Clare Waight Keller, nhà thiết kế người Anh từng góp phần định hình nhiều nhà mốt lớn như Chloé và Givenchy, được tạp chí TIME vinh danh trong Top 100 nhân vật ảnh hưởng nhất thế giới năm 2019. Từ 2023, bà đảm nhận vai trò nhà thiết kế cho bộ sưu tập UNIQLO : C. Tháng 9/2024, bà được bổ nhiệm cho vị trí giám đốc sáng tạo của Uniqlo.
Đó là những gì tôi biết về bà Keller trước dịp gặp mặt trực tiếp hồi giữa tháng 9 tại Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Uniqlo (New York, Mỹ), cùng danh sách thành tựu ấn tượng của người phụ nữ này trong hơn 30 năm gắn bó với ngành thời trang. Tất cả khiến tôi chờ đợi một giám đốc sáng tạo với phong thái lạnh lùng, quyền uy, nhưng thực tế lại khác hẳn.
Khi cánh cửa phòng họp được mở ra, bà Keller đã tiếp đón tôi bằng một nụ cười ấm áp và lời chào mừng nồng nhiệt nhất. Bà mặc một chiếc váy satin đơn giản, không cầu kỳ, nhưng vẫn toát lên sự thanh lịch - đúng tính thần của thương hiệu Nhật Bản.
Trong 30 phút tiếp theo, chúng tôi trao đổi về nhiều chủ đề, trải dài từ triết lý LifeWear cho đến kỳ vọng của nữ giám đốc về việc khách hàng châu Á, đặc biệt Việt Nam, sẽ đón nhân bộ sưu tập UNIQLO : C Thu/Đông năm nay như thế nào.
 |
| Giám đốc sáng tạo Clare Waight Keller cùng các đại sứ thương hiệu Roger Federer và Cate Blanchett tại sự kiện The Art and Science of LifeWear hôm 15/9 ở New York (Mỹ). |
"Thời trang của tương lai"
Tôi bắt đầu cuộc trò chuyện với một câu hỏi mà có lẽ bà Keller đã nghe hàng trăm lần: Vì sao bà rời bỏ thế giới thời trang xa xỉ để gia nhập một thương hiệu bán lẻ có mức giá dễ tiếp cận hơn?
“Tôi ngưỡng mộ Uniqlo từ lần đầu hãng “bắt tay” với NTK người Đức Jil Sander năm 2009. Lúc đó, tôi đã tin rằng đây là một thương hiệu đặc biệt”, bà kể lại.
Khi chính thức gia nhập công ty, bà nhận ra mình gần như không phải thay đổi cách làm việc, bởi hãng vốn đã vận hành ở một tiêu chuẩn rất cao - từ thiết kế, sản xuất cho đến phân phối. Điều này phần nào lý giải vì sao Uniqlo vẫn có thể tạo dựng được vị thế riêng trên thị trường, dù thương hiệu chỉ tập trung vào phân khúc trang phục phổ thông, đề cao tính thiết yếu và tiện dụng hàng ngày.
Ở cương vị giám đốc sáng tạo, Keller mô tả LifeWear như “thời trang của tương lai”, tiếp nối triết lý ban đầu của Tadashi Yanai, Chủ tịch kiêm CEO của Fast Retailing, tập đoàn mẹ của thương hiệu Uniqlo: kết hợp khoa học với thời trang ứng dụng để mang đến điều tốt đẹp cho con người.
Bà cho biết hãng đã tiên phong theo hướng đi này từ 20–30 năm trước, trong khi một số thương hiệu khác mới thực hiện. Với bà, LifeWear không chỉ là quần áo mà còn là một phong cách sống: tự nhiên, thoải mái, dễ chăm sóc và gắn liền với sự tiện lợi hàng ngày.
“Nó có thể giặt máy mà vẫn giữ dáng. Đó là minh chứng cho triết lý làm cuộc sống dễ dàng hơn nhưng vẫn đẹp”, Keller nói, đồng thời chỉ vào chiếc váy satin đang mặc.
 |
| BST Thu/Đông được trưng bày tại sự kiện The Art and Science of LifeWear. |
Tuy nhiên, việc chuyển dịch từ thế giới thời trang cao cấp sang một thương hiệu phổ thông không đồng nghĩa dễ dàng hơn. Thực tế, giám đốc sáng tạo đánh giá một trong những thách thức lớn của bà, một nhà thiết kế dành hàng chục năm làm việc với cỡ XS và S, là thiết kế trang phục cho mọi người - mọi dáng vóc, mọi kích cỡ.
Nếu thời trang xa xỉ thường xoay quanh các người mẫu mảnh khảnh, các buổi fitting tại Uniqlo được thực hiện trải dài trên nhiều kích cỡ, từ XXS đến XXXL, cho cả nam và nữ.
“Điều này khiến tôi phải suy nghĩ khác đi về tỷ lệ lẫn thiết kế để trang phục đẹp trên nhiều vóc dáng khác nhau, đồng thời cân nhắc yếu tố khí hậu, văn hóa ở từng thị trường. Một chi tiết có thể đẹp trên cơ thể nhỏ nhắn, nhưng lại không hợp với vóc dáng lớn hơn. Đây là điều mà thời trang xa xỉ ít khi quan tâm”, bà nói.
Bà đặc biệt quan tâm đến trang phục nữ giới trong đời sống thường ngày. Ở vị trí công việc này, bà có cơ hội tạo ra những thiết kế chất lượng và hợp túi tiền cho nhiều đối tượng, từ các cô gái vừa tốt nghiệp, đi phỏng vấn, cho đến những người mẹ trẻ.
Khi thiết kế, bà luôn cố gắng đưa vào sự nữ tính, như chân váy đi cùng vest hay biến tấu công thức suit để vừa thanh lịch vừa hợp thời, đồng thời chọn bảng màu bổ sung qua từng mùa để khách hàng dễ phối đồ mà không cần bắt đầu lại từ đầu.
“Tôi từng có nhiều fan trẻ không thể mua nổi đồ xa xỉ. Thật tuyệt khi chỉ với 100 USD, một cô gái có thể bước ra khỏi Uniqlo với set đồ vừa đẹp vừa chuyên nghiệp”, Keller cười nói.
 |
| Bên trong cửa hàng Uniqlo tại "đại lộ thời trang" 5th Avenue (New York, Mỹ) ngày 16/9. |
Một điểm khác biệt mà bà yêu thích ở Uniqlo chính là tinh thần unisex. Bà nhận thấy nhiều khách hàng nam mặc đồ nữ và ngược lại – điều hiếm khi xuất hiện ở các thương hiệu khác. Với bà, đó là biểu hiện của thời trang hiện đại: phi giới tính, đơn giản chỉ là chọn thứ mình thích.
Trong một số cửa hàng, những “bàn LifeWear” được trưng bày pha trộn nam - nữ cũng giúp khách hàng tự do thử nghiệm, thể hiện cá tính. Bà tin rằng sự thay đổi này sẽ ảnh hưởng mạnh đến tương lai thời trang, nhất là khi xu hướng "casual hóa" đang lan rộng sau đại dịch Covid-19.
Khi nghệ thuật và khoa học song hành
Không chỉ mở rộng khái niệm về giới trong thời trang, Keller còn tìm thấy cảm hứng từ sự giao thoa giữa nghệ thuật và khoa học. Chủ đề năm nay - The Art and Science of LifeWear (Nghệ thuật và Khoa học của LifeWear) - cũng được thể hiện trong công việc sáng tạo của Keller.
“Tôi làm việc chặt chẽ với Toray Industries, nơi các kỹ sư phát triển vải ở cấp độ nano, giống như NASA của ngành thời trang vậy, thực sự rất ấn tượng,” bà kể.
  |
Việc kết hợp chặt chẽ giữa khoa học công nghệ và nghệ thuật được đánh giá là mang lại chiều sâu và sự tinh tế cho sản phẩm thời trang. |
Cùng với đó, triết lý tinh tế của Nhật Bản cũng truyền cảm hứng mạnh mẽ cho bà, từ những chi tiết tưởng chừng nhỏ nhặt như zipper garage - miếng vải nhỏ che đầu khóa kéo để tránh cọ xát vào da.
“Đó là kiểu chi tiết mà chẳng mấy ai nghĩ đến, nhưng chúng tôi lại quan tâm. Đây chính là sự giao thoa hoàn hảo giữa khoa học và nghệ thuật,” Keller nhấn mạnh.
Tư duy này được thể hiện rõ trong bộ sưu tập UNIQLO : C Thu/Đông 2025 mà bà phụ trách. Keller đặc biệt chú trọng dòng đồ may đo lấy cảm hứng từ vải tweed Anh quốc, nhưng được tái tạo nhẹ hơn, ít len, không gây ngứa và vẫn thoải mái ngay cả khi mặc ở nền nhiệt gần 30 độ C.
“Với khí hậu nhiệt đới như Việt Nam, tôi bổ sung nhiều lựa chọn nhẹ hơn, chẳng hạn áo len cashmere không tay hay chân váy xếp ly siêu nhẹ, để khách hàng vẫn có thể tận hưởng tinh thần của bộ sưu tập,” bà giải thích.
Nhìn rộng ra, Keller tin rằng châu Á đang nắm giữ vai trò ngày càng quan trọng trong việc định hình tương lai ngành thời trang.
“Ở phương Tây, các con phố mua sắm xa xỉ dần trở nên giống hệt nhau. Nhưng tại châu Á, bạn thấy sự sáng tạo trẻ trung và những thương hiệu nhỏ độc đáo nở rộ. Đây thực sự là nơi thú vị và đầy sức ảnh hưởng”, giám đốc sáng tạo nhận định.
