Thực tế trên dẫn tới tâm lý, quá trình học tập kém hiệu quả.
Thói quen “hậu” chuyển đổi
Anh Nguyễn Quang Thành (Thanh Xuân, Hà Nội) có con học lớp 11 trường Marie Curie. Phụ huynh này chia sẻ nhà trường đã cho học sinh tiêm phòng dịch mũi 1 và chuẩn bị cho việc đi học trở lại nhưng con trai không hào hứng.
Cậu bé cho rằng học ở nhà thoải mái hơn, thời gian học ít hơn, không chịu sự giám sát nhiều như ở trường, không phải dậy sớm để đi học. Mặt khác, học sinh vẫn được trao đổi, nói chuyện với bạn bè, thầy cô qua Zalo, Facebook nên cũng không có cảm giác vắng vẻ.
Anh Thành cho biết thêm đợt nghỉ một tháng ở nhà vì dịch trước đây, con trai luôn nôn nóng muốn đi học trở lại bởi muốn được gặp gỡ bạn bè, thầy cô. Thế nhưng, hiện tại, bé đã có sự thay đổi đáng kể trong tâm lý, nhận thức.
Chính vì vậy, đây cũng là điều đáng lo ngại của gia đình và mong muốn khi trở lại trường con sẽ nhanh chóng thích ứng thói quen, nền nếp, yêu cầu của trường lớp để việc học đạt hiệu quả tốt nhất.
 |
| Trở lại trường học trực tiếp để việc học hiệu quả. Ảnh: Giáo Dục & Thời Đại. |
Với Lê Hà Anh, sinh viên năm thứ hai ĐH Ngoại thương (Hà Nội), việc học của sinh viên đòi hỏi sự tự giác, tự học, tự nghiên cứu nhiều hơn bậc THPT. Do đó, chuyển sang học trực tuyến, sinh viên cũng không chịu quá nhiều tác động.
Thậm chí, theo Hà Anh, nhiều bạn còn bày tỏ học online khá phù hợp, sinh viên có thêm thời gian học các môn khác và học theo cách riêng của bản thân.
Cô Nguyễn Thị Thúy, trường THCS Lương Yên (Hai Bà Trưng, Hà Nội), cho rằng phần lớn học sinh vẫn khao khát quay trở lại học trực tiếp tại trường vì thời gian học trực tuyến quá dài khiến các em mệt mỏi, chán chường. Tuy nhiên, cũng không tránh được một bộ phận học sinh, thậm chí có cả giáo viên đã quen với nếp sinh hoạt, dạy học trực tuyến.
Ví dụ với lớp nhỏ (tiểu học) và học sinh có lực học trung bình khi học trực tuyến sẽ không có áp lực học tập như trực tiếp (giáo viên kiểm tra bài hàng ngày; kiểm tra online khó kiểm soát hơn).
Như vậy, các em thậm chí thích học trực tuyến để thoải mái. Khi trở lại guồng quay của học trực tiếp, nhiều em cảm thấy áp lực nên không quá “mặn mà” với việc trở lại trường.
Trên thực tế, quá trình học trực tuyến kéo dài, có học sinh của cô Thúy rơi vào bất ổn sức khỏe tinh thần. Khi học trực tiếp, em rất sôi nổi, tham gia hầu hết hoạt động trường lớp, nhưng quá trình học trực tuyến lại rơi vào trầm cảm, không tương tác. Quá trình học trực tuyến, em này hoàn toàn không phát biểu hoặc nói câu nào. Kể cả giáo viên gọi phát biểu, bé cũng nói ít hoặc không nói.
 |
| Cần chuẩn bị kỹ tâm lý cho học sinh khi chuyển từ học trực tuyến sang trực tiếp. Ảnh: Giáo Dục & Thời Đại. |
Giúp học sinh trở về quỹ đạo học tập
TS chuyên ngành tâm lý giáo dục Vũ Việt Anh, Tổng giám đốc Học viện Thành Công (Hà Nội), cho rằng học trực tuyến kéo dài sẽ kéo theo những tổn thương, biến đổi về tâm lý, tạo nên thói quen sinh hoạt khác.
Thậm chí, nhiều học sinh học online lâu cảm thấy hiệu quả hơn tới trường bởi có thể tự tạo không gian học, vị trí, cách học phù hợp. Tuy nhiên, những thói quen, suy nghĩ này cần thay đổi bởi con người phải có sự tương tác, thích nghi, giao tiếp.
Theo TS Vũ Việt Anh, muốn học sinh, sinh viên nhanh chóng thích ứng nền nếp, thói quen học tập khi trở lại học trực tiếp, thầy cô không cần quá tập trung việc hoàn thiện kiến thức ngay mà hãy dành thời gian củng cố, tổ chức lại lớp học, xây dựng mối quan hệ giữa các em với nhau; học sinh với giáo viên; cần tổ chức hoạt động để tạo ra không khí đoàn kết, gắn bó, tâm lý thoải mái, từ đó giúp học sinh có động lực tới trường.
Trở lại học tập trong trạng thái bình thường mới cần có bước chuẩn bị kỹ để giúp học sinh nhận thức, tâm thức đúng, thích ứng và theo kịp với yêu cầu của học trực tiếp mà không cảm thấy áp lực, đột ngột.
Cô Nguyễn Thị Thúy
Về phía gia đình, phụ huynh cần giám sát, nhắc nhở, động viên, giải thích cho con hiểu việc tới trường quan trọng ra sao, đến trường không đơn giản là học kiến thức mà còn được phát triển toàn diện kỹ năng xã hội, làm việc nhóm…
Việc sống trong môi trường văn hóa đa dạng sẽ tạo ra tính thích nghi để các em thích ứng với môi trường làm việc sau này.
“Mọi chuyển đổi cần có thời gian để thích nghi, sau đó mới tính đến đáp ứng đòi hỏi, yêu cầu của môn học, kỷ luật trường học, như vậy học sinh mới thích ứng và phát triển kịp yêu cầu học tập, trường lớp”, TS Vũ Việt Anh khẳng định.
Cô Nguyễn Thị Thúy lại có cách làm riêng để chống “sốc” cho học sinh khi thay đổi hình thức học tập. Đó là tăng cường cho các em làm bài kiểm tra (làm bài trên các phần mềm ứng dụng trắc nghiệm, chấm điểm ngay), giúp học sinh thấy được kiến thức của mình hổng tới đâu, chỗ nào, nhiều hay ít? Từ đó, giáo viên dần “đánh thức” ý thức học tập, giúp các em biết lo lắng và học nghiêm túc hơn trước khi trở lại trường.
Mặt khác, cô Thúy cũng gọi điện cho phụ huynh có con học kém trong lớp để lưu ý cách học, tạo tâm lý cho các em quan tâm học tập, không lơ là.
Như vậy, cả phụ huynh và học sinh, dù chưa hào hứng với học trực tiếp, vẫn phải quan tâm việc trở lại trường, xác định mục tiêu khi đến trường lớp…
Thậm chí, cô Thúy còn tạo sự hồi hộp, hào hứng trở lại trường bằng việc gợi ra một vấn đề “nóng” để thảo luận trong quá trình học trực tuyến, nhưng kết thúc và triển khai vấn đề lại để tới khi học sinh trở lại lớp, khiến các em chờ đợi, hồi hộp ở phía trước.
