Sáng 16/4, ông Mai Văn Tinh (cựu Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Thép Việt Nam - VNS) trình bày quan điểm tranh luận trong phiên tòa xét xử 19 bị cáo trong vụ án xảy ra tại dự án mở rộng sản xuất của Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO).
Khi luận tội trước đó, VKS đề nghị phạt ông Tinh 6-7 năm tù do gây thất thoát, lãng phí tài sản Nhà nước. Theo kiểm sát viên, VNS là cấp quyết định đầu tư, còn TISCO là chủ đầu tư dự án. Khi nhà thầu là Tập đoàn MCC (Trung Quốc) vi phạm thỏa thuận, ông Tinh cùng Trần Trọng Mừng (cựu Tổng giám đốc TISCO) đã không xem xét, chỉ đạo dừng, chấm dứt hợp đồng để thu hồi tiền tạm ứng và báo cáo việc hủy đấu thầu.
VKS cho rằng 2 bị cáo còn chỉ đạo thực hiện đàm phán với MCC trái quy định pháp luật về đầu tư, vi phạm hợp đồng EPC. Sai phạm của các bị cáo khiến dự án chậm tiến độ, làm phát sinh lãi vay và tăng chi phí đầu tư, gây thất thoát hơn 830 tỷ. Với vai trò Chủ tịch HĐQT, bị cáo Tinh là đồng phạm tích cực.
 |
| VKS đề nghị phạt bị cáo Mai Văn Tinh 6-7 năm tù. Ảnh: N.H. |
Đối đáp với phần luận tội trên, ông Mai Văn Tinh nhận thấy bản thân có một phần trách nhiệm khiến dự án ở TISCO gây ra hậu quả thiệt hại tài sản cho Nhà nước.
"Tôi xin nhận trách nhiệm đó và thi hành hình phạt do tòa án quyết định", ông Tinh trình bày. Tuy nhiên, bị cáo cho rằng VKS đề nghị mức án 6-7 năm tù dành cho bị cáo là hơi nặng.
Cựu Chủ tịch VNS phân trần thời điểm hợp đồng EPC được ký với Tập đoàn MCC, ông cùng các bị cáo và cán bộ, nhân viên tổng công ty cũng như TISCO mong muốn tìm mọi cách để dự án đạt hiệu quả cao, hoàn thành tiến độ.
"Nhưng muốn có phương án tối ưu thì phải xin ý kiến cấp trên. Sau khi được phê duyệt, phương án đó giao cho tổng giám đốc TISCO thực hiện", ông Tinh lập luận và đánh giá bản thân chỉ chịu trách nhiệm liên đới.
Bào chữa cho bị cáo, luật sư Trương Anh Tú phân tích chủ thể tham gia trực tiếp dự án ở TISCO là Công ty CP Gang thép Thái Nguyên và Tập đoàn MCC. Đây là các bên ký kết thỏa thuận EPC. Do đó, luật sư đánh giá khi hợp đồng bị gián đoạn thì trách nhiệm thuộc về 2 đơn vị này.
Đối với cáo buộc chỉ đạo đàm phán với MCC dù biết nhà thầu vi phạm hợp đồng, luật sư dẫn một số văn bản chỉ đạo VNS, trong đó có công văn nêu: "HĐQT VNS chỉ đạo thành lập đoàn đàm phán để xem xét một số phát sinh về giá vật liệu xây dựng”. Theo người bào chữa, ông Tinh nhận chỉ đạo đó từ cấp trên, bị cáo không quyết định độc lập.
Về quy kết cho rằng ông Tinh chấp thuận cho Tổng công ty Xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON, thuộc Bộ Công Thương) làm nhà thầu phụ, luật sư Tú tiếp tục viện dẫn văn bản số 4320 của Bộ Công Thương.
"Bộ giới thiệu VINAINCON và khẳng định đây là doanh nghiệp thuộc Bộ, có năng lực và bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực thi công xây lắp. Từ cơ sở này, HĐQT VNS mới có văn bản đồng ý chủ trương chấp nhận nhà thầu phụ", luật sư lập luận.
Ngoài ra, người bào chữa cho bị cáo Mai Văn Tinh cũng cho rằng trong kết luận về dự án, Thanh tra Chính phủ đã xác định việc Bộ Công Thương giới thiệu và đề nghị VNS, TISCO chấp thuận cho VINAINCON làm nhà thầu phụ là không đúng thẩm quyền.
Căn cứ những lập luận trên, luật sư kiến nghị tòa xem xét việc chuyển tội danh truy tố bị cáo Mai Văn Tinh từ cáo buộc vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí sang thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
 |
| VKS đánh giá sai phạm của 19 bị cáo gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 830 tỷ. Ảnh: N.H. |
Ngoài ông Tinh, VKS đề nghị phạt bị cáo Trần Trọng Mừng 10-11 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Cùng tội danh này, 12 bị cáo bị đề nghị mức án từ 2 đến 10 năm tù.
5 bị cáo còn lại bị kiểm sát viên đề nghị các mức án từ 1 đến 3 năm tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo cáo buộc, dự án ở TISCO được phê duyệt vào năm 2005 với tổng mức đầu tư hơn 3.800 tỷ đồng. Hai năm sau, TISCO ký hợp đồng EPC, là hợp đồng trọn gói và không được thay đổi về giá, với nhà thầu là Tập đoàn MCC. Giá trị hợp đồng là 160 triệu USD.
Tuy nhiên, sau gần một năm ký kết, MCC chưa hoàn thành thiết kế các hạng mục, không triển khai thi công các hạng mục của gói thầu. Đồng thời, MCC rút hết nhân lực về nước và nhiều lần đề nghị tăng giá hợp đồng thêm 3.000 tỷ. Sai phạm của 19 bị cáo khiến dự án chậm tiến độ, làm phát sinh lãi vay và tăng chi phí đầu tư, gây thiệt hại hơn 830 tỷ.
