Mỗi năm, toàn cầu ghi nhận khoảng 121 triệu ca mang thai ngoài ý muốn, chiếm gần nửa số ca mang thai. Tại Việt Nam, đây vẫn là vấn đề nhức nhối, đặc biệt trong nhóm thanh niên và phụ nữ vùng nông thôn, nơi việc tiếp cận thông tin, dịch vụ y tế và biện pháp tránh thai hiện đại còn hạn chế. Tình trạng này dẫn đến tỷ lệ nạo phá thai cao và nhiều hệ lụy sức khỏe sinh sản đáng lo ngại.
Thực trạng mang thai ngoài ý muốn và thách thức tại Việt Nam
Theo báo cáo của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) về các mục tiêu phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ Việt Nam năm 2021, nhu cầu chưa được đáp ứng về tránh thai tăng từ 6,1% (2014) lên 10,2% (2021) ở nhóm phụ nữ kết hôn, chung sống. Đặc biệt, tỷ lệ này ở nhóm chưa kết hôn/không chung sống cao tới 40,7%. Mang thai và sinh con ở tuổi vị thành niên là vấn đề đáng lo ngại, khi tỷ lệ phụ nữ 20-24 tuổi từng sinh con khi chưa đủ 18 tuổi tăng từ 4,7% (2014) lên 8,2% (2021). Ở Tây Nguyên, tỷ lệ này cao tới 16,6%, trong khi con số là 19,9% ở vùng trung du miền núi phía Bắc.
Việc tăng cường giáo dục sức khỏe sinh sản, mở rộng khả năng tiếp cận biện pháp tránh thai an toàn được xem là giải pháp then chốt nhằm giảm tỷ lệ phá thai, tử vong mẹ, nâng cao chất lượng cuộc sống của phụ nữ.
Ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Dân số, Bộ Y tế, cho biết: “Trong những năm qua, chương trình kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Chất lượng dịch vụ KHHGĐ ở nước ta đã từng bước được cải thiện; tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai đạt và duy trì ở mức cao so với khu vực cũng như thế giới. Tuy nhiên, chúng ta vẫn đang đối mặt nhiều thách thức, nhất là đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của lứa tuổi vị thành niên, thanh niên”.
 |
| Ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Dân số, Bộ Y tế, phát biểu tại lễ mít-tinh hưởng ứng Ngày Tránh thai Thế giới 26/9. Ảnh: Minh Hằng. |
Ông Dũng chia sẻ thêm: “Chủ đề của Ngày Tránh thai Thế giới 2025 nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lứa tuổi này có trách nhiệm quan hệ tình dục an toàn, chủ động thực hiện tránh thai vì lợi ích của chính họ và tương lai đất nước. Với sự nỗ lực hợp tác giữa Chính phủ, các tổ chức xã hội và đối tác quốc tế, doanh nghiệp, tôi tin chúng ta sẽ đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe sinh sản của mọi công dân, đặc biệt là nhóm thanh niên - tương lai đất nước”, ông Dũng chia sẻ thêm.
Hợp tác Bayer và Cục Dân số: Từ thành công đến định hướng mới
Trong nhiều năm qua, Bayer đã hợp tác Cục Dân số thuộc Bộ Y Tế triển khai nhiều hoạt động truyền thông sức khỏe sinh sản. Các chiến dịch tiêu biểu như “Là phụ nữ, tôi chọn sống chủ động” và ứng dụng “Sống chủ động” đã giúp hơn 25 triệu phụ nữ tiếp cận kiến thức khoa học, hiện đại về tránh thai.
Tiếp nối thành công này, Bayer đã tiếp nhận dự thảo văn bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2026-2030. Đây là bước tiến quan trọng, tiếp nối quan hệ hợp tác từ năm 2016, đồng thời thể hiện cam kết lâu dài của đôi bên trong việc giảm tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn và nâng cao sức khỏe sinh sản. Trong giai đoạn mới, chương trình sẽ tập trung vào việc nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ y tế thông qua hội thảo, tập huấn chuyên sâu; đẩy mạnh truyền thông cộng đồng tại khu công nghiệp, trường học để cung cấp kiến thức cho thanh niên, học sinh, công nhân; ứng dụng công nghệ số nhằm phát triển các nền tảng trực tuyến, ứng dụng di động cung cấp thông tin tin cậy; lan tỏa rộng rãi thông điệp qua truyền thông đa kênh, kết hợp các chiến dịch trên mạng xã hội, phương tiện đại chúng cùng những cuộc thi trực tuyến.
 |
| Bayer và Cục Dân số trao dự thảo biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2026-2030. Ảnh: Minh Hằng. |
Ông James Alexander, Giám đốc Nhánh Dược phẩm, Bayer Việt Nam, chia sẻ: “Với lịch sử 160 năm nghiên cứu sáng tạo và là công ty đi đầu trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe phụ nữ, Bayer không ngừng phát triển nhiều giải pháp y tế giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cho phụ nữ. Chúng tôi rất vui được đồng hành Cục Dân số trong các hoạt động giúp nâng cao nhận thức về việc chủ động chăm sóc sức khỏe sinh sản, tránh mang thai ngoài ý muốn cho cộng đồng, đặc biệt là ở thanh thiếu niên và lứa tuổi vị thành niên. Chúng tôi tin trong 5 năm tới, chúng ta sẽ cùng nhau tạo ra những thay đổi tích cực, góp phần vào một tương lai khỏe mạnh, an toàn hơn cho phụ nữ và trẻ em Việt Nam”.
Cam kết dài hạn vì sức khỏe phụ nữ
Năm 2025 đánh dấu 65 năm ra đời viên thuốc tránh thai - một trong những phát minh y học quan trọng, tạo ra cuộc cách mạng về quyền tự chủ của phụ nữ. Được phê duyệt vào năm 1960 và được Bayer (Schering AG) ra mắt tại châu Âu từ năm 1961, viên thuốc đã giúp hàng triệu phụ nữ toàn cầu chủ động hơn trong việc hoạch định cuộc sống, sự nghiệp và tương lai.
Bayer liên tục cải tiến các giải pháp chăm sóc sức khỏe sinh sản, đồng thời đặt mục tiêu đến năm 2030 hỗ trợ hơn 100 triệu phụ nữ tại các quốc gia thu nhập thấp và trung bình tiếp cận biện pháp kế hoạch hóa gia đình. Đây là một phần trong chiến lược phát triển bền vững, phù hợp mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc.
 |
| Bayer và Cục Dân số hiện thực hoá mục tiêu chăm sóc sức khoẻ sinh sản phụ nữ thông qua những hoạt động thiết thực. Ảnh: Minh Hằng. |
Tại Việt Nam, trong thời gian tới, Bayer sẽ phối hợp các đối tác tổ chức chuỗi tư vấn tâm sinh lý và sức khỏe sinh sản ở nhiều trường THPT ở TP.HCM. Chương trình không chỉ giúp học sinh hiểu đúng về cơ thể và tâm lý bản thân, mà còn hỗ trợ phụ huynh đồng hành cùng con trên hành trình trưởng thành khỏe mạnh, an toàn.
