Ngộ độc thực phẩm là việc rất dễ gặp trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là rau, củ, quả vì đây là những thực phẩm xuất hiện thường xuyên trong các bữa ăn gia đình. Ngộ độc rau củ quả xảy ra khi người tiêu dùng không nắm rõ được nguồn gốc, xuất xứ, tính độc của từng loại rau củ hay thậm chí nhầm một số loại thực phẩm mang đọc tố với các sản phẩm rau củ thường thấy.
Ngộ độc nấm
Ngộ độc nấm là loại ngộ độc mà người dân rất dễ mắc phải. Người sử dụng có thể bị ngộ độc do mua phải những loại nấm tràn lan, không rõ nguồn gốc hay ăn những loại nấm lạ, nấm dại được hái trên rừng, đặc biệt là vào lúc thời tiết ẩm ướt tạo điều kiện môi trường thuận lợi cho các loại nấm sinh sôi, phát triển.
Ngộ độc nấm là loại ngộ độc rất nhiều người mắc phải. |
Theo thống kê của cơ quan chức năng, từ năm 2003-2011, các ca nhiễm độc do nấm ở các tỉnh này là hơn 90 vụ, với gần 350 người mắc, trong đó 55 trường hợp tử vong. Ðịa bàn có số bệnh nhân nhiễm độc cao nhất qua các năm chủ yếu là các tỉnh miền núi phía bắc như: Thái Nguyên, Cao Bằng, Bắc Cạn, Lào Cai... Từ năm 2012-2013, số nạn nhân ngộ độc do ăn phải nấm dại đã giảm đi, nhưng đến đầu năm nay, lại bùng phát trở lại. Ðiều này cho thấy, mặc dù đã nhiều lần phát động, tuyên truyền về tác hại của việc ăn nấm dại nhưng kết quả vẫn chưa thật sự khả quan.
Ngộ độc rau mầm
Hiện nay, trước tình trạng mất an toàn vệ sinh của các loại rau củ, nhiều người đã chọn cho mình phương thức tự trồng hoặc mua rau mầm để phục vụ nhu cầu của gia đình, nhất là cho trẻ em. Rau mầm có giá trị dinh dưỡng cao gấp 3 - 5 lần rau thường tuy nhiên, không phải mầm cây nào cũng tốt và vô hại. Đã từng xảy ra những vụ ngộ độc rau mầm, gây nguy hiểm cho sức khoẻ người ăn rau.
Hầu hết các loại rau mầm đều phải trồng trong môi trường ấm và đây chính là cơ hội cho các loại vi khuẩn phát triển. Nếu quá trình chăm sóc rau không bảo đảm an toàn thì rau cũng sẽ bị nhiễm khuẩn.
Rau mầm giàu giá trị dinh dưỡng nhưng có thể gây ngộ độc. Ảnh minh họa. |
Rau mầm còn có thể bị nhiễm khuẩn, nhiễm bẩn do quá trình thu hoạch không bảo quản đúng cách. Bên cạnh đó, còn có nguy cơ từ lượng phân bón thấm vào rau mầm khi người ta cố tình dùng nó để kéo dài ngày thu hoạch.
Ngoài ra, nguy cơ ngộ độc rau mầm còn có thể đến từ chính đặc tính sinh học của hạt giống. Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, trong mầm khoai tây và mầm của các loại dưa dây có chứa độc chất là alkaloid solanine. Khi bị ngộ độc với triệu chứng buồn nôn, tiêu chảy, đau đầu, tức ngực, nặng có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Ngộ độc vì nhầm cây ráy là dọc mùng
Vài phút sau khi ăn món canh chua nấu cá với dọc mùng tại một quán ăn ở đường Nguyễn Thị Định, quận 2, TP.HCM, hai thực khách phải vào viện cấp cứu với tình trạng hàm tê cứng và khó thở. Sau khi sự việc xảy ra, Sở Y tế TP.HCM đến hiện trường để lấy mẫu thực phẩm kiểm nghiệm thì phát hiện món "dọc mùng" mà quán dùng để nấu canh chua bán cho khách, thực ra là cây ráy - một loại cây có hình dáng giống với cây dọc mùng.
Nhiều người nhầm lần thân cây ráy với cây dọc mùng. |
Ráy là loại thân cây. Lá và thân ráy sống có thể gây ngứa và dị ứng với da. Hàm lượng sapotoxin có trong cây ráy chính là nguyên nhân gây nên các triệu chứng tê môi lưỡi và cứng hàm. Loại độc tố này chỉ có thể mất hoặc giảm đi khi được nấu thật chin, không nên thiếu hiểu biết mà ăn sống cây ráy.
Ăn củ dền không đúng cách gây tử vong
Củ dền từ lâu đã nổi tiếng với những lợi ích tuyệt vời về sức khỏe cho hầu hết các phần của cơ thể. Ăn củ dền đỏ giúp chống ung thư, cải thiện gan, chống lại viêm nhiễm, trị viêm loét dạ dày, cân bằng huyết áp, giúp bài độc, chống đột quỵ và ngừa bệnh tim,... Dù củ dền là thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng và đem lại rất nhiều lợi ích cho cơ thể nhưng bạn cũng nên cẩn thận khi sử dụng loại củ này bởi nếu không cẩn thận có thể dẫn đến tử vong.
Củ dền nếu ăn không đúng cách có thể gây tử vong. |
Nhiều mẹ lầm tưởng củ dền bổ máu nên đem luộc củ dền rồi lấy nước pha sữa cho bé dẫn tới việc bé bị ngộ độc củ dền. Nguyên nhân là do củ dền chứa hàm lượng nitrat cao. Ăn quá nhiều củ dền gây hiện tượng methemoglobin máu. Khi ấy, bé bị tím tái, ngạt thở, nghiêm trọng hơn là dẫn tới tử vong. Khi vào cơ thể, nitrate sẽ chuyển hóa thành nitrit, kết hợp với hồng cầu thành chất Methemoglobin (MetHb), ngăn cản việc liên kết và vận chuyển ôxy, gây thiếu ôxy máu.
Ngộ độc có liên quan đến rau củ là ngộ độc chất nitrate có trong thành phần một số loại rau củ, trên lâm sàng gây ra hội chứng tăng Methemoglobin trong máu (viết tắt là MetHb) làm cho trẻ biểu hiện xanh tím và nếu không cấp cứu kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Để đảm bảo sức khỏe, phòng tránh ngộ độc cho trẻ nhỏ, các bậc cha mẹ cần lưu ý, tuyệt đối không cho trẻ dưới 6 tháng tuổi ăn, uống nước củ dền.