Bé trai thấp còi tăng 15 cm chiều cao trong một năm

Bé Nguyễn Hoàng Huân (Hà Nội) 13 tuổi, nặng 37 kg, cao 140 cm. Gia đình lo lắng Huân đang tuổi dậy thì nhưng sức khỏe không tốt, đặc biệt tốc độ tăng cao chậm, nên đã đưa em đến thăm khám tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome.

Bác sĩ Trần Thị Trà Phương cho biết Huân thiếu khoảng 16,7 cm so với chuẩn 156,7 cm ở trẻ nam cùng độ tuổi. Kết quả xét nghiệm vi chất bằng máy sắc ký lỏng hiệu năng cao UPLC hiện đại cho thấy bé bị thiếu kẽm, vitamin D, canxi, chẩn đoán suy dinh dưỡng thấp còi (chiều cao theo tuổi). Khẩu phần ăn hàng ngày của bé cũng không đáp ứng được nhu cầu canxi, hay ngủ muộn.

“Bé đang ở độ tuổi dậy thì, nếu chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học sẽ bỏ lỡ giai đoạn vàng cuối cùng trong đời để tăng chiều cao tối ưu”, bác sĩ Phương nói.

Bác sĩ đang khám, tư vấn dinh dưỡng tăng chiều cao, tăng cân cho trẻ tại Nutrihome.

Mục tiêu điều trị dinh dưỡng cho bé là tăng chiều cao tối ưu. Bác sĩ Phương hướng dẫn bé dùng sữa cũng như các chế phẩm từ sữa để đạt mục tiêu canxi. Mỗi ngày Huân sẽ uống 2 hộp sữa tươi 180 ml, tương đương đạt 360 mg canxi lactate (canxi hữu cơ) từ sữa. Gia đình nên ưu tiên chọn sữa tươi bình thường hoặc sữa không đường, tách béo. Ngoài sữa, bé được ăn thêm sữa chua 2 hộp/ngày (sau ăn cơm trưa hoặc tối), tương đương 200 mg canxi/ngày. Bé có thể thay sữa chua bằng 2-3 viên phô mai (loại 15g/viên) mỗi ngày, tương đương hơn 200 mg canxi lactate từ phô mai. Mục tiêu đạt ít nhất 560 mg canxi hữu cơ từ chế độ ăn uống mỗi ngày.

Đồng thời, bé được xây dựng thực đơn khoa học giúp nạp đủ các nhóm chất đạm, tinh bột, chất béo, các vitamin và khoáng chất thiết yếu từ đa dạng thực phẩm, đảm bảo mức năng lượng khoảng 1.500 kcal mỗi ngày. Dựa vào kết quả xét nghiệm vi chất, bác sĩ lựa chọn bổ sung thêm cho bé các vi chất đang thiếu gồm sắt, vitamin D, kẽm… Huân cũng được tư vấn chế độ vận động 30-60 phút mỗi ngày và nghỉ ngơi hợp lý (ngủ 8-10 tiếng mỗi ngày).

Sau 6 tháng, Huân tăng thêm 8,3 cm, đạt 148,3 cm với tốc độ tăng trưởng chiều cao 1,4 cm/ tháng trong vòng 6 tháng. Bé được chẩn đoán không còn tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi (chiều cao theo tuổi), tình trạng dinh dưỡng bình thường (tỷ lệ giữa cân nặng và chiều cao). Bé tiếp tục được tư vấn duy trì chế độ ăn, giấc ngủ và vận động khoa học. Sau một năm, thông tin từ gia đình cho thấy Huân đã tăng hơn 15 cm chiều cao.

Bác sĩ Phương cho biết thêm giai đoạn chạm ngõ dậy thì, trẻ em sẽ phát triển mạnh mẽ về thể lực, tăng vượt bậc về cả cơ bắp, khung xương, thay đổi hệ thần kinh, nội tiết. Thực tế, nếu thiếu chế độ dinh dưỡng phù hợp, cả bé trai và bé gái có thể sẽ không đạt đến chiều cao tối ưu, khả năng học tập giảm sút… Giai đoạn này, cha mẹ cần cho trẻ nạp đủ những nhóm chất cần thiết.

Chất đạm: Trẻ dậy thì cần phát triển cơ bắp nên nhu cầu đạm cao. Chất đạm chiếm khoảng 14-15% tổng số năng lượng trong khẩu phần ăn hàng ngày. Lượng đạm có nhiều trong các thực phẩm như thịt, cá, tôm, cua, trứng, sữa…

Chất béo: Đây là nguồn cung cấp năng lượng tốt và tăng cường hấp thu các vitamin tan trong chất béo cho cơ thể như vitamin A, D, E, K. Trong chế độ dinh dưỡng cho trẻ dậy thì, chất béo nên chiếm 20-25% năng lượng khẩu phần, trong đó cần cả chất béo no có trong thức ăn chứa nhiều đạm động vật và chất béo không no trong dầu ăn và cá.

Chất bột đường: Đây là chất cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, chiếm 55-65% năng lượng. Bột đường có trong gạo, bột mì và sản phẩm chế biến, khoai, củ… Mẹ nên chọn lựa những loại bột đường thô để cung cấp chất xơ tốt cho đường tiêu hóa và phòng chống béo phì cho trẻ ở tuổi dậy thì.

Máy xét nghiệm vi chất hiện đại UPLC giúp phát hiện trẻ thiếu vi chất để bổ sung phù hợp tại Nutrihome.

Canxi, kẽm, sắt: Đây là các khoáng chất cần thiết trong chế độ dinh dưỡng của tuổi dậy thì. Ví dụ, canxi giúp trẻ có xương chắc khỏe và mật độ xương đạt mức tối đa để trẻ tăng trưởng chiều cao. Mỗi ngày trẻ ở tuổi dậy thì cần được cung cấp khoảng 1.000-1.300 mg canxi để có thể phát triển tốt nhất. Canxi có nhiều trong sữa, các loại thủy sản, xương cá (nên kho nhừ cá để có thể ăn cả xương). Trẻ cũng cần hấp thu đủ kẽm, vitamin D để hỗ trợ cơ thể hấp thu canxi tốt hơn.

Bước vào tuổi dậy thì, bé gái thường cần lượng sắt nhiều hơn bé trai do mất máu trong chu kỳ kinh nguyệt. Bé trai cần khoảng 11-18 mg sắt/ngày trong khi bé gái cần khoảng 12-24 mg sắt/ngày. Chất sắt có nhiều trong thịt đỏ, phủ tạng động vật (gan, tim, bầu dục), lòng đỏ trứng, đậu đỗ… Trẻ cần ăn nhiều rau xanh để bổ sung vitamin C giúp hấp thu sắt tốt hơn.

Chất xơ và các vitamin, khoáng chất: Nhu cầu vitamin nhóm B, C, A, D, acid folic… ở trẻ cũng tăng cao do tăng chuyển hóa năng lượng. Trẻ dậy thì cần ăn đa dạng thực phẩm, đặc biệt, lượng rau cần thiết trong chế độ dinh dưỡng của trẻ là 300-500 g. Chất xơ giúp trẻ tiêu hóa tốt, trong khi các vitamin và khoáng chất giúp trẻ tăng đề kháng, khỏe mạnh, nâng cao thể trạng và tăng chiều cao.

“Mỗi trẻ dậy thì là một cá thể riêng biệt với tình trạng dinh dưỡng, bệnh lý và khả năng tăng trưởng khác nhau. Do đó, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám dinh dưỡng để được bác sĩ tư vấn cụ thể thực đơn, chế độ vận động cá nhân hóa, giúp tăng chiều cao tối ưu”, bác sĩ Trà Phương cho biết.