Thông tin Bộ trưởng GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đưa ra tại buổi tiếp xúc cử tri tại Bình Định sẽ thí điểm bỏ biên chế trong ngành giáo dục được xã hội quan tâm. Thạc sĩ Trần Trung Hiếu có bài viết thể hiện quan điểm về vấn đề này.
Trong quá trình đổi mới toàn diện ngành giáo dục, con người luôn là vấn đề cốt lõi. Thông tin sẽ bỏ ngành biên chế của Bộ trưởng GD&ĐT có ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần, tâm tư, tình cảm, công ăn việc làm, miếng cơm manh áo, của hơn một triệu cán bộ, giáo viên, công nhân viên trên toàn quốc.
Nếu thực hiện, bỏ biên chế sẽ giúp các trường có nhiều quyền tiếp nhận và sử dụng lao động, đồng thời cũng tạo cho giáo viên trẻ quyền lựa chọn môi trường, cơ quan công tác. Đó là sự cạnh tranh lành mạnh. Phương án này cũng sẽ triệt tiêu thói quen không tốt của nhiều giáo viên khi cho rằng mình đã vào biên chế là luôn an toàn, không lo quy luật đào thải.
Thế nhưng, nhiều điều trăn trở được đặt ra. Đó là Bộ GD&ĐT sẽ nghĩ gì và hành xử như thế nào khi những cán bộ quản lý, giáo viên đã công hiến nhiều năm trong nghành, đã được biên chế và hưởng lương từ ngân sách sẽ không còn là viên chức, công chức?
Chế độ, chính sách về lương bổng, các danh hiệu, thành tích trong cơ quan trường học, cơ sở giáo dục của họ sẽ như thế nào?
 |
| Thạc sĩ Trần Trung Hiếu, giáo viên Lịch sử trường THPT Phan Bội Châu, Nghệ An. Ảnh: NVCC. |
Còn những cán bộ quản lý, giáo viên kém cỏi về mặt trình độ quản lý, chuyên môn, tệ hại về nhân cách đạo đức liệu có bị ra khỏi guồng “biên chế” không khi họ là những “con ông này, cháu bà kia”?
Ai là người có quyền tiếp nhận, tuyển dụng giáo viên và ai là người ký quyết định hủy bỏ hợp đồng?
Hiện tượng cán bộ, công chức, viên chức “sáng cắp ô đi, chiều cắp về” hiện nay có rất nhiều ở các cơ quan hành chính sự nghiệp, đâu chỉ có trong nghành giáo dục. Tại sao nhiều nghành khác, cơ quan hành chính sự nghiệp cùng hưởng lương ngân sách Nhà nước lại không đề cập chủ trương xóa bỏ biên chế để thay bằng “hợp đồng” như giáo dục?
Phương án này nghe có vẻ nhẹ nhàng, đơn giản nhưng để triển khai đồng bộ sẽ vô cùng phức tạp. Đây là phương án của Bộ GD&ĐT giành cho ngành nhưng sẽ đụng chạm đến nhiều bộ ngành và các điều luật. Quốc hội mới là cơ quan có quyền quyết định vấn đề hệ trọng này.
Đổi mới để phát triển là sự phù hợp của xu thế chung, quy luật chung nhưng cần sự ổn định chứ không nên tạo ra sự xáo trộn và bất ổn. Trước tiên, điều này tạo nên sự xáo trộn về tâm can của nhiều giáo viên đang đứng lớp. Người giáo viên vốn đã "trăm dâu đổ đầu tằm", thử hỏi với đồng lương của giáo viên hiện nay làm sao đủ để làm nên những sự “chuyển dịch” như vậy?
Tôi đề xuất Bộ GD&ĐT muốn hiện thực hóa chủ trương này nên thực hiện từ trên xuống dưới, từ trung ương đến địa phương, từ bậc đại học đến mầm non mà cơ quan bỏ biên chế đầu tiên là Bộ GD&ĐT.
Đồng thời, quá trình triển khai không nên phân biệt giữa cán bộ quản lý với giáo viên, trường công lập hay tư thục và tất cả quy trình này đều phải có sự giám sát của cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân là quốc hội.
Tôi mong người có quyền cao nhất trong ngành giáo dục nên “vi hành”, hãy về với các trường học phổ thông, cơ sở giáo dục ở các địa phương để gặp gỡ, trò chuyện cởi mở cùng giáo viên sẽ rõ.
* Bài viết thể hiện quan điểm và văn phong của tác giả.
