|
|
Nhiều công nghệ AI như thị giác máy tính, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và thuật toán nhận dạng mẫu đã được ứng dụng vào việc chăm sóc sức khỏe. Ảnh: iStock. |
Theo Forbes, hiện nay, lĩnh vực chăm sóc sức khỏe trên toàn thế giới có sự khác biệt lớn so với mười năm trước. Hậu quả của đại dịch Covid-19, suy thoái tài chính cùng với sự gia tăng nhanh chóng trong việc áp dụng công nghệ và số hóa đã ảnh hưởng đến mọi người, kể cả bệnh nhân và bác sĩ.
Dưới đây là 5 xu hướng được dự đoán quan trọng nhất của lĩnh vực chăm sóc sức khỏe trong năm 2023.
Trí tuệ nhân tạo
Forbes cho biết thị trường trí tuệ nhân tạo (AI), cụ thể là các công cụ máy học (ML) trong chăm sóc sức khỏe, được dự đoán sẽ đạt 20 triệu USD vào năm 2023. Nhiều công nghệ AI như thị giác máy tính, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và thuật toán nhận dạng mẫu đã được ứng dụng vào việc chăm sóc sức khỏe.
AI hỗ trợ cho quá trình khám phá thuốc mới bằng việc dự đoán kết quả thử nghiệm lâm sàng và tác dụng phụ tiềm ẩn của các loại thuốc mới. Nó cũng giúp phân tích hình ảnh y tế, bao gồm việc sử dụng thuật toán thị giác máy tính khi khi chụp X-quang hoặc chụp MRI để phát hiện các dấu hiệu cảnh báo sớm về bệnh.
Ngoài ra, AI còn hữu ích trong các công việc văn phòng như xử lý yêu cầu bảo hiểm và quản lý hoặc phân tích việc lưu giữ hồ sơ y tế. Nó cũng giúp phân tích dữ liệu thu thập từ thiết bị đeo trên cơ thể bệnh nhân hoặc cảm biến tại nhà được sử dụng trong mô hình “bệnh viện ảo” để đưa ra cảnh báo sớm hoặc chẩn đoán bệnh.
Tất cả trường hợp trên cho thấy AI và ML sẽ tiếp tục là xu hướng nổi bật trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe suốt năm tới.
Chăm sóc sức khỏe từ xa
Dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa tăng lên đáng kể trong thời kỳ đại dịch. Nhìn chung, bây giờ mọi thứ đã an toàn để khám bệnh trực tiếp nhưng các bệnh nhân và nhà cung cấp dịch vụ nhận thấy dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa có thể hiệu quả và tiết kiệm chi phí hơn.
Loại hình đầu tiên là dịch vụ chăm sóc tại nhà. Sự gia tăng của nó cho thấy môi trường quen thuộc và gần gũi với gia đình có tác động tích cực đến kết quả của bệnh nhân, cũng như tiết kiệm chi phí so với chăm sóc bệnh nhân nội trú.
Loại hình thứ hai là khám bệnh từ xa (telemedicine), gọi video cho bác sĩ thay vì đến phòng khám. Bác sĩ thậm chí có thể tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân ở một địa điểm khác bằng công nghệ robot.
Mô hình chăm sóc sức khỏe từ xa khác là khu bệnh viện ảo. Các nhân viên y tế sẽ tập trung tại một địa điểm và cung cấp dịch vụ chăm sóc cho một số bệnh nhân ở xa.
Ngoài ra, các cộng đồng trực tuyến cũng xuất hiện nhiều trên mạng xã hội. Chúng có thể do bệnh nhân quản lý thay vì do bác sĩ hoặc có thể do tổ chức từ thiện liên kết với các tình trạng sức khỏe cụ thể điều hành. Tại đây, người dùng có thể chia sẻ kiến thức về sức khỏe, trợ giúp và đưa ra lời khuyên khi điều trị và phục hồi.
Với chi phí cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trực tiếp tăng và tình trạng thiếu bác sĩ y khoa đang diễn ra ở nhiều quốc gia, loại hình chăm sóc từ xa có thể là xu hướng phát triển vào năm 2023.
 |
| Telemedicine là hình thức khám bệnh từ xa bằng cách gọi video cho bác sĩ thay vì đến phòng khám. Ảnh: Nikkei Asia. |
Cửa hàng bán lẻ dịch vụ chăm sóc sức khỏe
Theo Forrester, số lượng hoạt động kinh doanh liên quan chăm sóc sức khỏe thông qua cửa hàng bán lẻ sẽ tăng gấp đôi trong năm 2023. Điều này đang trở thành xu hướng ngày càng rõ khi các nhà bán lẻ như Walmart, Amazon và CVS cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe như xét nghiệm máu, tiêm chủng và kiểm tra y tế. Thông thường, các dịch vụ này do bệnh viện hoặc phòng khám thực hiện.
Xu hướng này sẽ nổi bật hơn khi điều kiện kinh tế toàn cầu dẫn đến việc thắt chặt ngân sách tại cơ sở chăm sóc sức khỏe truyền thống. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe bán lẻ cũng tận dụng kỳ vọng của người tiêu dùng về trải nghiệm và lựa chọn hợp lý để tạo ra dịch vụ thuận tiện và có giá trị tốt hơn.
Các dịch vụ này thường dễ tiếp cận hơn và có thể không yêu cầu đặt lịch trước so với nhà cung cấp dịch vụ truyền thống. Chúng cũng ít bị ảnh hưởng bởi việc thiếu chuyên viên lâm sàng, tình trạng mà nhiều quốc gia đang gặp phải.
Thiết bị y tế đeo trên cơ thể
Trong năm 2023, các thiết bị đeo trên người sẽ được sử dụng nhiều hơn để theo dõi hoạt động tập thể dục và sức khỏe của người dùng cũng như giúp các bác sĩ lâm sàng theo dõi bệnh nhân từ xa.
"Internet of Medical Things" là thuật ngữ chỉ sự kết hợp dữ liệu từ thiết bị đo sức khỏe và ứng dụng di động với hệ thống quản lý y tế để hỗ trợ bác sĩ điều trị bệnh từ xa.
Trong những năm gần đây, nó nhanh chóng mở rộng từ các thiết bị đơn giản để theo dõi nhịp tim và nồng độ oxy trong máu đến đồng hồ thông minh có khả năng đo huyết áp và dự đoán các nguy cơ đau tim hay găng tay thông minh có thể làm giảm chứng run của bệnh nhân mắc bệnh Parkinson.
Nghiên cứu được công bố trong năm nay cho thấy các chỉ số thể chất như mức độ hoạt động, kiểu ngủ và nhịp tim có thể được sử dụng để cảnh báo khi nào xuất hiện nguy cơ trầm cảm. Chúng ta sẽ sớm thấy thiết bị y tế đeo trên người kết hợp với các chức năng này trong tương lai.
Cá nhân hóa việc chăm sóc sức khỏe
Trong năm tới, bệnh nhân sẽ có nhiều cơ hội nhận dịch vụ chăm sóc sức khỏe được cá nhân hóa hơn. Điều này bao gồm việc dùng thuốc và phương pháp điều trị khác được thiết kế riêng cho một nhóm bệnh nhân nhất định dựa trên tuổi tác, di truyền hoặc các yếu tố nguy cơ.
Hình thức chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa xét đến thông tin di truyền hoặc bộ gen của bệnh nhân và giúp các bác sĩ dự đoán mức độ hiệu quả của thuốc hoặc khả năng bị tác dụng phụ. Các thuật toán AI và ML đôi khi được sử dụng để hỗ trợ những dự đoán này.
Thuật ngữ chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa đôi khi liên quan đến việc bệnh nhân tự lên kế hoạch cho việc theo dõi sức khỏe của họ. Điều này cũng hợp lý trong ngành công nghiệp và nền kinh tế rộng lớn hơn, nằm ngoài lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Mọi hình thức cá nhân hóa có thể sẽ trở thành xu hướng chính trong suốt năm 2023.
Sách về nghề y
Tò mò về nghề y, về một nghề nghiệp luôn có tác động đến cuộc đời bạn nhưng luôn đầy những thông tin kỹ thuật khó hiểu? Đây là một số giới thiệu của mục Sức khỏe dành cho bạn:
Ký túc xá - Cá tốc ký: Cuốn sách kể về đời sống của sinh viên Đại học Y Hà Nội, chủ yếu xoay quanh đời sống ký túc xá, nơi tác giả đã trải qua tuổi trẻ cùng 10 thành viên khác trong phòng 110 E2.
Chạy trời không khỏi đau: Tập hợp các ghi chép của tác giả Adam Kay trong 6 năm hành nghề y từ 2004 đến 2010, cuốn sách là bản báo cáo không khoan nhượng về công việc của đội ngũ y tế của Vương quốc Anh đang làm việc ngày đêm nhưng chưa được nhìn nhận và tôn trọng đúng mức.
