'Chưa đủ căn cứ đình chỉ học sinh viên photo giáo trình'

Trao đổi với Zing.vn, ông Vũ Tiến Vinh, Giám đốc Công ty Luật Bảo an (Đoàn Luật sư Hà Nội), cho rằng ĐH Luật TP.HCM căn cứ nội quy nhà trường để đình chỉ học tập một năm đối với nữ sinh N.T.N.A vì mang 8 cuốn giáo trình photo vào trường là chưa đủ căn cứ. 

Ông Vinh cho hay theo quy định tại khoản 2, Điều 8, Nội quy trường học ban hành kèm Quyết định số 306/QĐ-ĐHL của ĐH Luật TP.HCM, trường nghiêm cấm sinh viên sao in và phát hành các loại giáo trình, tài liệu học tập trái với quy định của nhà trường và pháp luật.

Quy định này được đưa ra hướng tới bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của nhà trường đối với giáo trình, cũng như môi trường tuân thủ pháp luật trong môi trường đào đạo cử nhân luật. "Tuy nhiên, nội quy của nhà trường dù nhằm mục tiêu gì thì cũng phải phù hợp các quy định của pháp luật, không được trái luật", ông Vinh nói. 

Quyết định kỷ luật sinh viên vì photo giáo trình. Ảnh: Pháp Luật TP.HCM.

Theo quy định tại Điều 25 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009), hành vi tự sao chép văn bản nhằm nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao cho tác giả, chủ sở hữu tác phẩm.

Đối chiếu với quy định này, việc em N.A. mang 8 quyển giáo trình photo khác nhau và không có chứng cứ cho thấy nữ sinh nhằm mục đích kinh doanh thì không vi phạm Luật Sở hữu trí tuệ. 

Luật sư Vũ Tiến Vinh nói thêm bản nội quy cũng không đề cập chế tài đối với từng hành vi vi phạm sẽ bị xử lý thế nào, khi nào và vi phạm thế nào thì bị đình chỉ học tập.

Rõ ràng, những hành vi rất nghiêm trọng như “Gây bè phái cục bộ địa phương, gây mất đoàn kết nội bộ trong tập thể và trong nhà trường” hay “Chơi bài, đánh bạc, số đề, lưu hành các văn hóa phẩm có nội dung xấu, sử dụng, mua bán, tàng trữ ma túy, các chất kích thích dưới mọi hình thức” thì hoàn toàn khác về tính chất, hậu quả, mục tiêu của người vi phạm so với photo giáo trình để học, nghiên cứu. 

Ngoài ra, bản nội quy này không có điều nào cho phép bảo vệ nhà trường được kiểm tra sinh viên mang giáo trình do trường in hay giáo trình photo mà trách nhiệm này thuộc về Phòng Thanh tra và Phòng Tổ chức - Hành chính. Các đơn vị đó có trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc thực hiện nội quy của đơn vị và cá nhân liên quan. 

Ông Vinh đặt câu hỏi về tính hợp pháp khi bảo vệ nhà trường kiểm tra tư trang của sinh viên. Liệu bảo vệ có quyền kiểm tra cũng như có đủ năng lực để kiểm tra cặp sách của tất cả sinh viên khi họ ra vào trường?

Giám đốc Công ty Luật Bảo An lập luận chế tài được đưa ra để người vi phạm nhận thức được cái sai mà sửa chữa cũng như răn đe, phòng ngừa chung với đối tượng khác. Song xét trên mục tiêu giáo dục người vi phạm sửa chữa, hình thức kỷ luật đình chỉ học một năm là không cần thiết.

"Nếu hành vi này bị đình chỉ học một năm, tôi nghĩ rằng các hành vi nghiêm trọng hơn như uống rượu, bia, hút thuốc lá trong khuôn viên trường (quy định tại khoản 9 Điều 8 của nội quy) phải bị đuổi học mới công bằng. Nhưng liệu sinh viên uống rượu bia, hút thuốc lá có bị đuổi học?", ông Vinh đặt vấn đề.

Kết quả bình chọn trên Zing.vn về vấn đề này. Ảnh chụp màn hinh.

Ông đề nghị trường không xử lý những sinh viên chỉ photo một quyển sách, tài liệu và khiển trách hoặc cảnh cáo trước tập thể lớp khi sinh viên photo giáo trình nhằm thu lợi. Trường hợp sinh viên tái phạm mới cảnh cáo trước toàn trường, đình chỉ học tập có thời hạn để các em nhận thức rõ sai trái mà sửa chữa, khắc phục.

Theo ông, ĐH Luật TP.HCM quyết định đình chỉ học một năm đối với sinh viên N.A. do sử dụng giáo trình photo là thiếu nhân văn. Luật sư giải thích động cơ, mục đích của nữ sinh này cũng chỉ nhằm tiết kiệm tiền, gây hại cho nhà trường không lớn, không ảnh hưởng nghiêm trọng môi trường giáo dục.

Ông nêu quan điểm việc sinh viên bị đình chỉ học trong trường hợp này sẽ ảnh hưởng gia đình, bố mẹ của sinh viên đó. Liệu em có dám về nhà trong hoàn cảnh này hay lại lang thang ở thành phố cho đến năm sau? Ai đảm bảo trong năm đó sinh viên không có những suy nghĩ, việc làm lệch lạc?

Luật sư Vũ Tiến Vinh cho rằng trường cần có các biện pháp thiết thực hơn như cho sinh viên mượn giáo trình, sau khi học xong trả lại thư viện. Cách làm này vừa đỡ khó khăn cho các bạn trẻ lại tiết kiệm chi phí xã hội. 

"Chúng ta đừng cho rằng sinh viên sử dụng giáo trình photo là điều gì đó để nghiêm trọng hóa vấn đề mà cần nhìn nhận sự việc nhân văn hơn", ông Vinh bày tỏ quan điểm.