Lứa 2k3 chắc chắn là những người bận rộn nhất nhì thời điểm hiện tại khi vừa học tập, vừa phải bắt đầu tìm hiểu các ngành đào tạo, phương thức xét tuyển... để chuẩn bị đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển đại học.
Một trong những câu hỏi khó đầu tiên là làm sao chọn được ngành phù hợp. Bạn có thể tham khảo những bước dưới đây để tìm câu trả lời.
Tìm hiểu năng lực của bản thân
Hiểu rõ bản thân, mà trước tiên là năng lực của mình, chính là bước đầu để bạn có thể chọn ngành học phù hợp. Việc học một ngành theo đúng năng lực sẽ giúp bạn “như cá gặp nước”, đạt được kết quả tốt hơn. Cơ hội phát triển, cơ hội nghề nghiệp sau này cũng theo đó mà rộng mở.
 |
| Chọn ngành đúng năng lực giúp sinh viên học tập hiệu quả hơn. |
Theo TS Tô Nhi A - chuyên gia tâm lý, các thí sinh có khá nhiều con đường để tìm hiểu năng lực của bản thân. Chia sẻ trong chương trình tư vấn "Your Future - Your Choice" (do tạp chí Giáo dục TP.HCM và Trường ĐH Công nghệ TP.HCM - Hutech tổ chức), TS Tô Nhi A gợi ý các bạn có thể làm các bài trắc nghiệm năng lực và tính cách, xem xét các tổ hợp môn thế mạnh, tham khảo ý kiến của gia đình và thầy cô.
Ngoài ra, các bạn cũng có thể tham khảo các kênh tư vấn đáng tin cậy, như trang tư vấn của trường đại học, cẩm nang hướng nghiệp của nhà xuất bản uy tín.
Xác định sở thích của bản thân
Ở ngưỡng tuổi 18, có lẽ thật khó để các bạn hình dung thế nào là “đam mê”, nên sẽ tạm gọi là sở thích. Bạn hãy thử nhìn lại các môn học ở bậc phổ thông, xem mình thích các môn tự nhiên, tính toán hay những môn xã hội, cần lập luận nhiều.
Niềm vui của bạn nằm ở các tiết Công nghệ được thực hành, hay ở giờ Thể dục được tự do bay nhảy? Bạn có thích các hoạt động ngoại khóa như học kỹ năng sống, du lịch tập thể, thiện nguyện hay vẽ vời, ca hát... không?
 |
| Tham gia các chương trình tư vấn, trải nghiệm ngành nghề cũng là cách giúp thí sinh xác định mức độ yêu thích một ngành học. |
Mức độ hứng thú của bạn với tất cả hoạt động trên đây đều có thể nói lên sở thích của bạn. Do vậy, bạn cần thành thật với bản thân, đừng chọn một sở thích nào đó để gây ấn tượng với người khác mà mình lại không thấy thoải mái.
Bên cạnh đó, một số trường đại học có các mô hình trải nghiệm ngành nghề, hoặc tư vấn cho thí sinh theo từng nhóm ngành cụ thể. Nếu còn băn khoăn, bạn đừng ngần ngại tham gia để biết mình yêu thích lĩnh vực nào.
Lên danh sách ngành học phù hợp
Từ hai bước trên đây, bạn đã có thể lên được danh sách ngành học phù hợp với mình. Chẳng hạn, nếu có năng lực và yêu thích các môn Toán, Lý, Hóa hay thực hành với máy móc, thiết bị, có lẽ bạn nên “nhắm” nhóm ngành kỹ thuật - công nghệ.
Bạn thích những giờ thực hành với hóa chất, tiêu bản của môn Sinh học? Có lẽ bạn nên quan tâm nhiều hơn đến các ngành y dược, sinh học, môi trường, nông lâm. Người thích làm việc trong môi trường mở có lẽ nên tham khảo các ngành kinh tế - quản trị.... Nếu năng lực và sở thích không có mẫu số chung, bạn nên ưu tiên cho yếu tố năng lực.
 |
| Nhóm ngành du lịch - nhà hàng - khách sạn thường phù hợp với bạn trẻ năng động, thích xê dịch, tiếp xúc nhiều người. |
Sau khi lọc ra còn khoảng 4-8 ngành học, bạn hãy làm một bảng thống kê chi tiết về các ngành học đó như chương trình đào tạo, thời gian học tập, cơ hội nghề nghiệp... Một lần nữa, bạn hãy khai thác triệt để nguồn thông tin từ các kênh tư vấn đáng tin cậy như các cẩm nang hướng nghiệp, website của trường đại học, nhóm Facebook của “dân trong ngành”.
Cân nhắc và lựa chọn
Bước cuối cùng là dựa trên bảng thống kê thông tin các ngành đã có, bạn hãy gạch đầu dòng những điểm mình thích, phân vân hay không thích ở một ngành học. Tất nhiên, những ngành học có nhiều điểm cộng hơn chính là ngành bạn nên ưu tiên lựa chọn khi xét tuyển đại học.
 |
| Học ngành đúng sở trường, hợp sở thích là chìa khóa quan trọng để thành công. |
Năm 2021, các trường đại học áp dụng nhiều phương thức xét tuyển đa dạng, thí sinh nhìn chung không bị giới hạn số ngành xét tuyển. Chẳng hạn, với hai phương thức xét tuyển học bạ ở Hutech (gồm xét học bạ 3 học kỳ và xét học bạ lớp 12 theo tổ hợp 3 môn), thí sinh có cơ hội chọn xét vào 3 ngành với mỗi phương thức.
Trong khi đó, với xét tuyển điểm thi tốt nghiệp THPT, các bạn cũng không bị giới hạn số lượng nguyện vọng đăng ký. Do vậy, các sĩ tử tương lai có thể yên tâm tập trung cho các ngành học đúng sở trường, hợp sở thích.
Bình luận