Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, Trưởng Tiểu ban điều trị, Ban chỉ đạo Quốc gia phòng, chống Covid-19, vừa ký quyết định ban hành hướng dẫn chẩn đoán và điều trị mới cho bệnh nhân nhiễm SARS-CoV-2. Đây là lần cập nhật thứ 5 của Hướng dẫn này kể từ tháng 3/2020.
Phác đồ điều trị mới được Bộ Y tế đưa ra trong bối cảnh virus SARS-CoV-2 liên tục đột biến, tạo ra nhiều biến chủng khác nhau trên toàn thế giới, làm cho khả năng lây lan mạnh và khó kiểm soát hơn.
 |
| Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, Trưởng Tiểu ban điều trị tại Hội nghị ra mắt Ban chỉ đạo An toàn tiêm chủng vaccine phòng Covid-19. Ảnh: Bộ Y tế. |
5 mức độ lâm sàng của bệnh
Theo phác đồ điều trị mới, Bộ Y tế cho biết thời gian ủ bệnh của SARS-CoV-2 là 2-14 ngày, trung bình 5-7 ngày. Hầu hết người bệnh (80%) chỉ sốt nhẹ, ho, mệt mỏi, không bị viêm phổi và thường tự hồi phục sau khoảng một tuần. Thậm chí, nhiều trường hợp không có biểu hiện triệu chứng.
Khoảng gần 20% bệnh nhân diễn biến nặng, thời gian trung bình khi có triệu chứng ban đầu tới khi diễn biến nặng thường khoảng 7-8 ngày. Các biểu hiện nặng bao gồm: viêm phổi, viêm phổi nặng cần nhập viện... Trong đó, khoảng 5% cần điều trị tại các đơn vị hồi sức tích cực với biểu hiện hô hấp cấp (thở nhanh, khó thở, tím tái...), hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS), sốc nhiễm trùng, suy chức năng cơ quan bao gồm tổn thương thận, cơ tim, dẫn đến tử vong.
Tỷ lệ tử vong xảy ra nhiều hơn ở nhóm người cao tuổi, người suy giảm miễn dịch và mắc các bệnh mạn tính kèm theo.
Trong phác đồ mới, Bộ Y tế phân loại cụ thể 5 mức độ lâm sàng, bao gồm: không triệu chứng, nhẹ (viêm đường hô hấp trên cấp tính), vừa (viêm phổi), nặng (viêm phổi nặng), nguy kịch (ARDS, nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng, nhồi máu phổi, đột quỵ, sảng).
Bộ Y tế cũng yêu cầu phải chẩn đoán phân biệt viêm đường hô hấp cấp do SARS-CoV-2 với bệnh do các tác nhân hay gặp khác, trong đó có virus cúm mùa (A/H3N2, A/H1N1, B), virus á cúm, hội chứng cảm cúm... Ngoài ra, người bệnh cần được chẩn đoán phân biệt các tình trạng nặng (suy hô hấp, suy chức năng cơ quan...) là do căn nguyên khác hay tình trạng nặng của bệnh lý mạn tính kèm theo.
 |
| Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm cho người dân. Ảnh minh họa: Việt Linh. |
Phân khu điều trị riêng biệt các mức độ của bệnh nhân
Trong quá trình điều trị, nhân viên y tế phải phân loại người bệnh và xác định nơi điều trị các mức độ nghiêm trọng của bệnh.
- Trường hợp bệnh nghi ngờ: Khám, theo dõi và cách ly ở khu riêng tại các cơ sở y tế, lấy mẫu bệnh phẩm đúng cách.
- Trường hợp bệnh xác định: Theo dõi và điều trị cách ly hoàn toàn.
- Ca bệnh nhẹ (viêm đường hô hấp trên, viêm phổi nhẹ): Điều trị tại các khoa, phòng thông thường.
- Ca bệnh nặng (viêm phổi nặng, nhiễm trùng huyết) hoặc ca bệnh nhẹ ở người có các bệnh mạn tính hay người cao tuổi: điều trị tại phòng cấp cứu của các khoa, phòng hoặc hồi sức tích cực.
- Ca bệnh nặng, nguy kịch (suy hô hấp nặng, sốc nhiễm trùng, suy đa cơ quan): Điều trị hồi sức tích cực. Do Covid-19 chưa có thuốc đặc hiệu, điều trị hỗ trợ và điều trị triệu chứng là chủ yếu.
Để giảm tỷ lệ các ca bệnh nặng, Bộ Y tế đề nghị ngay khi nồng độ oxy trong máu của bệnh nhân xuống dưới 92%, cần cân nhắc chỉ định thở oxy dòng cao qua gọng mũi sớm hoặc thở máy không xâm nhập.
Khi bệnh nhân viêm phổi nặng, thở máy vài giờ không chuyển biến, phải chuyển sang can thiệp ECMO ngay. Khi nghi ngờ có cơn bão cytokin, phải lọc thận ngay.
Trường hợp có các yếu tố nguy cơ suy thượng thận cấp, hoặc sốc, có thể dùng hydrocorticone liều thấp sớm.
Về tiêu chuẩn xuất viện, Bộ Y tế cũng quy định người bệnh cần có đủ các tiêu chuẩn: hết sốt, triệu chứng lâm sàng cải thiện, toàn trạng tốt, dấu hiệu sinh tồn ổn định, chức năng cơ quan bình thường, xét nghiệm máu trở về bình thường, X-quang phổi cải thiện.
Ngoài ra, người bệnh được xuất viện khi đã qua cách ly tập trung tại cơ sở y tế tối thiểu 14 ngày từ thời điểm có triệu chứng lâm sàng đầu tiên. Đồng thời, những người này phải có tối thiểu 2 mẫu bệnh phẩm liên tiếp (cách nhau 48-72 giờ) có kết quả âm tính với SARS-CoV-2 theo phương pháp rRT-PCR; thời gian từ khi lấy mẫu bệnh phẩm cuối cùng tới khi ra viện không quá 24 giờ.
Sau khi xuất viện, người bệnh cần được cách ly tại nhà dưới sự giám sát của y tế cơ sở thêm 14 ngày và theo dõi thân nhiệt 2 lần/ngày. Nếu thân nhiệt cao hơn 38 độ C ở hai lần đo liên tiếp hoặc có dấu hiệu bất thường khác, người bệnh phải đến khám lại ngay tại các cơ sở y tế.
Dịch Covid-19
Phát hiện mới về hậu quả của Covid-19
Nghiên cứu mới cho thấy Covid-19 gây hại cho hệ vi sinh vật đường ruột, có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác như đầy hơi và trào ngược axit.
Covid-19 vẫn gây chết người nhưng đã thay đổi về nhân khẩu học
Bang California, Mỹ, đang có sự thay đổi về nhân khẩu học trong số ca tử vong. Theo các chuyên gia, xu hướng này tương tự với toàn nước Mỹ và nhiều nước khác trên thế giới.
Phát hiện virus bí ẩn giống SARS-CoV-2 ở Nga
Với protein gai có thể dễ dàng bám vào tế bào người như nCoV, loại virus này khiến các nhà khoa học lo lắng. Đặc biệt, vaccine và kháng thể Covid-19 không có tác dụng với nó.
Đại dịch mới ở những người khỏi Covid-19
Nghiên cứu mới cho thấy ngay cả người nhiễm nCoV nhẹ cũng có nguy cơ bị đau tim, đột quỵ cao hơn. Điều này dấy lên mối lo về đại dịch bệnh tim mạch ở những người khỏi Covid-19.
Triệu chứng nhiễm biến chủng BA.5
Về cơ bản, người nhiễm BA.5 sẽ có các triệu chứng như những chủng Covid-19 trước đó. Song, tần suất gặp phải của từng triệu chứng lại khác nhau.
