Xe của bà được sơn 2 màu vàng, đen như một chú ong nghệ, là chiếc xe hòa quyện giữa quá khứ và tương lai. Nó được trang trí hình ảnh một cái sừng đen cong cong, làm gợi nhớ những thế kỷ trước, thời mà các nhân viên bưu điện Đức thổi kèn mỗi khi họ đến phát thư. Nhưng cặp hộp pin nằm dưới yên xe lại cho thấy nó không phải là một chiếc xe thông thường. Đó là xe có trang bị động cơ chạy điện.
Bà Iris Marossek, nhân viên của dịch vụ chuyển phát thư ở Đức, lái xe đạp điện để đưa thư. |
Chiếc xe Marossek lái chỉ là 1 trong số 6.200 chiếc xe đạp điện của Deutsche Post, một dịch vụ chuyển phát thư ở Đức. Loại xe đạp điện đang ngày càng được ưa chuộng tại các quốc gia yêu thích xe đạp như Đức. Người già, các dịch vụ giao nhận đều thích xe đạp điện và cả người dân cũng chuộng đi xe này khi không muốn phải đổ quá nhiều mồ hôi khi đi chơi hoặc đi làm. “Lái chúng thực sự rất thích và thấy thoải mái hơn. Bạn không mệt mỏi như khi lái xe đạp thường”, bà Marossek nói.
Đức là một trong số những quốc gia châu Âu đang chứng kiến doanh số bán xe đạp điện tăng vọt trong những năm qua. Đặc biệt, xe đạp điện được tiêu thụ mạnh tại các quốc gia ở Bắc Âu vốn có truyền thống lái xe đạp lâu đời. Tại một số thị trường, thời gian gần đây xe đạp điện là lĩnh vực duy nhất còn cho thấy có sự tăng trưởng.
Theo Hiệp hội Người đi xe đạp châu Âu, có 250.000 chiếc xe đạp điện đang lưu thông trên các con đường ở Thụy Sĩ. Tại Đức, doanh số bán xe đạp giảm 5,5% vào năm ngoái, nhưng xe đạp điện mắc tiền lại tăng gần 8% và giờ chiếm khoảng 11% thị trường. Tại Hà Lan, nước có tỉ lệ sử dụng xe đạp bình quân đầu người cao nhất ở châu Âu, thị trường xe đạp nhìn chung giảm nhẹ vào năm ngoái, nhưng riêng xe đạp điện lại tăng hơn 9%.
Cho đến nay, sức hút của xe đạp điện chủ yếu ở những quốc gia có văn hóa lái xe đạp. Tại các nước châu Á như Trung Quốc, Ấn Độ, xe đạp điện cũng được sử dụng khá nhiều. Đặc biệt là tại Trung Quốc, hiện có tới hàng chục triệu chiếc xe đạp điện đang lưu thông. Tuy nhiên, người dân nước này thường sử dụng loại xe đạp điện giá rẻ có pin axít chì - loại xe bị các nhà hoạt động môi trường công kích dữ dội - thay vì sử dụng loại xe scooter.
Tại một số thị trường khác, xe đạp điện vẫn còn là một thị trường ngách. Mỹ, chẳng hạn, chưa sử dụng nhiều xe đạp điện. Tại bang New York, xe đạp điện chịu sự quản lý giống như xe mô-tô. Đây là một thách thức cho việc đưa xe đạp điện vào sử dụng hàng loạt tại thị trường này.
Trước mắt, xe đạp điện đang tận hưởng thời kỳ hoàng kim tại thị trường châu Âu, nơi ưa chuộng các loại xe đạp điện có giá đắt. Trước nhu cầu thị trường đang tăng nhanh, một loạt các nhà sản xuất, từ hãng Accell Group của châu Âu, các nhà xuất khẩu Trung Quốc và cả các đại gia trong ngành ôtô như BMW, cũng đang tranh nhau thị phần.
Để thu hút người mua, nhãn hàng xe đạp điện Smart của nhà sản xuất ôtô Daimler đang cho vay tài trợ mua xe với lãi suất 0% đối với 3.000 xe đạp điện của công ty tại Anh. Hãng ôtô hạng sang BMW cũng không muốn bỏ qua thị trường hấp dẫn này khi năm nay, đã trình làng chiếc xe đạp điện của riêng mình với giá khoảng 3.600 USD.
Trong những năm gần đây, châu Âu chịu tác động của suy thoái kinh tế. Nhiều doanh nghiệp làm ăn khó khăn, thậm chí thua lỗ, phá sản. Nhưng các cửa hàng xe đạp lại sống tốt nhờ biên lợi nhuận cao hơn từ kinh doanh xe đạp điện. Ông Nicolas De Keghel, chủ một cửa hàng nhỏ kinh doanh xe đạp ở ngoại ô Etterbeek của Brussels, Bỉ, cho biết cứ 4 chiếc xe đạp ông bán ra thì có 1 chiếc là xe đạp điện và đặc biệt là nó chiếm tới phân nửa thu nhập của ông.
Một chiếc xe đạp điện do nhãn hàng Đức Velo de Ville sản xuất được bán tại cửa hàng của ông với giá 2.900 USD (khoảng 60 triệu đồng). Nằm kế đó là một chiếc xe đạp thường cũng do Velo de Ville sản xuất có giá bán chỉ khoảng 940 USD.
“Xe đạp điện thực sự bùng nổ trong 6-7 năm qua”, Lars van der Vansem, người phụ trách sản phẩm tại Tạp chí Bike Europe, nhận xét. Ông cho biết Hà Lan, Đan Mạch và miền Bắc nước Đức là “tuyến đầu” trong cuộc bùng nổ này của xe đạp điện.
Các khách sạn “theo thời” như Hotel New York ở Rotterdam sở hữu nguyên một “hạm đội” xe đạp điện để đáp ứng nhu cầu thuê xe đạp ở thành phố này. Tại Đức, nơi xe đạp điện cực kỳ phổ biến, dịch vụ chuyển phát thư có xu hướng dùng xe đạp điện trên những tuyến đường dài hoặc dốc. Những chiếc xe điện này sẽ giúp làm giảm sức ép công việc cho một lực lượng lao động đang ngày càng già cỗi. “Tôi để ý thấy rằng nhân viên của chúng tôi không còn trẻ nữa. Chúng tôi tự hỏi làm thế nào mà chúng tôi có thể giảm nhẹ bớt công việc cho họ”, Frank Kolaczinsky, chủ của bà Marossek nói.
Còn đối với những người mua để làm phương tiện đi lại, yếu tố “ít toát mồ hôi” dường như là lý do quan trọng để họ quyết định mua. Noel Regan đã mua một chiếc xe đạp điện với giá 4.000 USD tại cửa hàng của ông De Keghel cách đây khoảng 1 năm. “Tôi có một chiếc xe đạp thường, nhưng tôi muốn một chiếc mà khiến tôi không quá nóng, đổ mồ hôi khi đến nơi làm việc”, ông nói. Ông Regan năm nay 35 tuổi đang làm việc cho một hiệp hội ngành năng lượng ở Brussels. Chiếc xe đạp điện của ông mất một giờ là sạc pin xong và ông có thể đi đi về về 4 lượt như vậy chỉ với một lần sạc. “Tôi mua một chiếc mắc tiền nhưng tôi nghĩ là rất đáng”, ông nói thêm.
Còn những người khác thì xem xe đạp điện là một cách để tránh tình trạng tắc nghẽn ôtô trên đường. David Stellini, 37 tuổi, gần đây đã mua một chiếc xe đạp điện có cái đèo hàng ở phía trước. Ông hiện đang làm phát ngôn viên cho Đảng Nhân dân châu Âu (EPP). Ông hay đi làm bằng ôtô. Nhưng giao thông tắc nghẽn làm ông mất nhiều thời gian. “Chạy xe tới nơi làm mất của tôi 2 tiếng rưỡi đồng hồ (do kẹt xe) trong khi tôi chỉ sống cách Nghị viện chỉ 20 phút đi xe”, ông nói. Đó là lý do ông mua xe đạp điện. “Khi mua xe đạp, bạn phải mua xe có động cơ. Đặc biệt là ở Bỉ vì địa hình ở đây khá dốc”, ông nói thêm.
Thực ra, không phải thị trường nào ở châu Âu cũng đều chứng kiến sự tăng trưởng mạnh của xe đạp điện. Các thị trường ở phía Nam châu Âu do nền kinh tế còn khó khăn nên chưa mặn mà với xe đạp điện vì giá bán khá đắt, theo các nhà sản xuất xe đạp. Ngành xe đạp điện chưa cất cánh tại các nước như Ý và Tây Ban Nha, trong khi tại Pháp, doanh số bán xe đạp điện tăng tới hơn 17% vào năm ngoái.
“Thử tưởng tượng bạn vào Ý để sản xuất kinh doanh xe đạp điện, bạn sẽ gặp khó khăn đấy, chỉ ngoại trừ một vài thành phố giàu có như Milan. Còn tại Hà Lan, hay Đức, người dân đã quen trả 600, 700, 800 euro chỉ mua một chiếc xe đạp bình thường”, ông Kevin Mayne, Giám đốc Phát triển Hiệp hội Người đi xe đạp châu Âu, nhận xét.
Liên minh châu Âu chỉ cho phép tốc độ tối đa của xe đạp điện ở mức 25 km/h. Những chiếc xe nào cao hơn mức này đều bị quản lý như xe mô-tô, đồng thời yêu cầu người lái phải đội nón bảo hiểm và nhà sản xuất phải có chứng nhận sản xuất loại xe này. Tuy nhiên, các loại xe đạp điện có tốc độ cao hơn đang bắt đầu trở nên thịnh hành tại Đức, theo Hielke H. Sybesma, Giám đốc Tài chính của Accell Group, một trong những nhà sản xuất xe đạp điện lớn nhất châu Âu.
Nhìn chung, châu Âu vẫn là thị trường đang có mức tăng trưởng cao về xe đạp điện. Nhưng theo dự báo của giới phân tích, xu hướng đi xe đạp điện sẽ ngày càng thịnh hành trên thế giới mà người mua sẽ đến từ khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Theo một báo cáo hồi năm ngoái của Navigant Research, doanh thu toàn cầu từ xe đạp điện sẽ tăng từ 8,4 tỷ USD năm 2013 lên tới 10,8 tỷ USD vào năm 2020.
“Tốc độ đô thị hóa nhanh chóng đang khiến cho giao thông tắc nghẽn ở các con đường nội đô tại nhiều nước, buộc mọi người phải nghĩ đến những lựa chọn khác”, Dave Hurst, chuyên gia phân tích nghiên cứu tại Navigant Research, nhận xét. Ông cho biết thêm: “Dân số toàn cầu đang già đi cũng được xem là một động lực lớn cho sự thịnh hình của xe đạp điện. Nhưng có một thực tế là nhiều người trẻ hơn cũng đang chọn xe đạp điện làm phương tiện đi lại".