Chuyên gia tâm lý Vương Nguyễn Toàn Thiện, Đơn vị Tâm lý, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM), cho biết nhờ sự phát triển của Internet, cuộc sống của con người đã bước sang trang mới. Chúng ta có thêm kênh tìm kiếm, học tập và làm việc dễ dàng hơn.
Thế nhưng, nếu không chủ động kiểm soát, công cụ này dễ gây nên tình trạng lệ thuộc và chi phối cuộc sống của con người.
 |
| Việc sử dụng Internet không kiểm soát khiến người dùng rơi vào tình trạng nghiện. Ảnh minh họa: Lifewire. |
Dấu hiệu nhận biết người nghiện Internet
Hiện nay, trong các sổ tay thống kê và chẩn đoán rối loạn tâm thần, khái niệm chính thức về tình trạng nghiện Internet chưa được đưa ra. Tuy nhiên, từ năm 1996, nhà tâm lý học Kimberly S.Young tại Mỹ đã nghiên cứu và đề xuất tình trạng nghiện Internet có thể được xác định dựa trên 8 tiêu chí:
1. Bận tâm với Internet khi luôn nghĩ về hoạt động online của mình ở lần trước hay các lần sắp tới.
2. Nhu cầu gia tăng thời gian sử dụng Internet.
3. Nhiều lần thất bại khi cố gắng kiểm soát, giảm bớt hoặc ngưng sử dụng Internet.
4. Bồn chồn, ủ rũ, buồn phiền hoặc dễ cáu kỉnh khi cố gắng giảm hoặc ngưng sử dụng Internet.
5. Online trên mạng trong thời gian nhiều hơn so với dự định ban đầu.
6. Hủy hoại hoặc nguy cơ mất mối quan hệ quan trọng, mất việc làm, cơ hội học tập hoặc đề bạt vì Internet.
7. Nói dối những người trong gia đình, nhà trị liệu hoặc người khác để che giấu mức độ bị cuốn hút vào Internet.
8. Sử dụng Internet như cách thức để tạm tránh đối diện với những vấn đề khó khăn trong cuộc sống hay cảm xúc khó chịu như lo lắng, thất vọng, mặc cảm.
Chuyên gia này kết luận nếu một người được xem là nghiện Interner sẽ có từ 5/8 dấu hiệu trở lên. Lúc này, họ có thể cần sự hỗ trợ từ gia đình, nhà chuyên môn cho vấn đề của mình.
Các chuyên gia nhận định người lệ thuộc Internet không có cơ chế giống nghiện chất nhưng vẫn xuất hiện dấu hiệu đặc trưng tình trạng nghiện. Các dấu hiệu nghiện này bao gồm gia tăng thời lượng sử dụng (dung nạp); trăn trở và tìm kiếm xoay quanh chủ đề Internet; phản ứng khó chịu khi tìm cách giảm sử dụng (triệu chứng cai).
Chuyên gia Vương Nguyễn Toàn Thiện cho biết thông thường, người nghiện Internet có thời gian sử dụng quá 38 giờ/tuần. Việc sử dụng này cho mục đích không liên quan học tập hay làm việc và gây ra những hậu quả tiêu cực cho bản thân.
 |
| Người nghiện Internet thường không nhận biết được tình trạng của mình. Ảnh: Dejournal. |
Nguyên nhân
Chuyên gia tâm lý Vương Nguyễn Toàn Thiện nhận định có nhiều lý do để một người rơi vào nghiện Internet. Nguyên nhân đầu tiên là việc sử dụng nhiều sau đó đi đến lạm dụng Internet. Về lâu dài, họ lệ thuộc vào Internet và cuộc sống, các mối quan hệ, công việc bị ảnh hưởng.
"Ở mỗi độ tuổi, Internet thu hút các đối tượng ở những khía cạnh khác nhau", ông Thiện đánh giá.
Cụ thể, trẻ trong tuổi mẫu giáo, tiểu học thường tìm đến các chương trình hoạt hình, video thiếu nhi. Ở tuổi vị thành niên và dậy thì, nhiều bạn trẻ tìm đến Internet như một kênh thông tin để khám phá thế giới. Ngoài ra, ở giai đoạn này, vị thành niên có nhu cầu lớn về khẳng định hình ảnh bản thân và xây dựng căn tính.
Bên cạnh đó, ở trẻ vị thành niên, giới trẻ quan tâm đến áp lực đồng đẳng. Áp lực này thúc đẩy những người trẻ tham gia trò chơi, mạng xã hội để gia nhập hội, nhóm bạn để tương tác, thảo luận. Ngoài ra, những người có thói quen tìm đến Internet để giải tỏa cảm xúc lo âu, cô đơn, buồn phiền. Điều này tương tự với cơ chế tìm đến những hình thức giải tỏa khác như nghiện mua sắm, đánh bạc, tình dục...
Chuyên viên tâm lý Phùng Thị Lụa, khoa Tâm lý, Bệnh viện Nhi đồng 2, khuyến cáo cha mẹ nên dành thời gian trò chuyện, tạo sự gần gũi cho trẻ. Đối với YouTube, cha mẹ nên cho trẻ xem có thời lượng và những video mang tính chất giáo dục.
Đối với trẻ vị thành niên, cha mẹ nên dành nhiều thời gian quan tâm, giám sát trẻ. Nếu trẻ làm sai, người lớn nên nhẹ nhàng trao đổi, không nên đánh con.
Khi thấy trẻ có các dấu hiệu tâm lý bất thường, phụ huynh nên đưa con đến các cơ sở y tế chuyên khoa tâm lý để được hỗ trợ, điều trị sớm.
.jpg)
