Trên thực tế, việc gián đoạn cung cấp vaccine DPT không phải vấn đề duy nhất ảnh hưởng đến việc phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván dành cho trẻ dưới 2 tuổi. Trong năm 2021, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính có khoảng 251.972 trẻ em tại Việt Nam bỏ lỡ một hoặc nhiều liều tiêm DPT trong chương trình tiêm chủng thường xuyên, gấp 4 lần so với năm 2019.
Thạc sĩ Nhi khoa, bác sĩ Đào Nguyễn Phương Linh có những chia sẻ giúp cha mẹ hiểu rõ những thông tin liên quan đến vấn đề tiêm phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván cho trẻ dưới 2 tuổi.
- Thưa bác sĩ, vì sao trẻ dưới 2 tuổi cần tiêm phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván?
- Sởi, lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B, viêm phổi và viêm não do vi khuẩn Hib… là những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đối với trẻ nhỏ. Trong đó, bạch hầu, ho gà, uốn ván được xem là 3 trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, nhất là với nhóm trẻ dưới 1 tuổi.
Lý do là hệ miễn dịch của trẻ vẫn chưa hoàn thiện. Kháng thể tự nhiên có được từ mẹ trong quá trình mang thai và bú sữa chỉ tồn tại thời gian ngắn, không đủ để bảo vệ trẻ khỏi sự tấn công của các mầm bệnh.
Chính vì vậy, tiêm chủng giúp bổ sung kháng thể phòng bệnh, bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc và gặp những biến chứng nguy hiểm.
 |
| Bạch hầu, ho gà, uốn ván là 3 trong những căn bệnh truyền nhiễm gây tử vong hàng đầu ở trẻ. |
- Hiệu quả phòng bệnh như thế nào nếu trẻ được tiêm đủ liều, đúng lịch?
- Hiểu rõ mức độ nguy hiểm của các bệnh truyền nhiễm đối với trẻ dưới 2 tuổi, Bộ Y tế xếp vaccine DPT ngừa bạch hầu, ho gà, uốn ván và vaccine “5 trong 1” ngừa bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, bệnh do Hib vào danh sách những mũi tiêm quan trọng trong chương trình tiêm chủng mở rộng.
Để đạt hiệu quả tối đa, vaccine DPT nên được tiêm lúc trẻ 15-18 tháng tuổi như mũi nhắc lại, sau khi đã hoàn thành 3 mũi đầu là vaccine “5 trong 1” của chương trình tiêm chủng mở rộng. Hiệu quả của vaccine sẽ đạt 80-85% sau 3 liều, không có dữ liệu về hiệu quả bảo vệ sau tiêm chỉ một hoặc hai liều nhưng có lẽ sẽ thấp hơn. Chỉ khi trẻ được tiêm đúng lịch khuyến cáo, khả năng phòng vệ của vaccine trước bệnh truyền nhiễm mới đạt hiệu quả cao nhất.
- Cha mẹ có thể tiêm phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván cho trẻ dưới 2 tuổi ở đâu?
- Hiện nay, cha mẹ có nhiều lựa chọn để tiêm phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván cho trẻ.
Đối với tiêm chủng mở rộng, trẻ được tiêm phòng miễn phí tại các cơ sở y tế địa phương bằng vaccine “5 trong 1” và DPT. Nguồn vaccine này phụ thuộc nhiều vào sự phân bổ của các cơ quan chức năng nên dễ xảy ra trường hợp thiếu hụt, hoặc cung cấp chậm trễ các loại vaccine.
Để đảm bảo con được tiêm chủng đủ liều, đúng lịch, cha mẹ có thể cân nhắc thêm tiêm chủng dịch vụ với vaccine “5 trong 1” và vaccine “6 trong 1”. Những loại vaccine này được cung cấp bởi các trung tâm tiêm chủng dịch vụ nên cha mẹ có thể chủ động, linh hoạt hơn về thời gian đi tiêm của trẻ.
Bên cạnh đó, khác với vaccine “5 trong 1”, vaccine tổ hợp “6 trong 1” còn có thêm kháng thể phòng bệnh bại liệt, giúp giảm số lượng mũi tiêm, hạn chế gây đau cho trẻ.
Cha mẹ có thể chủ động đưa trẻ đi tiêm phòng đủ liều, đúng lịch để bảo vệ sức khỏe cho con.
- Trong thời gian chờ vaccine phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván trong chương trình tiêm chủng mở rộng được phân bổ, đâu là giải pháp để trẻ dưới 2 tuổi được tiêm đầy đủ?
- Nhằm bảo vệ trẻ khỏi các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, cha mẹ cần thực hiện tiêm phòng đúng lịch và đủ liều. Vì vậy, trước các cột mốc quan trọng trong lịch tiêm, cha mẹ nên chủ động liên hệ các đơn vị tiêm chủng để tìm hiểu tình hình vaccine, ghi chú và đặt thời gian tiêm. Đặc biệt, phải thường xuyên rà soát xem trẻ còn thiếu những mũi nào để nhanh chóng tiêm bù.
Với trường hợp thiếu vaccine phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, cha mẹ có thể cân nhắc một số loại vaccine dịch vụ tương đồng để không làm gián đoạn lịch tiêm của con. Trong đó, vaccine “5 trong 1” hoặc “6 trong 1” là giải pháp dành cho các bậc phụ huynh.
