Trong thời gian dịch diễn biến phức tạp, việc mang sẵn bên mình chai dung dịch diệt khuẩn có thành phần từ cồn để làm sạch các bề mặt xung quanh và tay là việc làm cần thiết. Nhu cầu sử dụng tăng cao, một số loại cồn diệt khuẩn được tung ra nhưng chưa qua kiểm định về tính an toàn và mức độ hiệu quả.
Những loại cồn trôi nổi này không thể ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn, virus, đồng thời tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe cho người sử dụng. Để chọn đúng dung dịch diệt khuẩn an toàn, phù hợp với nhu cầu sử dụng hàng ngày, mỗi người cần hiểu rõ về thành phần cũng như những đặc điểm của cồn diệt khuẩn.
Nguồn gốc
Hai loại cồn xuất hiện nhiều nhất trong đời sống hiện nay là cồn công nghiệp và cồn mỹ phẩm. Cồn công nghiệp còn được gọi là metylic, cồn methanol hay cồn gỗ. Không yêu cầu cao về chất lượng trong quá trình chưng cất, cồn công nghiệp chứa hàm lượng độc tính cao, có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu nuốt phải, bao gồm ngộ độc, mù vĩnh viễn và tử vong. Vì thế, các loại dung dịch diệt khuẩn tay chứa methanol được liệt kê vào danh sách hạn chế sử dụng của Cục quản lý Thực phẩm và Dược Phẩm (FDA) Mỹ.
Cồn mỹ phẩm là tên gọi chung của các loại ethyl (hay cồn ethanol) hoặc isopropyl (cồn isopropanol). Cồn mỹ phẩm chiết xuất từ 100% thành phần thiên nhiên như gạo, củ sắn hay mật rỉ, trải qua quy trình chưng cất khắt khe để đảm bảo hàm lượng tinh khiết cao và không chứa hóa chất độc hại. FDA Mỹ cũng công bố đây là thành phần được chấp nhận trong các dung dịch diệt khuẩn tay.
Một số loại cồn diệt khuẩn được làm từ methanol độc hại. |
Hiệu quả và độ an toàn
Về bản chất, cồn công nghiệp được sử dụng làm nguyên liệu đốt cho động cơ, công nghiệp in, sơn, chất chống đông và tẩy rửa vệ sinh máy móc… và có khả năng diệt khuẩn thấp. Với con người, đây là chất độc mạnh dù được pha loãng. Do giá thành rẻ hơn so với cồn mỹ phẩm, cồn methanol được trộn lẫn trong một số dung dịch diệt khuẩn trôi nổi, có thể khiến người dùng bong tróc, khô rát da tay, mẩn ngứa, dị ứng hoặc nặng hơn là viêm da, kích ứng, chàm… Dung dịch chứa cồn methanol bay vào thức ăn, mắt mũi có thể gây ngộ độc, mù hoặc thậm chí là tử vong.
Trong khi đó, cồn mỹ phẩm được ứng dụng trong đời sống hàng ngày, trên các bề mặt và da một cách an toàn. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ cũng khuyến cáo nên sử dụng dung dịch diệt khuẩn tay có chứa ít nhất 60% cồn ethanol trong trường hợp không có xà phòng và nước sạch. Trong bối cảnh Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã đình chỉ lưu hành và thu hồi một số sản phẩm dung dịch diệt khuẩn không đạt chuẩn về hàm lượng methanol hay nhập nhèm trong nhãn mác, người dùng cần thận trọng hơn khi lựa chọn dung dịch diệt khuẩn an toàn.
Các thành phần khác
Với tần suất sử dụng nhiều, một số dung dịch diệt khuẩn có thể gây ra tình trạng kích ứng, khô da, bong tróc da tay. Vì thế, việc lựa chọn dung dịch diệt khuẩn có chứa vitamin E, glycerin giúp dưỡng ẩm, cho tay mềm mịn là điều cần thiết. Bên cạnh đó, mùi hương dịu nhẹ, không quá nồng cũng là yếu tố cần cân nhắc đến khi chọn mua dung dịch diệt khuẩn cho gia đình.
Người tiêu dùng nên chọn sản phẩm được sản xuất bởi các đơn vị uy tín, có địa chỉ, nguồn gốc, tem, nhãn mác rõ ràng, được kiểm định và cấp phép bởi Cục Quản lý Dược về hiệu quả diệt khuẩn lên cao. Đơn cử như Lifebuoy - nhãn hiệu sạch khuẩn bán chạy số 1 thế giới (theo kết quả khảo sát ngành hàng rửa tay sạch khuẩn tại 48 thị trường trên thế giới do Nielsen thực hiện vào tháng 4) - đã ra mắt các sản phẩm diệt khuẩn bề mặt và tay dạng xịt tiện lợi, làm từ 100% cồn mỹ phẩm thiên nhiên, an toàn, lành tính cho da.
Chọn dung dịch diệt khuẩn an toàn từ cồn mỹ phẩm và sử dụng hợp lý là cách bảo vệ sức khỏe cả nhà. |
Trong trường hợp có xà phòng và nước sạch, việc rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy trong vòng 20-30 giây vẫn là thói quen cần được thực hiện thường xuyên để phòng chống lây lan dịch bệnh. Lựa chọn và sử dụng dung dịch diệt khuẩn an toàn đúng nơi, đúng lúc cũng như nghiêm khắc tuân thủ 5K khi đến nơi công cộng sẽ góp phần bảo vệ gia đình khỏi vi khuẩn, virus tốt hơn, đặc biệt trong thời điểm dịch bệnh phức tạp.
Bình luận