Tại Đông Nam Á, Singapore vẫn được xem là thị trường cầu nối nghệ thuật khu vực. Tuy nhiên trong những năm qua, lĩnh vực nghệ thuật tại Việt Nam đang dần ghi nhận sự quan tâm của giới mộ điệu toàn cầu, minh chứng bởi sự gia tăng về số lượng tác phẩm của nghệ sĩ Việt xuất hiện tại các sàn đấu giá lớn quốc tế. Đơn cử, các tác phẩm của “tứ kiệt Đông Dương” đã tạo nên cơn sốt triệu USD ở các sàn đấu giá châu Âu, được giới chuyên môn đánh giá cao và phù hợp thị hiếu của người yêu tranh, sưu tập tranh trên thế giới.
Không thiếu tài năng, chỉ chờ cơ hội
Thị trường tranh Việt Nam tuy non trẻ nhưng không thể phủ nhận giàu tiềm năng. Những năm gần đây, nhiều tác phẩm của nghệ sĩ Việt Nam đã tạo tiếng vang lớn trên trường quốc tế với mức giá gõ búa lên đến hàng triệu USD.
Đơn cử có bức “Gia đình trong vườn” của danh họa Lê Phổ được bán với giá 2,37 triệu USD trong phiên đấu giá được tổ chức hồi tháng 4/2023 tại Hong Kong (Trung Quốc). Hay bức “Chân dung cô Phương” của danh họa Mai Trung Thứ trước đó được gõ búa 3,1 triệu USD - trở thành tác phẩm được định giá công khai cao nhất của nền mỹ thuật Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại. Nhiều ông lớn trong lĩnh vực đấu giá và sưu tầm quốc tế ngoài việc bán tranh của họa sĩ Việt với giá cao còn bổ nhiệm nhân sự nghiên cứu về nghệ thuật và phân tích thị trường Việt Nam.
  |
Các triển lãm nghệ thuật, workshop thu hút sự quan tâm của đông đảo giới yêu tranh. |
Tuy nhiên, xét về mặt khách quan, sự non trẻ của thị trường mỹ thuật Việt một phần đến từ việc thiếu những sân chơi hội họa xứng tầm để thế hệ nghệ sĩ trẻ Việt Nam được khai phá tài năng.
Nghệ sĩ Trịnh Minh Tiến - họa sĩ Việt Nam duy nhất góp mặt tại Triển lãm Art Central Hong Kong diễn ra hồi cuối tháng 3 vừa qua cho biết: “Những cơ hội mở rộng nhãn quan và nhận thức như thế này rất hữu ích trong hành trình phát triển của người làm nghệ thuật. Tuy nhiên, cơ hội dành cho nghệ sĩ Việt để tham dự những triển lãm quốc tế như vậy không nhiều”.
 |
| Nền mỹ thuật Việt Nam không thiếu những tài năng chờ được khai phá. |
Những sân chơi hội họa không chỉ là nơi giao lưu, học hỏi của cộng đồng nghệ sĩ mà với nhiều người, đó còn là bước đệm đưa những tài năng bước ra sân khấu. Nhu cầu tìm kiếm và tham gia vào những cuộc thi hội họa của giới nghệ sĩ lúc nào cũng thường trực và ngày càng tăng. Nền mỹ thuật Việt Nam không thiếu những tài năng trẻ và sáng tạo. Cộng đồng nghệ sĩ Việt chỉ chờ những bệ phóng để bứt phá và tỏa sáng.
Cần thêm nhiều “cánh cửa” khai mở tài năng
Phát triển thị trường văn hóa, nghệ thuật trong nước là một trong những giải pháp để phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam trong thời kỳ mới. Xu hướng dòng tiền đổ vào thị trường tranh hiện đại là cơ hội cho các họa sĩ trẻ phát triển sức sáng tạo. Trong đó, hành trình một tác phẩm trong nước đủ sức nặng để sánh ngang các tác phẩm quốc tế cần nhiều yếu tố cộng sinh. Nếu ví tài năng của người nghệ sĩ là hạt mầm cốt lõi, thì những cơ hội để nghệ sĩ Việt được vươn ra thế giới là điều kiện nuôi dưỡng thích hợp để hạt mầm tài năng ấy đâm chồi, đơm hoa.
Đặt trong bối cảnh thị trường nghệ thuật Việt Nam chưa gặt hái được nhiều dấu ấn trên trường quốc tế, thì các cơ hội bước ra thế giới được ví như những “cánh cửa” - vừa là cổng kết nối các tài năng trong nước với cộng đồng nghệ thuật khu vực, vừa là cánh cửa khai mở nhãn quan để các nghệ sĩ trẻ học hỏi, trau dồi kinh nghiệm trên hành trình sáng tạo dấu ấn mỹ thuật riêng của mình.
 |
| Cuộc thi UOB Painting of the Year kết nối các tài năng Việt Nam và cộng đồng nghệ sĩ trong khu vực. |
Trong những năm qua, các sân chơi hội họa tầm cỡ liên tục được thúc đẩy, tạo tiền đề cho các tài năng được tỏa sáng và tôn vinh, từ đó tạo dựng nền tảng đam mê, khích lệ nghệ sĩ trẻ theo nghề. Đơn cử có thể kể đến UOB Painting of the Year - cuộc thi nghệ thuật thường niên ở khu vực Đông Nam Á với tuổi đời hơn 4 thập kỷ, do Ngân hàng UOB tổ chức đã cập bến Việt Nam lần đầu tiên vào năm 2023.
Suốt nhiều năm qua, UOB Painting of the Year hiện diện tại khu vực Đông Nam Á và trở thành bệ phóng cho nhiều nhân tài hội họa được khai phá và phát triển tài năng trên con đường hội họa chuyên nghiệp. Trong năm đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam, cuộc thi đã vinh danh 8 nghệ sĩ xuất sắc ở cả hai hạng mục Nghệ sĩ thành danh và Nghệ sĩ triển vọng.
Bên cạnh cuộc thi chính, hành trình UOB Painting of the Year tại Việt Nam còn mang đến nhiều hoạt động thiết thực như triển lãm tranh và workshop nghệ thuật trải rộng khắp Hà Nội, TP.HCM, TP Huế…, tạo niềm cảm hứng cho cộng đồng nghệ sĩ và mang nghệ thuật đến gần hơn với giới mộ điệu. Hơn thế nữa, UOB cũng tạo cơ hội cho các họa sĩ thắng giải tại cuộc thi được triển lãm tranh và giao lưu văn hóa với các họa sĩ trong khu vực tại các sự kiện nghệ thuật quốc tế như Art Jakarta, Art Central Hong Kong.
Tiếp tục hành trình kết nối và nâng tầm giá trị nghệ thuật, cuộc thi thường niên UOB Painting of the Year năm thứ hai dự kiến trở lại vào tháng 5/2024, kéo gần khoảng cách giữa công chúng và thế giới mỹ thuật muôn màu. Cuộc thi là cam kết của UOB trong nỗ lực bền bỉ đồng hành cùng cộng đồng trân trọng những giá trị nghệ thuật đương đại, mở cơ hội khai phá tài năng hội họa cho các nghệ sĩ tại Việt Nam nói riêng và toàn khu vực Đông Nam Á nói chung.
