Bất mãn vì lên đại học vẫn bị trường gửi bảng điểm về nhà

Tháng 1/2024, Wang Kemeng, sinh viên Đại học Dầu khí Trung Quốc, bất ngờ biết tin mẹ cô nhận được một gói hàng gửi qua đường bưu điện. Bên trong gói hàng là bảng điểm của nữ sinh, cùng một lá thư trường đại học gửi với nội dung khuyến khích phụ huynh chú ý hơn đến việc học của con.

Điều tương tự cũng xảy ra với một sinh viên năm cuối ngành Kỹ thuật điện tại một trường đại học khác ở Trung Quốc. Tuy nhiên, cha mẹ nam sinh này lại nhầm số tín chỉ là điểm thi nên rất lo lắng vì tưởng con bị điểm thấp ở tất cả môn học. Cuối cùng, nam sinh này đã phải về nhà một chuyến để trực tiếp giải thích cho cha mẹ hiểu.

Không chỉ gửi thư về nhà, một số cố vấn học tập ở các trường đại học còn gửi điểm thi và thứ hạng cuối kỳ của sinh viên vào nhóm chat của phụ huynh trên nền tảng WeChat.

Sơ hở là báo tin cho phụ huynh

Trao đổi với Beijing Youth Daily, đại diện một số trường đại học ở Trung Quốc cho biết họ đã duy trì việc gửi bảng điểm của sinh viên cho phụ huynh trong khoảng 10 năm qua, thậm chí cung cấp đầy đủ thông tin về quá trình học tập của từng người.

Tuy nhiên, cách làm này mới đây lại gây tranh cãi khi Sinh viên Đại học Chiết Giang - một trong những đại học hàng đầu ở nước này - phản ứng dữ dội khi biết tin trường gửi bảng điểm cho cha mẹ mà không hề báo trước.

Nhìn chung, sinh viên cảm thấy đây là điều xâm phạm quyền riêng tư, đồng thời phàn nàn rằng họ cảm thấy bản thân đang bị đối xử như trẻ con dù đã đủ 18 tuổi.

Một đoạn tin nhắn báo điểm do nhà trường gửi đến phụ huynh. Ảnh: Jimu News.

Trong khi đó, phụ huynh lại có những quan điểm trái chiều. Nhiều người trong số đó ủng hộ cách làm của nhà trường với lý do họ là người đóng học phí nên họ cần biết con học hành ra sao.

Bàn về việc gửi điểm cho phụ huynh, ông Wang Chenfeng, cố vấn học tập tại một trường đại học ở tỉnh Hồ Bắc, nói rằng chuyện này nghe có vẻ đơn giản, nhưng thực ra lại là một phần của vấn đề lớn hơn.

Theo ông Wang, các trường đại học đang phải chịu những áp lực rất lớn. Nếu sự cố nghiêm trọng xảy ra, ví dụ như sinh viên tử vong, giáo sư hoặc toàn bộ giảng viên của trường có thể sẽ bị phạt.

Thầy giáo lấy ví dụ một sinh viên trường ông phải học lại một năm do bị điểm kém. Sinh viên này không cho các giáo sư thông báo tình hình đến phụ huynh. Sau đó, nữ sinh này tự sát và nhiều người nghi ngờ thành tích học tập có thể là một phần nguyên nhân.

"Gửi bảng điểm cho phụ huynh cũng là một kiểu duy trì sự ổn định. Điều này có thể ảnh hưởng lợi ích của một số cá nhân hoặc gây xung đột trong gia đình, nhưng nhìn chung nó có thể giúp ngăn ngừa những sự việc nghiêm trọng, giúp phụ huynh có thể giám sát, quan tâm con nhiều hơn", ông Wang nêu quan điểm.

Phụ huynh tranh cãi

Ở Trung Quốc, nhiều người vẫn cho rằng sau khi thoát khỏi cấp 3, sinh viên sẽ được thư giãn trong thời gian học đại học. Kết quả, không ít người vỡ mộng và phải đối mặt với hiện thực tàn khốc.

Trong những năm gần đây, một số trường đại học cho biết ngày càng nhiều sinh viên chưa tốt nghiệp phải chuyển sang chương trình dạy nghề vì quá đuối.

Năm 2018, ông Wu Yan, khi đó là Giám đốc Cục Giáo dục Đại học (Bộ Giáo dục Trung Quốc), nói rằng chúng ta không nên có những trường trung học "điên rồ", cũng không nên có những trường đại học "hạnh phúc".

Sự đối lập về sắc thái của trường cấp 3 và đại học có thể khiến người trẻ bối rối, vỡ mộng và khó chấp nhận hiện thực. Từ đó, số sinh viên bị đuổi học có thể tăng ở mức độ vừa phải và điều này sẽ không thể tránh khỏi.

Nhà trường có thể gửi điểm qua tin nhắn hoặc gửi bằng tài liệu qua đường bưu điện. Ảnh: Xiaohongshu.

Mẹ của một sinh viên Đại học Chiết Giang nói rằng bà lo ngại về số sinh viên bị đuổi học mỗi năm do trượt quá nhiều môn. Do đó, bà hoàn toàn ủng hộ việc nhà trường gửi bảng điểm cho phụ huynh.

"Con trẻ ngày nay khác thế hệ trước vì chúng bị giám sát suốt cuộc đời. Việc đột ngột buông bỏ con khi con đang học đại học có thể gây ra vấn đề", người mẹ nêu quan điểm.

Trong khi đó, bà Yuan Jing, phụ huynh có con trai cũng học trường này, lại nói điểm số nên được giữ bí mật vì đó là chuyện riêng tư.

Vị phụ huynh cho biết bà rất ngạc nhiên khi nhận được thư báo điểm của con, đồng thời khẳng định nếu con trai không đề cập chuyện điểm số, bà cũng sẽ không bao giờ hỏi đến.

"Phụ huynh đóng học phí cho con thì được xâm phạm quyền riêng tư của con hay sao? Thế giả sử tôi mua quần áo cho con rồi bắt nó phải cởi ra thì con có giữ được lòng tự trọng nữa hay không", bà Yuan nhấn mạnh.

Sinh viên khó chịu

Beijing Youth Daily nêu rằng hành động của các trường đại học có thể có thiện chí, nhưng một số bằng chứng cho thấy việc công bố điểm cũng gây ra ảnh hưởng đáng kể cho một số sinh viên.

Một cô gái trẻ tốt nghiệp vào năm 2023 kể lại rằng khi biết tin trường gửi bảng điểm về cho gia đình, phản ứng đầu tiên của cô là sợ hãi.

Là một người kém toán, cô từng trượt môn Giải tích khi học năm nhất. Đến năm 2 đại học, nhà trường bất ngờ thông báo sẽ gửi bảng điểm cho phụ huynh.

Sợ bị cha mẹ mắng, cô gái này đành phải nhờ lớp trưởng đổi địa chỉ gửi bảng điểm. Đến nay, cha mẹ cô vẫn chưa hề biết cô từng trượt môn ở đại học.

Bản thân Wang Kemeng không ngại việc cha mẹ biết điểm ở trường, nhưng cô vẫn thấy rất kỳ quái vì chuyện này khiến cô có cảm giác trở lại thời trung học - giống như một đứa trẻ chứ không phải người lớn sắp đi làm.

Nhiều sinh viên cảm thấy mất tự do vì nhất cử nhất động đều bị báo về gia đình. Ảnh: VCG.

Chen Jin, sinh viên Đại học Phúc Đán, sẵn sàng báo điểm thi cho mẹ nhưng cậu vẫn cảm thấy khó khăn trong việc cân bằng giữa cuộc sống riêng với việc làm một đứa trẻ trong mắt cha mẹ.

Nam sinh cho biết mẹ thường xuyên kiểm tra tài khoản của cậu trên mạng nội bộ của trường, bao gồm các thông tin liên quan lịch học, điểm thi, thứ hạng và mọi giao dịch thông qua thẻ sinh viên.

Mất tự do là một chuyện, Chen cũng lo lắng vì mẹ quá quan tâm đến con cái mà không có thời gian cho bản thân. "Tôi chỉ hy vọng mẹ có thể dành nhiều năng lượng cho cuộc sống của chính mẹ", nam sinh chia sẻ.

Gửi bảng điểm cho phụ huynh chỉ là một trong nhiều cách mà các trường đại học Trung Quốc đang áp dụng để quản lý sinh viên.

Bà Lin Huiying, cố vấn tại một đại học hàng đầu, nói rằng việc gửi điểm chính là ví dụ điển hình của "quản lý quá mức", đồng thời nhấn mạnh các trường không nên quản sinh viên giống như trường trung học quản học sinh.

"Khi người trẻ vào đời, gia nhập thị trường lao động, công ty có liên lạc với cha mẹ họ để thông báo chuyện đi làm muộn nữa không?", bà Lin đặt câu hỏi và đề xuất các trường nên hạn chế việc này để tạo điều kiện cho sinh viên trưởng thành một cách độc lập.

Zhang Lei, cố vấn giáo dục ở một cao đẳng nghề tại tỉnh An Huy, cho biết trường của ông không gửi bảng điểm cho phụ huynh, nhưng đã bắt đầu lập các nhóm chat để trao đổi thông tin của con em.

Từ góc độ giáo dục, ông Zhang không đồng tình với việc gửi điểm cho cha mẹ sinh viên vì giống như nhà trường đang coi sinh viên như học sinh tiểu học và điều này có thể gây bất lợi cho sự phát triển của họ.

Dù không đồng tình, ông Zhang vẫn phải liên tục cập nhật tin tức cho phụ huynh theo yêu cầu bắt buộc của nhà trường. Ông phải làm vậy để ngăn phụ huynh "gây ra những hiểu lầm không cần thiết và gây ảnh hưởng đến sự an toàn, ổn định của nhà trường".