Theo Eurek Alert, nếu nó được chứng minh qua các nghiên cứu sâu hơn, đây sẽ là phương pháp đột phá trong phát hiện ung thư tuyến tụy - bệnh ung thư gây tử vong thứ 3 tại Mỹ vào năm 2020.
Nghiên cứu của nhóm chuyên gia tại Trung tâm Ung thư Moores, UC San Diego Health, Mỹ, thực hiện từ 12 năm trước. Họ theo dõi 139 bệnh nhân ung thư giai đoạn 1, 2 và 184 người thuộc nhóm đối chứng trong thử nghiệm lâm sàng đầu tiên.
Công nghệ này được gọi là điện di độ dẫn cao. Nó phát hiện được các túi ngoại bào (EV), chứa protein khối u mà tế bào ung thư giải phóng vào tuần hoàn. Đây là một phần trong mạng lưới liên lạc giữa các tế bào. Sau đó, nó phân tích dấu hiệu protein nhờ trí tuệ nhân tạo và dự đoán khả năng mắc bệnh ác tính.
Ngoài việc phát hiện được 95,5% trường hợp ung thư tuyến tụy giai đoạn 1, phương pháp này còn nhận biết 74,4% ca ung thư buồng trứng giai đoạn 1, 73,1% ung thư biểu mô buồng trứng giai đoạn 1A. Tất cả kết quả đều có độ đặc hiệu hơn 99%, cho thấy giá trị tiềm năng của nó trong phát hiện ung thư sớm.
GS Scott M. Lippman, Giám đốc Trung tâm Ung thư Moores, đồng tác giả của bài báo, cho biết: “Kết quả phát hiện ung thư tuyến tụy của phương pháp này đặc biệt hứa hẹn. Nó chính xác hơn 5 lần trong việc phát hiện ung thư giai đoạn sớm so với các xét nghiệm đa ung thư bằng sinh thiết lỏng hiện nay”.
 |
| Tuyến tụy là cơ quan khó phát hiện và điều trị ung thư vì nó nằm sâu trong ổ bụng. Ảnh: Freepik. |
Trên thực tế, các xét nghiệm sinh thiết lỏng mang tới kết quả tốt cho việc theo dõi liệu pháp điều trị, dự báo khả năng tái phát bệnh. Nhưng chúng có thể gây hại cho người khỏe mạnh khi sử dụng để tầm soát bệnh sớm. Bởi tỷ lệ dương tính giả cao, dẫn tới các xét nghiệm chẩn đoán vừa tốn kém, vừa nguy hiểm.
Do đó, nghiên cứu này mang lại lợi ích sức khỏe rất lớn, giúp sàng lọc sớm ung thư cổ tử cung, vú, ruột, trực tràng. Đây là những bệnh ung thư có khả năng chữa khỏi cao. Tuy nhiên, trên thực tế, tại Mỹ, chỉ 5% bệnh nhân ung thư tụy được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, trong khi đó 53% bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn IV khi đã có di căn xa.
GS Andrew Lowy, Giám đốc lâm sàng về Phẫu thuật Ung thư tại UC San Diego Health, cho biết: “Ung thư tuyến tụy có tỷ lệ sống sót sau 5 năm thấp nhất trong số tất cả loại ung thư chính và là căn bệnh duy nhất mà cả tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong đều tăng lên trong những năm gần đây. Ung thư tuyến tụy vốn khó phát hiện sớm, phẫu thuật cắt bỏ là cách chữa duy nhất. Ở giai đoạn này, bệnh nhân có rất ít triệu chứng”.
Phát hiện này cần được chứng minh qua nhiều nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng khác. Theo GS Lippman, nếu điều này thành công, chúng ta có thể giảm đáng kể tỷ lệ tử vong do căn bệnh này”.
Tụy là một tạng thuộc hệ tiêu hóa, nằm sau phúc mạc, sát thành bụng sau, phía trước tụy được che phủ bởi dạ dày. Tụy được chia thành 3 phần chính lần lượt từ phải qua trái gồm: đầu tụy, thân tụy, đuôi tụy.
Ung thư tuyến tụy là tổn thương ác tính xuất phát từ bất kỳ thành phần nào của mô tụy, bao gồm các tế bào của mô tụy ngoại tiết, tế bào tụy nội tiết (tế bào đảo Langerhans) và các tế bào thuộc mô liên kết của tụy.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, ung thư tụy chỉ đứng thứ 14 về tỷ lệ mắc nhưng đứng hàng thứ 7 về tỷ lệ tử vong hàng năm. Điều này cho thấy tiên lượng của ung thư tụy rất xấu, trên thực tế tỷ lệ sống trung bình sau 5 năm của ung thư tụy chỉ khoảng 9,3%.
Nguyên nhân chủ yếu khiến ung thư tụy có tiên lượng xấu so với ung thư tiêu hóa khác là bởi tụy có vị trí đặc biệt ở rất sâu trong ổ bụng, triệu chứng lâm sàng nghèo nàn lại dễ nhầm với bệnh khác nên người bệnh thường được chẩn ở giai đoạn muộn.
