuốc.
6. Hút thuốc lá thụ động: Hút thuốc lá thụ động là tình trạng những người không hút thuốc nhưng bị tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc lá do người khác hút, thường gặp là những thành viên trong một gia đình có người hút thuốc lá. Trẻ có cha hoặc mẹ hút thuốc lá dễ bị mắc bệnh đường hô hấp và có triệu chứng đường hô hấp hơn so với những trẻ có cha mẹ không hút thuốc lá.
