Tôi là con nuôi trong một gia đình khá giả đã 5 năm nay, điều này được những người thân trong gia đình thừa nhận. Vừa rồi cha mẹ nuôi của tôi đột ngột qua đời vì tai nạn giao thông, không để lại di chúc.
Trong trường hợp này, tôi có được hưởng di sản thừa kế như các anh chị con ruột của cha mẹ nuôi tôi không? Nếu có, chúng tôi phải làm những thủ tục gì?
Xin cảm ơn luật sư!
Mai Anh (Hà Nội).
 |
| Hình mang tính minh họa. |
Luật sư Trương Quốc Hòe – Trưởng văn phòng luật sư Interla tư vấn:
Hiện nay, vấn đề nuôi con nuôi đang trở nên rất phổ biến trong cuộc sống hàng ngày và pháp luật cũng đã có những quy định cụ thể về vấn đề này như: Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ như thế nào khi nhận nuôi con nuôi, phải đáp ứng những điều kiện gì để được nhận con nuôi, cần phải thực hiện những thủ tục gì để việc nuôi con nuôi được pháp luật công nhận…
Do bạn chỉ nói chung chung, nên tôi xin đưa ra ý kiến tư vấn như sau:
Thứ nhất, về quyền hưởng di sản thừa kế của con nuôi.
Trong trường hợp bạn nêu, do cha mẹ nuôi của bạn đột ngột qua đời vì tai nạn giao thông mà không để lại di chúc, nên trong trường hợp này, sẽ áp dụng các quy định về việc chia di sản thừa kế theo pháp luật, theo quy định tại Điều 675 Bộ luật dân sự năm 2005 như sau:
1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong những trường hợp sau đây:
a) Không có di chúc;
b) Di chúc không hợp pháp;
c) Những người thừa kế theo di chúc đều chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn vào thời điểm mở thừa kế;
d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối quyền nhận di sản”
Bên cạnh đó, tại Điều 676 Bộ luật dân sự năm 2005 cũng quy định rõ những người được thừa kế theo pháp luật:
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Như vậy, theo quy định trên đây, chúng ta thấy rằng pháp luật không phân biệt, đối xử trong quan hệ hôn nhân, gia đình việc được nhận thừa kế không phân biệt con đẻ, con nuôi, con ngoài giá thú. Trường hợp này bạn là con nuôi thì sẽ thuộc hàng thừa kế thứ nhất và được hưởng di sản thừa kế của cha mẹ nuôi mình để lại.
Thứ hai, điều kiện để con nuôi được hưởng di sản thừa kế từ cha mẹ nuôi.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, để có thể nhận được di sản thừa kế của cha mẹ nuôi, thì bạn phải là con nuôi hợp pháp được pháp luật công nhận: được đăng ký tại UBND xã, phường, thị trấn nơi thường trú của cha mẹ nuôi hoặc con nuôi.
Trường hợp việc nuôi con nuôi đã phát sinh trên thực tế mà chưa đăng ký trước ngày 1/1/2011, nếu đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 50 Luật nuôi con nuôi 2010 thì được đăng ký kể từ ngày 1/1/2011 đến hết ngày 31/12/2015 tại UBND cấp xã nơi thường trú của cha mẹ nuôi và con nuôi.
Như vậy nếu cha mẹ nuôi của bạn đã thực hiện đầy đủ các thủ tục để bạn trở thành con nuôi hợp pháp của họ theo quy định trên của pháp luật thì bạn đương nhiên được hưởng di sản thừa kế do cha mẹ nuôi để lại.
