Kỳ nghỉ xanh, kỳ nghỉ sinh thái hay còn gọi là Ecolodge được hiểu đơn giản là đi du lịch mà vẫn bảo vệ môi trường và duy trì cuộc sống yên vui của người dân địa phương.
Ecolodge được phân biệt rõ rệt với mô hình lưu trú hotel và resort qua cách xây dựng và vận hành. Một Ecolodge phải bao hàm đủ 4 yếu tố cơ bản gồm: gần gũi thiên nhiên, bảo vệ môi trường, văn hóa, du lịch bền vững.
Gần gũi với thiên nhiên
Theo đó, khu du lịch xây dựng theo mô hình Ecolodge phải tách biệt với khu dân cư thành thị, ưu tiên địa điểm có địa hình tốt, địa thế cao, không gian trước mặt thoáng giáp cánh đồng rộng hay bờ sông.
Không gian Ecolodge được bao bọc bởi môi trường thiên nhiên, tránh xa các cơ sở nhân tạo khác. Kiến trúc phải hòa thành một tổng thể tôn lên vẻ đẹp của Ecolodge, cũng như bổ trợ cho vẻ đẹp tự nhiên, hài hòa sẵn có của khu vực cảnh quan địa phương.
 |
| Xu hướng du lịch xanh được nhiều du khách lựa chọn. |
Khu du lịch này thường ưu tiên sử dụng vật liệu tự nhiên, gia công thủ công, nhưng phải đảm bảo yếu tố tinh tế, thể hiện tính sang trọng của quy chuẩn dịch vụ. Trong trang trí nội ngoại thất phải kết hợp, lồng ghép các vật dụng sinh hoạt và biểu trưng văn hóa địa phương.
Bảo vệ môi trường
Nhà đầu tư nên tận dụng tối đa các đồ dùng thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng sạch như: năng lượng mặt trời, đèn tiết kiệm điện và thực hiện quy trình tiết kiệm năng lượng tổng thể từ giai đoạn đầu tư đến vận hành, nắm rõ tối đa quy trình xử lý chất thải hàng ngày.
Đào tạo về hoạt động bảo vệ môi trường cho cán bộ nhân viên cũng như bà con tại cộng đồng địa phương như: dọn dẹp vệ sinh, trồng cây xanh tại Ecolodge và cho cộng đồng, hoặc đầu tư các tài sản công cộng để bảo vệ môi trường… cũng là hoạt động cần thiết mà các khu du lịch ecolodge nên thực hiện.
Tôn vinh văn hóa bản địa
Yếu tố này được thể hiện qua việc cố gắng kết hợp các món ăn địa phương vào thực đơn hay tổ chức các sự kiện văn hóa bản địa trong khuôn viên của Lodges như: ngày ẩm thực địa phương, biểu diễn văn nghệ truyền thống…
 |
| Các chương trình biểu diễn nghệ thuật được du khách đặc biệt yêu thích. |
Bên cạnh đó, đồng phục của nhân viên cũng có thể lồng ghép họa tiết hay nét đặc trưng trong trang phục của người dân bản địa. Nhiều khu Ecolodge còn đầu tư xây dựng một không gian văn hóa bản địa riêng và hợp tác với một số cơ sở nghề địa phương, hỗ trợ bán phi lợi nhuận sản phẩm của người dân, để khách ở tại ecolodge mua sắm ủng hộ các cơ sở nghề thủ công này.
 |
| Trang phục của nhân viên nên mang đặc trưng văn hóa bản địa. |
Du lịch bền vững
Yếu tố này liên quan chặt chẽ đến nguồn nhân lực. Theo đó, các khu Ecolodge cần sử dụng tối thiểu 90% cư dân bản địa trong quá trình cung cấp dịch vụ cho du khách, tạo công ăn việc làm và thu nhập ổn định cho cư dân. Đồng thời, hỗ trợ tiêu thụ nông sản tươi được trồng tại khu vực và thực hiện nhiều hoạt động có ý nghĩa với cộng đồng như: giúp đỡ học sinh khó khăn, xây đường dẫn ống nước sạch cho bà con tại bản.
Bên cạnh đó, các khu sinh thái xanh cần phối hợp cùng du khách và các chuyên gia, cơ quan Nhà nước để nâng cao nhận thức về vấn đề bảo vệ môi trường, bảo tồn văn hóa tại Ecolodge. Việc công bố rõ một hồ sơ sinh thái bao gồm các hạng mục đầu tư, quy trình và kế hoạch hành động cụ thể hàng năm của Ecolodge cũng được xem là cần thiết.
 |
| Các khu du lịch sinh thái cần tôn lên vẻ đẹp chung của khu vực bản địa. |
Hiện ở Việt Nam, đại diện cho mô hình Ecolodge làm theo đúng triết lý như vậy là Mai Chau Ecolodge (thị trấn Mai Châu, tỉnh Hòa Bình)
Mai Chau Ecolodge hoạt động từ năm 2014, do người Việt Nam sở hữu và quản lý cung cấp dịch vụ cho thị trường quốc tế, mang lại tác động tích cực qua việc tuân thủ các nguyên tắc du lịch sinh thái.
Từ khi xây dựng đến khi vận hành, chủ nhân khu nghỉ này luôn muốn mọi sản phẩm, dịch vụ thân thiện môi trường như: vật liệu xanh, năng lượng có nguồn gốc “xanh”, công việc “xanh” và sức khỏe “xanh” để giúp người dân có thể hưởng nhiều lợi ích hơn nữa từ các hoạt động du lịch tại khu vực này.
 |
| Một căn phòng tại Mai Chau Ecolodge. |
Mai Chau Ecolodge cũng cung cấp thông tin và khuyến nghị cho du khách về du lịch có trách nhiệm đối với môi trường và xã hội. Du khách có thể cảm nhận rõ giá trị của một khu nghỉ dưỡng ecolodge tại đây.
