10 ngày sau vụ việc cắt đôi que thử HIV, viêm gan B tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, Hà Nội, được phát hiện, thanh tra Sở Y tế Hà Nội đã có báo cáo ban đầu. Ngoài việc cắt đôi 80 que thử HIV, nhân viên còn ghi khống tới 1.272 kết quả xét nghiệm.
Lỗ hổng lớn
Theo bà Trần Thị Nhị Hà, Phó giám đốc Sở Y tế Hà Nội, kết quả thanh tra, xác minh cho thấy bà Chu Thị Loan, Phó khoa Vi sinh y học của Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, chỉ đạo nhân viên trong khoa nhận test HIV Combo của chi nhánh Công ty TNHH thương mại và dịch vụ kỹ thuật Lục Tinh (Hà Nội).
Bà Loan đã phổ biến, chỉ đạo các nhân viên trong khoa thực hiện cắt dọc gần 40 test HIV Combo, chia test này làm đôi, để xét nghiệm kiểm chứng kết quả xét nghiệm với test HIV 1/2.
“Kết quả xét nghiệm bằng các que thử Combo được nhân viên khoa ghi khống thành 1.272 kết quả test vào sơ đồ test HIV 1/2, trong khi thực tế chỉ kiểm chứng gần 80 test”, bà Nhị Hà cho hay. Mục đích của việc cắt đôi que thử và ghi khống tới 1.272 kết quả xét nghiệm cần được làm rõ.
Với những sai phạm trên, trách nhiệm trước hết thuộc về khoa Vi sinh y học, khi cấp phát, ghi chép thống kê sử dụng các test, kít xét nghiệm HIV, HbsAg không chặt chẽ, không chính xác.
Bà Nhị Hà cũng cho rằng: “Để xảy ra những vi phạm trên, trách nhiệm trực tiếp thuộc về khoa Vi sinh y học, đồng thời có trách nhiệm của Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn trong công tác quản lý vật tư y tế”.
Nhiều chuyên gia cũng nhận định rõ ràng có lổ hổng lớn trong việc quản lý bệnh viện.
 |
| GS.TS Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương. Ảnh: Thắng Quang. |
GS.TS Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, đại biểu Quốc hội khóa XIV, cũng đặt câu hỏi về trách nhiệm của Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, khi buông lỏng công tác quản lý chất lượng, gồm nhiều hoạt động mua sắm trang thiết bị, sử dụng thiết bị, đánh giá kết quả sử dụng hàng ngày và nhiều công tác khác…
Không được đánh tráo khái niệm
Sau khi sự việc cắt đôi que thử bị phanh phui, trên mạng xã hội, một số ý kiến cho rằng trước đây, Việt Nam từng có việc cắt đôi que thử nhằm tiết kiệm chi phí trong thời kỳ khó khăn. PGS.TS Nguyễn Nghiêm Luật, nguyên Trưởng khoa Hóa sinh, Đại học Y Hà Nội, cho hay trong 40 năm trong nghề, ông chưa từng nghe tới việc cắt đôi que thử HIV và viêm gan B như vậy.
GS.TS Nguyễn Anh Trí cũng cho rằng không được đánh tráo khái niệm để bào chữa cho sai phạm tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn. Ông cho biết việc cắt đôi que test chưa từng được chỉ đạo như một cách chính thống và việc này dễ xảy ra chỉ khi có lòng tham và không được quản lý chất lượng tốt.
“Rõ ràng có sự buông lỏng quản lý, không ai biết hoặc biết sai vẫn lơ đi. Hoặc có người đã làm sai, không ai nhắc nhở, cảnh báo. Điều đó chứng tỏ công tác huấn luyện đào tạo về chuyên môn, ý thức về xét nghiệm gần như buông thả”, ông Trí nhận định.
.jpg "Bệnh viện Xanh Pôn ghi khống 1.272 mẫu xét nghiệm ảnh 2") |
| Thanh kit thử HIV được cắt làm đôi chắc chắn sẽ cho kết quả sai lệch. Ảnh: Chuyển động 24h. |
Nguy hiểm khi cho kết quả sai
Lãnh đạo Sở Y tế Hà Nội khẳng định muốn có kết quả xét nghiệm chính xác nhất, trước hết phải tuân thủ theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.
Trong trường hợp xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, việc cắt đôi que xét nghiệm là không đúng quy chế chuyên môn, cũng không đúng khuyến cáo của nhà sản xuất là dùng 1 que thử cho 1 mẫu xét nghiệm. Việc làm không đúng sẽ không thể bảo đảm cho ra kết quả chính xác.
GS Trí đánh giá hành động này gây hậu quả về mặt chuyên môn rất nghiêm trọng. Trong một thanh kit, nhà sản xuất phải tính toán chiều rộng, sâu, dài và qua hàng chục nghìn thử nghiệm mới đưa ra được thông số cuối cùng.
Kỹ thuật viên phải sử dụng thanh kit còn nguyên vẹn, khi tiến hành xét nghiệm mới có đủ lượng kháng thể để phát hiện kháng nguyên trong mẫu máu. Việc cắt đôi thanh kit sẽ để lọt các trường hợp có tác nhân gây bệnh. Trường hợp nồng độ thấp sẽ bị bỏ sót, gây nên hiện tượng âm tính giả. Sẽ có nhiều trường hợp đã nhiễm bệnh nhưng lại có kết quả âm tính.
Với việc gian lận này, những bệnh nhân HIV có thể đã bị bỏ lọt. Họ không chỉ mất đi cơ hội điều trị kịp thời, mà còn có nguy cơ lây nhiễm cho người thân hay cộng đồng, nếu không được biết để điều trị. Điều này là rất nguy hại.
