Đến hẹn lại lên, Tây du ký, bộ phim truyền hình nổi tiếng chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của Ngô Thừa Ân tiếp tục được phát lại trên sóng VTV từ tháng 7. Như vậy, kể từ thời điểm bắt đầu phát sóng ở Việt Nam vào năm 1990, tác phẩm của đạo diễn Dương Khiết đã phát sóng 29 năm liên tiếp trên màn ảnh Việt.
Mỗi dịp hè về, trên hệ thống của VTV luôn có Tây du ký. Những năm gần đây, phim được phát sóng trên VTV2 vào khung giờ 19-20h. Khung giờ này trùng với khung giờ Thời sự, chương trình có rating cao nhất trên sóng VTV, nhưng vẫn được cho là phù hợp vì Tây du ký hướng đến đối tượng khán giả nhí.
 |
| Tây du ký vẫn được say mê dù đã phát sóng ở Việt Nam gần 30 năm. |
Dù không phải sự kiện gây bất ngờ, nhưng việc Tây du ký tiếp tục chiếu lại cũng được chú ý trên mạng xã hội. Nhiều người nhận xét bộ phim là thanh xuân của thế hệ 8X, đầu 9X, chứa đựng nhiều kỷ niệm thơ ấu, học trò. “Đã xem 20 năm và xem thêm 20 năm nữa cũng không sao”, một khán giả bình luận.
Tây du ký quả thực có một sức hút mạnh mẽ đối với khán giả Việt. Hơn một thế hệ đã lớn lên qua những mùa hè cùng với Tây du ký. Do đó, những say mê đối với tác phẩm này vẫn còn nguyên vẹn.
Bộ phim của Dương Khiết cũng được cho là xứng đáng với tình cảm của người hâm mộ. Bởi lẽ, sau nhiều năm phim vẫn là hình mẫu cho diễn xuất, bối cảnh, thậm chí kỹ xảo. Nội dung Tây du ký cũng truyền tải nhiều thông điệp nhân văn, vừa có tính giải trí, vừa có tính giáo dục mạnh mẽ.
Với sức ảnh hưởng ấy, Tây du ký được cho là một cơn sốt xứng đáng. Thế nhưng, cũng có một câu hỏi được nhiều người đặt ra: “Nếu không có Tây du ký, trẻ em Việt biết xem phim gì trên sóng truyền hình hiện nay?”.
Tuổi thơ trên… sóng truyền hình
Quang Tùng, sinh năm 1991, quê ở Hưng Yên nhưng từ nhỏ đã sống ở TP.HCM. Anh gọi truyền hình là “cái hộp lưu trữ một phần tuổi thơ rực rỡ”.
“Tôi và nhiều người bạn của mình đã lớn lên cũng với truyền hình. Ngoài Tây du ký còn nhiều phim Việt khác như Đội đặc nhiệm nhà C21, Kính vạn hoa, Đất phương nam, Gia đình phép thuật… đều là những bộ phim hay, những ký ức không thể nào quên được”, chàng trai 28 tuổi chia sẻ với Zing.vn.
Cũng như Quang Tùng, một thế hệ 8X và đầu 9X đã coi truyền hình là “một người bạn nhỏ”. Những buổi chiều chạng vạng, tắm vội tắm vàng, nhanh nhanh làm những việc cha mẹ giao để được ngồi trước màn hình tivi và xem những bộ phim dành riêng cho lứa tuổi của mình.
 |
| Đất phương nam là một trong những phim truyền hình gắn liền với tuổi thơ của 8X, đầu 9X. |
Ngoài những phim kể trên, màn ảnh VTV và HTV từng có nhiều phim khác dành cho thiếu nhi như Mệnh lệnh hoa hồng, Ngũ quái Sài Gòn, Hoa ngũ sắc, Cổ tích Việt Nam, Kỷ vật… Đặc biệt, trên sóng VTV một thời có rất nhiều phim ngắn tập, tức khoảng 1-2 tập dành riêng cho thiếu nhi. Nhiều diễn viên nhí được khán giả biết đến thông qua những bộ phim này.
Tất cả đã tạo nên những ký ức tuổi thơ rực rỡ trong thế hệ 8X, đầu 9X. Truyền hình từng gần gũi với thiếu nhi như thế, để mỗi khi nhớ lại những cảm xúc tràn ngập, khó quên, không chỉ với Quang Tùng mà còn với nhiều cô gái, chàng trai nay đã trưởng thành.
Nhưng, đó là những rực rỡ của thế hệ đã đi qua thơ ấu.
Phim thiếu nhi vắng bóng triền miên
Trên mạng xã hội, nhiều ông bố, bà mẹ chia sẻ về việc con của họ giờ ít xem VTV hay HTV vì cũng không có gì phù hợp để xem. Đồng nghĩa, truyền hình từ một người bạn gần gũi của trẻ nhỏ đã trở nên ngày càng xa cách.
Trên sóng VTV, Tây du ký có lẽ là phim hiếm hoi dành cho thiếu nhi, và lại là một bộ phim chiếu lại. Dù phim Việt trên sóng VTV đang lấy lại khán giả, nhiều bộ phim gây bão, nhưng tuyệt nhiên không dành cho thiếu nhi.
Những bộ phim đang lên sóng của VTV là Mê cung, Về nhà đi con, Nàng dâu Order. Đây là các bộ phim về đề tài tình yêu, gia đình hoặc điều tra tội phạm, tệ nạn xã hội.
Những tác phẩm được chú ý của Trung tâm Sản xuất phim truyền hình (VFC) những năm gần đây cũng chủ yếu thuộc mảng đề tài tương tự với Người phán xử, Sống chung với mẹ chồng, Quỳnh búp bê, Cả một đời ân oán, Tuổi thanh xuân, Zippo mù tạt và em,...
 |
| Phim truyền hình về đề tài gia đình, hôn nhân, tình yêu được ưa chuộng trên sóng VTV. |
Trong khi phim truyền hình miền Nam gần như “ngủ đông”. Bộ phim mới nhất gây chú ý là Gạo nếp gạo tẻ của HTV cũng là một bộ phim về đề tài gia đình. Nhiều năm nay, trên sóng truyền hình không còn những bộ phim thiếu nhi được chú ý.
Đạo diễn Đỗ Thanh Hải, giám đốc của VFC từng lý giải rằng hoạt động sản xuất phim truyền hình hiện nay đa phần là phim dài tập.
Thể loại phim này cần một quy trình sản xuất dài và diễn viên phải theo đoàn ít nhất từ 4-5 tháng. Như vậy rất khó để các em nhỏ tham gia và cũng rất khó để làm phim dài tập cho thiếu nhi, trong khi phim ngắn tập, VFC từ lâu đã không còn thực hiện, trừ phim Tết.
Rõ ràng, việc khan hiếm phim truyền hình dành cho thiếu nhi là một thực tế không thể chối cãi. Nhiều ý kiến cho rằng trẻ em dường như đang bị lãng quên ở mảng phim truyền hình.
Không chỉ khán giả mà chính giới trong nghề và cả nhà quản lý cũng nhận thức được điều này. Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về tình trạng thiếu vắng phim đề tài lịch sử dân tộc và phim dành cho thiếu nhi ở cả điện ảnh lẫn truyền hình, tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cũng đã thừa nhận thực tế.
Nhưng giải pháp ra sao và bao giờ trẻ em mới lại được xem phim truyền hình Việt dành riêng cho lứa tuổi của mình vẫn là vấn đề nan giải. Và, rất có thể năm 2020, Tây du ký vẫn là phim duy nhất dành cho thiếu nhi mỗi dịp hè về.
