Người đưa ra dự báo trên là doanh nhân người Mỹ - Thụy Sĩ Bob Lutz. Ông từng chứng kiến sự sụp đổ của General Motors năm 2009, và rất có thể Tesla lại đi theo vết xe đổ này.
Trả lời phỏng vấn CNBC tuần trước, tuy ca ngợi Elon Musk là người có tầm nhìn nhưng Bob Lutz cho rằng chi phí luôn cao hơn doanh thu của Tesla là tử huyệt.
Elon bị cho là đang dùng tiền riêng để duy trì hoạt động của Tesla. “Việc đó chỉ kéo dài thêm chút thời gian, ông ấy (Elon Musk) sẽ sớm cạn tiền và đương nhiên Tesla sẽ bị phá sản”, Bob Lutz dự đoán.
Chi phí luôn cao hơn lợi nhuận
Mặc dù doanh thu mảng xe hơi quý I vừa qua tăng gần 20% so với cùng kỳ năm trước nhưng Tesla vẫn lỗ tới 710 triệu USD.
CEO Elon Musk tỏ ra lạc quan. Ông tính rằng tới nửa cuối năm nay, tình hình này sẽ cải thiện, doanh thu mảng xe hơi sẽ tăng đáng kể khi mẫu Model 3 có lượng sản xuất tốt hơn, đáp ứng các đơn đặt hàng.
 |
| CEO Elon Musk tỏ ra lạc quan về tương lai Tesla dù đối mặt với nhiều nguy cơ tiềm ẩn. |
Tesla đang gấp rút sản xuất Model 3. Mẫu xe có giá dao động 35.000-60.000 USD này là canh bạc đầy rủi ro của Elon Musk.
Nếu Model 3 được sản xuất theo đúng lộ trình đặt ra, sự lạc quan của Elon Musk là có cơ sở. CEO này thậm chí còn hé lộ về Model Y, mẫu crossover sắp ra mắt của Tesla.
Nhưng nếu mọi thứ không như kỳ vọng, Tesla sẽ tiếp tục mất tiền và phải vay mượn nhiều hơn. Khi đó, dự đoán của Bob Lutz sẽ trở thành hiện thực: Tesla phá sản.
Để người mua chờ dài cổ
Có khoảng 400.000 người đặt cọc mua Model 3 nhưng chờ quá lâu vẫn chưa được giao mẫu xe 35.000 USD.
Đây là phiên bản cơ sở giá rẻ nhất và tùy theo option lựa chọn, Model 3 có bản 44.000 USD, thậm chí đạt ngưỡng 60.000 USD.
 |
| Khách hàng vẫn chưa nhận được xe điện Tesla Model 3 dù đặt hàng trước cả năm. |
Với mẫu xe Model 3 35.000 USD, Tesla muốn tiếp cận thị trường rộng hơn nhưng phải chấp nhận ít lợi nhuận. Đó lý do tại sao Tesla trì hoãn sản xuất Model 3 bản cơ sở vì lãi ít.
Hướng tiếp cận thị trường của Tesla từ trước tới nay luôn là ra mắt bản cao cấp trước rồi mới tới bản giá rẻ.
Dù sao đi nữa, Tesla cần bán được ít nhất hàng trăm nghìn chiếc Model 3 cao cấp mới xoay chuyển được tình thế. Bob Lutz cho rằng mẫu xe 60.000 USD này không dễ bán tại thị trường nội địa (Mỹ).
Thế nên, Tesla vẫn phải dựa vào khách hàng mua bản Model 3 rẻ hơn. Nhưng Tesla lại bắt họ đợi hết tháng này tới tháng khác.
Nếu khách hàng nản lòng, họ có thể hủy bỏ đơn hàng. Và nếu nhiều người làm vậy, số phận Tesla coi như được định đoạt.
Nợ nần chồng chất
Ra đời vào thời điểm năm 2010 khi thị trường phát triển ổn định, Tesla có nhiều lợi thế và được giới quan sát tại phố Wall ưu ái.
Musk từng tuyên bố Tesla không phải huy động thêm vốn mới trong năm nay, và có vẻ thực tế đúng như vậy.
 |
| Elon Musk có nhiều thứ phải lo âu. |
Nhưng mọi thứ chỉ ổn với điều kiện thị trường tài chính không biến động. Còn nếu không, với khoản nợ 10 tỷ USD, tiền mặt chưa tới 3 tỷ USD, Tesla sẽ rơi vào thảm họa tài chính thực sự, Bob Lutz lo ngại.
Bài học GM và Chrysler vẫn còn đó. Hai hãng này từng rất ung dung với khoản nợ lớn. Khi khủng hoảng tài chính nổ ra, mọi thứ xoay như chong chóng, phá sản chỉ trong chớp mắt.
Thu hồi xe diện rộng
Năm 2014, GM phải triệu hồi hàng loạt xe lỗi hộp số khiến hãng này mất hơn 4 tỷ USD. Còn Volkswagen mất tới 30 tỷ USD khi giàn xếp vụ gian lận khí thải với chính phủ Mỹ.
 |
| Dây chuyền sản xuất xe điện Model 3 đang phải tăng gấp 3 công suất. |
Các đợt triệu hồi xe diễn ra thường xuyên, không gì đảm bảo một tên tuổi mới như Tesla sẽ đối mặt với vấn đề này. Xe sản xuất càng nhiều, nguy cơ lỗi càng lớn, nhất là với Tesla - vốn mới chỉ bắt đầu làm quen với sản xuất xe hơi.
Thực tế, một đợt triệu hồi xe lớn sẽ là thảm họa với Tesla. Khi đó, khả năng cao Tesla buộc phải chấp nhận chung số phận với GM một thời.
Hạ tầng là cả vấn đề
 |
| Ngoài sản xuất xe điện, Tesla còn xây cả trạm sạc. |
Vấn đề với Tesla không chỉ sản xuất mỗi xe. Hãng này còn sở hữu cả nhà máy sản xuất pin, kết hợp thành dây chuyền cung ứng cho bên phân phối, trung tâm dịch vụ và các trạm sạc xe.
Nói cách khác, thách thức lớn nhất của Tesla hiện nay là sản xuất xe, nhưng sản xuất và đưa xe ra thị trường sẽ cần thêm tiền làm pin và trạm sạc.
Đây gần như là chi phí cố định với Tesla bởi nếu không có chúng, xe điện của hãng không thể hình thành và không tiếp cận được khách hàng.
Ôm toàn bộ chi phí liên quan này sẽ tạo thêm gánh nặng rất lớn với Tesla.
