Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), sau khi khỏi Covid-19, bệnh nhân vẫn có thể gặp nhiều vấn đề sức khỏe như mệt mỏi, sương mù não, tim đập nhanh, khó thở. Di chứng có thể ảnh hưởng lâu dài.
Hậu Covid-19 là vấn đề cần được nghiên cứu kỹ hơn. Trước mắt, chế độ ăn uống không thể chữa khỏi di chứng. Tuy nhiên, theo CNBC, các chuyên gia khẳng định dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bệnh nhân vượt qua chúng.
TS Greg Vanichkachorn, Giám đốc chương trình Phục hồi Hoạt động Covid của Mayo Clinic (Mỹ), cho rằng các triệu chứng hậu Covid-19 mới chỉ phản ánh phần nào khía cạnh của đại dịch. Khía cạnh còn lại là hậu Covid-19 ảnh hưởng như thế nào tới cuộc sống sau này của bệnh nhân.
Ông nói thêm hơn 1/3 bệnh nhân điều trị Covid-19 tại Mayo Clinic cho biết họ gặp vấn đề trong cả những hoạt động cơ bản nhất như mặc quần áo, tắm rửa, ăn uống.
 |
| Hậu Covid-19 khiến nhiều người gặp khó khăn trong cuộc sống, thậm chỉ ở cả những hoạt động đơn giản như tắm rửa, mặc quần áo. Ảnh: Getty Images. |
TS Joan Salge Blake, giáo sư Dinh dưỡng tại ĐH Boston (Mỹ), thừa nhận giới khoa học vẫn chưa có biện pháp chấm dứt hiện tượng hậu Covid-19. Họ cần nghiên cứu thêm. Trước mắt, họ chỉ có thể xác định dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng.
“Bệnh tim, ung thư, đột quỵ, tiểu đường loại 2, chúng ta đều có thể phòng chống chúng với chế độ ăn uống, thông qua những gì chúng ta đưa vào cơ thể”, TS Blake nói.
Chế độ ăn Địa Trung Hải
TS Vanichkachorn và Blake nhấn mạnh tầm quan trọng của chế độ ăn uống cân bằng tốt cho sức khỏe nói chung. Họ đề cập đến chế độ ăn Địa Trung Hải. Trong đó, con người thiên về tiêu thụ nhiều rau, hoa quả, dầu olive, các loại hạt và ngũ cốc chưa tinh chế.
Đặc biệt, hoa quả và rau là nguồn cung cấp năng lượng với các vitamin và khoáng chất thiết yếu. Tuy nhiên, TS Vanichkachorn nói thêm điều đó không có nghĩa mọi người bỏ qua thịt và protein. Bà gợi ý sau khi khỏi Covid-19, mọi người nên ăn cả cá và thịt gà.
“Việc thiếu hụt protein gây cảm giác mệt mỏi bên cạnh sự mất sức do Covid-19. Rõ ràng, khẩu phần ăn thiếu protein không tốt”, TS Blake bổ sung.
 |
| Chế độ ăn Địa Trung Hải thiên về tiêu thụ nhiều rau, hoa quả, dầu olive, hạt, ngũ cốc nguyên hạt. Ảnh: Getty Images. |
Cá béo như cá ngừ, cá hồi là nguồn axit omega-3 tốt, có thể cải thiện sức khỏe tim mạch. Nhưng cuối cùng, TS Blake nhấn mạnh trọng tâm vấn đề vẫn là xây dựng chế độ “siêu ăn kiêng” toàn diện thay vì chỉ tập trung vào “siêu thực phẩm”. Siêu thực phẩm là những thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, chất xơ, axit béo - chúng đều tốt cho sức khỏe.
“Đây là chế độ ăn siêu việt, giúp bạn chống lại các bệnh mạn tính. Cơ thể có đủ vitamin, khoáng chất là cách bảo vệ sức khỏe tốt nhất”, TS Blake nói.
Cảnh giác với sự thiếu hụt vitamin
Theo TS Vanichkachorn, nghiên cứu vẫn chưa khẳng định liệu các vitamin cụ thể để giúp cơ thể chống lại di chứng hậu Covid-19 hay không. Tuy nhiên, việc đảm bảo đủ vitamin vẫn rất quan trọng.
“Ví dụ, sự thiếu hụt vitamin B12 có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, khó thở, giảm khả năng tư duy”, ông nói.
Các khoáng chất như sắt cũng quan trọng. Nghiên cứu gần đây chỉ ra bệnh nhân hậu Covid-19 gặp vấn đề với việc sử dụng và dự trữ sắt trong cơ thể.
TS Vanichkachorn cho biết thiếu sắt có thể dẫn tới nhiều triệu chứng, bao gồm thiếu máu, mệt mỏi. Tình trạng thiếu sắt có thể xuất phát từ nguyên nhân như chế độ ăn uống hay mắc bệnh mạn tính. Song ông cảnh báo bệnh nhân không tự ý dùng các chất bổ sung vitamin hay khoáng chất khi chưa có chỉ dẫn từ bác sĩ. Nếu lo cơ thể thiếu vitamin, khoáng chất, họ cần thăm khám trước.
Cấp đủ nước cho cơ thể
TS Vanichkachorn nhấn mạnh tất cả bệnh nhân hậu Covid-19 nên cấp đủ nước cho cơ thể. Theo bà, khi mắc Covid-19, bệnh nhân thường nghỉ ngơi và ngủ trong thời gian dài. Lúc đó, dinh dưỡng chịu ảnh hưởng, đặc biệt việc uống nước. Tình trạng mất nước khiến bệnh nhân, thậm chí người khoẻ mạnh, cảm thấy không thoải mái.
 |
| Thiếu nước có thể khiến cơ thể thêm mệt mỏi. Ảnh: Getty Images. |
Vì thế, ông khuyến khích những người khỏi Covid-19 nên mang theo bình nước bên mình. Nếu không thích uống nước lọc, họ có thể cho thêm vài lát hoa quả như chanh để nước ngon hơn. Sự thay đổi đơn giản đó giúp họ dễ cấp đủ nước cho cơ thể.
Những thứ cần kiêng
TS Greg Vanichkachorn cho biết Covid-19 gây tình trạng viêm nghiêm trọng trong cơ thể. Vì thế, bệnh nhân cần tránh xa các tác nhân có thể khiến tình trạng này thêm trầm trọng.
“Chúng tôi đã thấy một số dấu hiệu của tình trạng viêm tăng lên ở nhóm bệnh nhân hậu Covid-19. Tình trạng viêm có thể là thứ phát do bất thường trong hệ miễn dịch, thậm chí không loại trừ khả năng tự miễn dịch”, ông nói thêm.
Vị chuyên gia bổ sung thịt đỏ, thực phẩm qua chế biến như đồ uống, đồ tráng miệng có đường sẽ khiến tình trạng viêm thêm nghiêm trọng. Do đó, ông khuyến cáo sau khi khỏi Covid-19, hạn chế ăn các loại thức ăn, đồ uống này.
