AI sẽ giết chết bài luận đại học?

Các nhà giáo dục lo ngại khi AI xâm lấn, tình trạng gian lận trong các bài luận ngày một tăng. Ảnh: Atlantic.

Giả sử, bạn là giáo sư đang giảng dạy. Bạn yêu cầu sinh viên viết bài luận về phong cách học tập. Một sinh viên nộp bài và có đoạn mở đầu như sau:

Cấu trúc của các phong cách học tập đang có vấn đề bởi nó không giải thích được quá trình mà các phong cách học tập được hình thành. Một sinh viên có thể phát triển một phong cách học tập cụ thể bởi họ đã có kinh nghiệm.

Trong khi đó, những người khác có thể phát triển phong cách học tập bằng cách thích nghi với môi trường học tập không phù hợp với nhu cầu học tập của họ. Cuối cùng, chúng ta cần hiểu sự tương tác giữa các phong cách học tập, các yếu tố môi trường và cá nhân, cũng như cách các yếu tố này định hình cách chúng ta học và các loại hình học tập mà chúng ta trải nghiệm.

Với nội dung trên, bạn sẽ chấm điểm A- hay B+, đạt hay không đạt? Và, điểm số sẽ thay đổi như thế nào nếu bạn biết sinh viên chưa từng viết đoạn văn trên?

AI xâm lấn

Theo Atlantic, bài luận trên được GS Mike Sharples tại Vương quốc Anh tạo ra bởi GPT-3 - mô hình AI xử lý ngôn ngữ tiên tiến nhất được phát triển bởi OpenAI, tạo ra văn bản thông qua các gợi ý của người dùng.

GS Sharples cho biết mục đích của hành động trên nhằm thúc giục các nhà giáo dục xem xét lại việc giảng dạy và đánh giá dưới sự ảnh hưởng của AI - thứ mà vị giáo sư cho rằng có thể trở thành món quà cho học sinh, sinh viên gian lận hoặc trở thành trợ lý giảng dạy đắc lực hay một công cụ sáng tạo.

Vào tháng 5, một sinh viên ở New Zealand thú nhận việc sử dụng AI để làm bài luận. Người này biện minh đó chỉ là công cụ hỗ trợ hoặc kiểm tra chính tả.

“Tôi có kiến thức, kinh nghiệm sống, thậm chí là sinh viên giỏi. Tôi tham gia học tập đầy đủ và đọc mọi tài liệu chúng tôi phải đọc. Nhưng tôi lại có cảm giác mình bị phạt vì viết không trôi chảy. Vì vậy, tôi sử dụng phần mềm", sinh viên này nói.

Atlantic chỉ ra sinh viên cho rằng việc sử dụng AI không phải gian lận. Theo họ, hướng dẫn của trường đại học chỉ yêu cầu sinh viên không được phép nhờ người khác làm hộ công việc của mình. Và GPT-3 không phải “người khác”.

Thế giới của trí tuệ nhân tạo đang phát triển mạnh mẽ. Đầu tháng 12, công ty nghiên cứu trí tuệ nhân tạo OpenAI tiếp tục công bố chatbot mới mang tên ChatGPT có khả năng trả lời câu hỏi như người thật. Chỉ cần đăng nhập đơn giản, người dùng có thể nói chuyện miễn phí với AI. Thậm chí ChatGPT có thể viết thơ có vần điệu phức tạp.

Trong khi đó, Google đã nâng cấp các ứng dụng vào tháng 11, cho phép người dùng mô tả các khái niệm bằng văn bản và xem chúng được hiển thị dưới dạng hình ảnh.

Tuy nhiên, theo Atlantic, khi các trường đại học vẫn phải sử dụng bài luận để đánh giá sinh viên, thậm chí cả nghiên cứu sinh tiến sĩ thì bài luận lại sắp bị phá vỡ bởi AI.

PGS Kevin Bryan, ĐH Toronto (Canada), lo ngại các giảng viên thậm chí không thể giao bài kiểm tra hay bài tập về nhà.

“Các kỹ sư xây dựng công nghệ ngôn ngữ lẫn các nhà giáo dục đều chưa chuẩn bị cho việc những tiến bộ của công nghệ AI dẫn đến sự sụp đổ của việc tự viết", GS Bryan nói.

Tương tự, viết trên Guardian, GS Rob Reich, ĐH Stanford (Mỹ), cho rằng AI là mối đe dọa âm thầm của học thuật. Đó là những "cỗ máy" được tối ưu hóa để gian lận trong các bài luận của trường.

Gian lận vẫn luôn tồn tại, tuy nhiên, trước đây, người gian lận phải trả tiền cho ai đó để họ hoàn thành bài luận giúp hoặc trả tiền để mua bài luận có sẵn từ trang web. Các phần mềm đạo văn dễ dàng phát hiện các chiêu trò này.

Tuy nhiên, các công nghệ ngôn ngữ AI lại dễ dàng tạo ra các bài luận chất lượng cao và khó bị phát hiện. Đối với học sinh trung học, một bài luận tiếng Anh hay và độc đáo về Hamlet, hoặc một lập luận ngắn về nguyên nhân của chiến tranh thế giới thứ nhất giờ đây chỉ cần vài cú nhấp chuột, một văn bản đã được tạo ra tự động.

Học sinh, sinh viên có thể dễ dàng tạo ra bài luận chỉ với một vài cú nhấp chuột. Ảnh: iStock.

Cái chết hay công cụ tuyệt vời?

Trong khi đó, một số giáo sư đại học lại cho rằng AI là công cụ tuyệt vời, nó không dễ dàng giết chết bài luận.

Chia sẻ với Insider, GS Stuart Selber, ĐH Bang Pennsylvania (Mỹ), cho rằng cứ 2 năm một lần, thế giới lại xuất hiện điều gì đó có vẻ như sẽ hạ bệ giáo dục đại học. Nhưng cho đến nay, điều đó vẫn chưa xảy ra.

Khi ChatGPT ra đời, GS Selber không cảm thấy lo lắng về phần mềm này hơn bất kỳ công nghệ nào khác trước đó.

“Quay trở lại vài thập kỷ trước, bạn sẽ thấy đầy rẫy những cảnh báo tương tự với Word, Wikipedia hay Internet”, GS Selber nói.

Vị giáo sư cho rằng cách viết của ChatGPT có vẻ khá tốt theo cách trừu tượng, nhưng phần mềm này gặp khó khăn trong việc giải quyết các vấn đề cụ thể, tạo lập luận ban đầu hoặc tranh luận về các lập luận khác, thay vì chỉ trích dẫn chúng. Đây là các khía cạnh quan trọng để hình thành nên một bài luận tốt.

Đó là lý do GS Selber không nghĩ rằng các bài luận được viết hoàn toàn bằng ChatGPT sẽ đạt điểm cao.

Đồng quan điểm, TS Jacqueline Antonovich, giáo sư trợ lý tại ĐH Muhlenberg (Mỹ), từng thử đặt câu hỏi tương tự bài luận giữa kỳ cho ChatGPT. Tuy nhiên, những gì phần mềm này viết ra chỉ đạt điểm F hoặc F-.

GS Selber cho rằng ChatGPT sẽ không thể thay thế cho bài luận đại học, nhưng nó có thể giúp sinh viên đại học cải thiện công việc của họ. Phần mềm này có thể cung cấp lối tắt cho một số nhiệm vụ khó khăn trong quá trình viết luận, chẳng hạn như đưa ra bản tóm tắt nghiên cứu.

TS Leah Henrickson, giảng viên tại ĐH Leeds (Anh), cho rằng nếu được sử dụng cẩn trọng, trí tuệ nhân tạo thậm chí có thể khiến giáo dục trở nên công bằng hơn. Các công cụ AI như Grammarly đã được sinh viên đại học sử dụng rộng rãi, giúp phân tích và cải thiện câu chữ.

“ChatGPT chỉ là bước cải tiến và những công cụ này sẽ không biến mất. Sinh viên luôn biết những công cụ này tồn tại. Vì vậy, nhiệm vụ của giảng viên là giúp họ sử dụng chúng một cách nghiêm túc”, TS Henrickson nói.

Theo TS Henrickson, ĐH Leeds đang xem xét sửa đổi cách đánh giá để đối phó với sự gia tăng của trí tuệ nhân tạo. Các đánh giá này sẽ tập trung nhiều hơn vào phân tích và phán đoán kỹ năng của sinh viên, thay vì lưu giữ thông tin đơn giản - điều mà một chatbot như ChatGPT có thể dễ dàng sao chép.

“Tôi nghĩ rằng những công cụ này khi được sử dụng một cách thận trọng thực sự có thể giúp sinh viên nhìn thế giới theo những cách mới", TS Henrickson nói.

Trong khi đó, GS Rob Reich lại cho rằng đã đến lúc các công ty công nghệ cần nhìn nhận nghiêm túc việc các sản phẩm của họ cần trải qua quy trình đảm bảo xã hội, trước khi được tung ra thị trường. Điều này nhằm lường trước và giảm thiểu các vấn đề xã hội có thể xảy ra.