Ngày 26/1, tại cuộc họp báo định kỳ của tỉnh, đại diện Sở NN&PTNT và Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Thuận lý giải hàng chục vụ án phá rừng với hàng nghìn mét khối gỗ bị triệt phá tại rừng phòng hộ Sông Lũy, huyện Bắc Bình nhưng sau đó tạm đình chỉ 13 vụ.
"Xảy ra sự việc trên là do các cơ quan tố tụng ở Bắc Bình làm theo quy trình ngược", ông Huỳnh Hiếu, Chi cục phó Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Thuận, khẳng định.
Tạm đình chỉ vì không còn tang vật
Ông Hiếu thông tin, năm 2015, Hạt Kiểm lâm huyện Bắc Bình khởi tố bảy vụ. Thời gian từ khi phát hiện đến khi hoàn tất hồ sơ khởi tố từ một đến sáu tháng. Đến nay cơ quan điều tra Công an huyện Bắc Bình đã tạm đình chỉ cả bảy vụ.
Năm 2016, khởi tố hai vụ. Thời gian từ khi phát hiện đến khi hoàn tất hồ sơ khởi tố từ 10 đến 11 tháng. Đến nay Công an huyện Bắc Bình cũng đã tạm đình chỉ cả hai do không tìm ra người phạm tội khi hết thời hạn điều tra vụ án.
Năm 2017, khởi tố 14 vụ. Thời gian kể từ khi phát hiện đến khi hoàn tất hồ sơ, khởi tố vụ án và chuyển cơ quan điều tra kéo dài từ trên sáu tháng đến một năm. Đến nay công an huyện đã tạm đình chỉ bốn vụ, đang tiếp tục điều tra 10 vụ.
Ông Hiếu cho rằng sở dĩ gọi là “quy trình ngược” là do VKS, công an và Hạt Kiểm lâm huyện Bắc Bình có biên bản thống nhất: Khi có vụ việc xảy ra, chủ rừng lập hồ sơ, Hạt Kiểm lâm báo cáo cho công an và VKS để xem xét, trưng cầu giám định thiệt hại rừng. Khi có kết luận giám định, Hạt Kiểm lâm sẽ làm căn cứ để khởi tố vụ án.
Tuy nhiên, do Ban Quản lý rừng phòng hộ (BQLRPH) Sông Lũy phát hiện vi phạm không kịp thời, hầu hết vụ lâm tặc lấy hết gỗ hoặc đưa gỗ ra khỏi rừng. Việc lập hồ sơ ban đầu của chủ rừng sai sót nên khi chuyển cho Hạt Kiểm lâm phải trả lại, bổ sung nhiều lần.
“Lẽ ra theo thẩm quyền, Hạt Kiểm lâm phải ra quyết định khởi tố vụ án, chuyển cho công an và cơ quan điều tra sẽ trưng cầu giám định để điều tra, đằng này lại giao cho chủ rừng” - ông nói.
Ông cũng cho là giám định viên về lĩnh vực lâm nghiệp trên địa bàn huyện Bắc Bình chỉ có ba người thì hai người được bổ nhiệm nhận chức vụ cao hơn, giám định viên còn lại cũng đã chuyển công tác khác. “Việc để mất rừng, chậm xử lý những vụ phá rừng có phần trách nhiệm của Hạt Kiểm lâm huyện Bắc Bình” - ông Hiếu nói.
Đại diện Công an tỉnh Bình Thuận cho biết hiện nay công an tỉnh đang chỉ đạo Công an huyện Bắc Bình tập trung điều tra các vụ án phá rừng này, trong đó chú ý đến những vụ việc có dấu hiệu tiêu cực, tham nhũng và trách nhiệm của đơn vị chủ rừng.
Hiện trường một vụ hạ gỗ ở rừng phòng hộ Sông Lũy. |
Mất rừng vì lực lượng mỏng
Theo Sở NN&PTNT, đầu tháng 1/2018, lãnh đạo Sở đã họp với các cơ quan liên quan, bàn về dự thảo phương án bảo vệ rừng tại lâm phận BQLRPH Sông Lũy. Phương án này sẽ gửi đến các cơ quan chức năng liên quan và chính quyền các xã giáp ranh, UBND các huyện Đức Trọng, Di Linh, tỉnh Lâm Đồng góp ý, ban hành thực hiện trong thời gian tới.
Việc mất hàng ngàn mét khối gỗ ở Sông Lũy, Sở NN&PTNT cho là lâm phận giáp ranh với tỉnh Lâm Đồng khoảng 60 km, xa khu dân cư, địa hình phức tạp. Lâm tặc chủ yếu sống ở huyện Đức Trọng, Lâm Đồng và rất manh động. Trong khi biên chế lực lượng quản lý, bảo vệ rừng của đơn vị chủ rừng hiện nay so với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng tại vùng giáp ranh quá mỏng, không đủ sức đảm đương nhiệm vụ.
Chưa hết, chủ rừng cũng chưa thường xuyên giám sát địa bàn. Hạt Kiểm lâm, kiểm lâm địa bàn chưa tích cực tham mưu cho UBND huyện chỉ đạo các cơ quan liên quan thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về quản lý, bảo vệ rừng.
Sở NN&PTNT cho biết đã xử lý trách nhiệm đối với 34 cá nhân của BQLRPH Sông Lũy, trong đó có 13 trường hợp bị cảnh cáo, một bị cách chức và một người bị giáng chức.
Tỉnh Bình Thuận chỉ đạo Sở NN&PTNT tập trung chỉ đạo củng cố, kiện toàn nhân sự BQLRPH Sông Lũy và Hạt Kiểm lâm huyện Bắc Bình, chấm dứt tình trạng khai thác lâm sản trái phép tại đây ngay trong quý I/2018.
Các cơ quan chức năng được giao nhiệm vụ kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu có liên quan trách nhiệm trong việc để phá rừng nghiêm trọng kéo dài tại lâm phận BQLRPH Sông Lũy.
Các cơ quan rà soát, tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh, bổ sung lực lượng giám định viên tư pháp về lĩnh vực lâm nghiệp trên địa bàn huyện Bắc Bình cho phù hợp.