Lao là bệnh truyền nhiễm tác động chủ yếu đến phổi. Ảnh: Hindustantimes. |
Lao là một trong số 10 bệnh truyền nhiễm gây tử vong hàng đầu. Bệnh lao có thể gặp ở tất cả bộ phận của cơ thể. Trong đó, lao phổi là thể phổ biến nhất (chiếm 80-85%). Đây là nguồn lây chính cho người xung quanh.
Vì là bệnh truyền nhiễm, lao có thể dễ dàng lây lan qua không khí. Nhưng phải mất thời gian để bắt bệnh vì vi trùng phát triển chậm.
Nguyên nhân và triệu chứng
Theo India Times, chỉ cần đi trên một chiếc xe buýt hoặc tàu hỏa đông đúc cũng có thể khiến một người mắc bệnh lao qua đường giọt bắn. Điều thường quyết định khả năng một người mắc bệnh là khả năng miễn dịch cơ bản của người đó. Khả năng miễn dịch càng tốt, người đó càng ít có khả năng mắc bệnh.
Lối sống không lành mạnh, thiếu dinh dưỡng và khả năng miễn dịch thấp có thể gây ra bệnh lao ở bất kỳ người nào. Các bác sĩ tin rằng sự thiếu ý thức nói chung - mọi người không suy nghĩ kỹ trước khi khạc nhổ và ho mà không che miệng - có thể là một trong những lý do đằng sau sự lây lan của bệnh lao.
Theo Mayo Clinic, bệnh lao có 2 loại, nhiễm lao (bệnh lao tiềm ẩn) và lao hoạt động (bệnh lao). Khi một người hít phải vi khuẩn lao và hệ thống miễn dịch của cơ thể không cho phép vi khuẩn này phát triển, được gọi là bệnh lao tiềm ẩn. Trong trường hợp này, vi khuẩn lao sống trong cơ thể mà không gây bệnh cho người bệnh.
Nếu vi khuẩn trong cơ thể bắt đầu nhân lên và phát triển, nhiễm trùng lao tiềm ẩn sẽ chuyển thành bệnh lao. Các triệu chứng có thể bao gồm: Ho dữ dội có thể kéo dài hơn 3 tuần, đau ngực, ho ra máu, mệt mỏi suy nhược, sụt cân, chán ăn, ho liên tục, khó thở, sốt và ớn lạnh, đổ mồ hôi vào ban đêm, ho có đờm tăng dần, đau khi thở và ho.
Các triệu chứng của bệnh lao có thể rất khác nhau tùy thuộc vào khu vực nào của cơ thể bị nhiễm bệnh. Các loại lao khác nhau và các triệu chứng của chúng như sau:
- Người bị lao hạch bạch huyết có thể bị sưng cổ họng.
- Lao trong xương có thể gây đau nhức xương khớp.
- Lao màng não thường có các triệu chứng như nhức đầu dữ dội, nôn mửa, không thích ánh sáng, cứng cổ và co giật.
- Lao cột sống có triệu chứng tùy thuộc vào giai đoạn bệnh và vị trí bị bệnh nhưng đau lưng là dấu hiệu sớm và phổ biến nhất trong trường hợp này.
- Lao đường tiêu hóa hay còn gọi là lao ổ bụng. Các triệu chứng của lao ổ bụng có thể là đau bụng, tiêu chảy và chảy máu từ hậu môn hoặc trực tràng.
Ho dữ dội, mệt mỏi, khó thở là một số triệu chứng điển hình của bệnh lao. Ảnh: Healthline. |
Cách lao lây lan
Lao là bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn rất dễ lây lan, có thể lây nhanh chóng nếu không được phát hiện, cách ly và điều trị sớm. Nó lây truyền qua đường không khí và có thể bị nhiễm khi hít phải không khí mà người nhiễm bệnh đã bị ô nhiễm thông qua thở, ho, nói chuyện, ca hát, hắt hơi.
Nhưng ngay cả khi ở gần người bị nhiễm bệnh hoặc hít phải vi khuẩn mà họ thải ra không khí, bạn vẫn có cơ hội thoát khỏi bệnh lao - không phải ai hít phải vi khuẩn cũng sẽ mắc bệnh lao.
Ngoài ra, người ta phải dành nhiều thời gian ở gần người bị nhiễm bệnh mới ảnh hưởng. Vi trùng lao cũng không phát triển mạnh trên các bề mặt. Vì vậy, bắt tay hoặc chia sẻ thức ăn với người bị nhiễm bệnh không gây ra bệnh lao. Bạn cũng không thể mắc bệnh lao khi chạm vào người bị nhiễm bệnh. Vi trùng lao không dính vào quần áo hoặc da, chúng lơ lửng trong không khí.
Phòng chống bệnh lao
Phần đầu tiên của việc ngăn ngừa bệnh lao là ngăn chặn sự lây truyền bệnh từ người này sang người khác. Nếu bạn xét nghiệm dương tính với bệnh lao tiềm ẩn, hãy nhờ sự trợ giúp của chuyên gia để giảm thiểu nguy cơ phát triển thành bệnh lao hoạt động.
Nếu đang điều trị bệnh lao, bạn nên ở trong nhà, che miệng và cố gắng ở trong phòng thông thoáng. Vi trùng lao lây lan dễ dàng hơn ở những nơi đóng kín và bẩn. Nếu ngoài trời không quá lạnh, hãy mở các cửa sổ và dùng quạt để thổi không khí trong nhà ra bên ngoài.
Ngoài ra, nếu chưa mắc bệnh, bạn không nên ở trong phòng kín nhiều thời gian với người mắc lao và đã không được điều trị trong ít nhất 2 tuần. Không đi làm, đi học hoặc ngủ chung phòng với người khác trong vài tuần đầu điều trị bệnh lao hoạt động. Tuy nhiên, nếu bạn phải sống hoặc đến thăm một người mắc bệnh lao, hãy sử dụng khẩu trang trong những tình huống như vậy.
Vì bệnh lao là bệnh nhiễm trùng trong không khí, vi khuẩn lao được giải phóng vào không khí khi người bị nhiễm trùng lao ho hoặc hắt hơi. Nguy cơ nhiễm trùng có thể giảm bằng cách sử dụng một số biện pháp phòng ngừa đơn giản:
- Thông gió tốt: Vì vi khuẩn lao có thể lơ lửng trong không khí trong vài giờ.
- Ánh sáng tự nhiên: Tia UV diệt vi khuẩn lao.
- Giữ vệ sinh: Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi làm giảm sự lây lan của vi khuẩn lao. Rửa tay sau khi hắt hơi, ho hoặc đưa tay lên gần miệng hoặc mũi.
Chữa lành bằng sách
Mục Sức khỏe giới thiệu một số cuốn sách về chủ đề sức khỏe tâm thần dành cho bạn đọc có quan tâm:
Chữa lành sau sang chấn: "Chữa lành sau sang chấn" là một cách tiếp cận sức khỏe tinh thần, thể chất và tâm linh gọi là tâm lý học toàn diện, nơi người tham gia cam kết thực hành mỗi ngày để tự giúp mình khỏe mạnh bằng cách phá vỡ các khuôn mẫu tiêu cực, chữa lành quá khứ.
Đại dương đen là tiếng nói sẻ chia với thế giới của người trầm cảm, đồng thời là lời kêu gọi xóa bỏ định kiến xã hội, để những con người ấy có cơ hội được sống hạnh phúc.