Annalice Ni (22 tuổi) - người mới bị Meta sa thải khỏi công việc kỹ sư phần mềm vào tháng trước. Ảnh: New York Times. |
Ngay từ khi còn là học sinh lớp 10, Annalice Ni (22 tuổi) đã muốn làm việc tại các công ty công nghệ nổi tiếng như Google. Vì vậy, cô đã cố gắng học tập và hoạt động để có bản CV hấp dẫn.
Ni tham gia các khóa học máy tính, thực tập tại Microsoft và dạy code miễn phí cho học sinh nhỏ tuổi hơn ngay từ khi học phổ thông. Sau đó, cô theo học chuyên ngành Khoa học máy tính tại ĐH Washington (Mỹ) và thực tập kỹ thuật phần mềm tại Facebook.
Sau khi tốt nghiệp, Ni chuyển đến Thung lũng Silicon để bắt đầu công việc mơ ước tại Meta (công ty mẹ của Facebook).
Tháng 11/2022, Meta chính thức sa thải hơn 11.000 nhân viên, trong đó có Ni.
“Tôi cảm thấy nản lòng và thất vọng, thậm chí sợ hãi vì đột nhiên không biết phải làm gì”, Ni nói.
Cú sốc
Tương tự Ni, Rachel Castellino (22 tuổi), sinh viên chuyên ngành thống kê tại Đại học California Polytechnic (Mỹ), phải rất cố gắng để tìm được việc làm tại một công ty công nghệ lớn.
Trước đó, khi học đại học, Castellino đã làm thực tập sinh vị trí quản lý dự án tại PayPal. Cô cũng nhận được học bổng về khoa học dữ liệu và thành lập câu lạc bộ khoa học dữ liệu ở trường. Castellino dành phần lớn thời gian trước khi ra trường để tìm kiếm việc làm và chuẩn bị cho các bài đánh giá đầu vào.
Tháng 11/2021, Meta gửi lời mời làm việc tại vị trí nhân viên khoa học dữ liệu tới Castellino. Cô sẽ bắt đầu làm việc từ tháng 12/2022. Tuy nhiên, gần đến ngày bắt đầu, Meta đột ngột hủy bỏ lời đề nghị với cô.
Theo New York Times, trong 10 năm qua, triển vọng về mức lương khởi điểm cao kèm nhiều thứ đãi ngộ - thức ăn miễn phí và công việc phát triển ứng dụng được hàng tỷ người dùng - khiến nhiều sinh viên đổ xô chọn ngành Khoa học máy tính tại nhiều trường đại học trên khắp nước Mỹ.
Theo Hiệp hội Nghiên cứu ngành tin học Mỹ, năm 2021, số lượng sinh viên chọn ngành này tăng gấp 3 lần so với năm 2011, lên tới gần 136.000 sinh viên.
Những gã khổng lồ công nghệ như Facebook, Google và Microsoft được xem là động lực làm bùng nổ xu hướng này.
Tuy nhiên, giờ đây, tình trạng sa thải nhân viên, ngừng tuyển dụng và kế hoạch tuyển dụng chậm lại tại Meta, Twitter, Alphabet, Amazon, DoorDash, Lyft, Snap và Stripe đang tạo ra cú sốc cho thế hệ sinh viên khoa học máy tính và dữ liệu - những người nỗ lực và cố gắng trong nhiều năm để có cơ hội làm việc cho những công ty công nghệ lớn.
Các công ty công nghệ đổ lỗi cho nền kinh tế toàn cầu đang chững lại là nguyên nhân dẫn đến việc cắt giảm nhân sự. Điều này khiến sinh viên mới tốt nghiệp phải tranh giành việc làm, đồng thời tạo ra sự không chắc chắn cho những sinh viên còn đang học tập và tìm kiếm cơ hội thực tập vào mùa hè năm sau.
Trước đây, các công ty công nghệ hàng đầu thường tổ chức chương trình thực tập mùa hè để có thể lựa chọn những ứng viên triển vọng, sẵn sàng tuyển dụng họ làm nhân viên chính thức ngay sau khi tốt nghiệp. Nhưng năm nay, những cơ hội đó đang bị thu hẹp lại.
Chẳng hạn, Amazon có khoảng 18.000 thực tập sinh trong mùa hè năm nay. Một số sinh viên thực tập được Amazon trả gần 30.000 USD trong kỳ thực tập, chưa bao gồm tiền nhà. Tuy nhiên, công ty này đang xem xét cắt giảm một nửa số thực tập sinh trong năm 2023.
Kế hoạch tuyển dụng cũng đang thay đổi tại các công ty công nghệ nhỏ hơn. Roblox - nền tảng trò chơi điện tử - cho biết họ có kế hoạch tuyển dụng 300 thực tập sinh cho mùa hè tới - gần gấp đôi so với năm nay - và dự kiến có hơn 50.000 đơn đăng ký cho những vị trí đó.
Trong khi đó, Redfin - công ty chuyên phân tích dữ liệu về nhà ở - đã thuê 38 thực tập sinh vào mùa hè này. Tuy nhiên, công ty này cho biết sẽ hủy bỏ chương trình này vào năm sau.
Rachel Castellino (22 tuổi) rất sốc khi bị Meta hủy bỏ lời mời làm việc ngay trước ngày bắt đầu vài tuần. Ảnh: New York Times. |
Vẫn còn cơ hội
Dù vậy, nhìn chung sinh viên ngành Khoa học máy tính vẫn có nhiều cơ hội việc làm trong lĩnh vực này. Cục Thống kê lao động Mỹ dự tính từ 2021 đến 2031, số lượng việc làm cho các nhà phát triển và kiểm thử phần mềm sẽ tăng 25%, lên tới hơn 411.000 việc làm mới. Tuy nhiên, nhiều công việc trong số đó thuộc những lĩnh vực khác như tài chính và công nghiệp ôtô.
“Sinh viên vẫn nhận được nhiều lời mời làm việc. Chúng có thể không đến từ Meta, Twitter hay Amazon, nhưng sẽ đến từ các công ty như G.M, Toyota hay Lockheed”, ông Brent Winkelman, Trưởng khoa Khoa học máy tính tại Đại học Texas (Austin), cho biết.
Các trung tâm việc làm của trường đại học trở thành nơi tư vấn cho những sinh viên đang lo lắng trước thị trường lao động. Các trung tâm này ghi nhận nhiều sinh viên đã lên kế hoạch dự phòng.
Một số người đang nộp CV vào các công ty công nghệ ít được biết đến. Một số người khác đang tìm kiếm cơ hội việc làm có liên quan ngành học ở các công ty không thuần về công nghệ như lĩnh vực bán lẻ, các cơ quan chính phủ và tổ chức phi lợi nhuận. Nhiều người cũng lựa chọn việc học tiếp lên cao học.
Helen Dong, 21 tuổi, sinh viên năm cuối chuyên ngành Khoa học máy tính tại Đại học Carnegie Mellon (Mỹ), đã thực tập tại Meta hai lần vào năm 2021 và 2022. Cô khá bất ngờ khi không nhận được lời mời làm việc sau tốt nghiệp.
Việc Meta sa thải nhân viên gần đây đã thôi thúc cô nộp đơn xin việc tại các công ty ôtô và tài chính. Tháng 11/2022, Dong đăng tải video lên mạng xã hội, khuyên các bạn học của mình nên điều chỉnh kỳ vọng về công việc của họ.
Với Ni, sau khi bị sa thải, cô đã nộp đơn xin việc vào những công ty công nghệ quy mô tầm trung và start-up, điều này cô chưa từng nghĩ đến trước đây.
“Tôi học được vài điều sau khi bị sa thải. Giờ đây, tôi đang xem xét những cơ hội mà trước đây tôi chưa từng để tâm đến", Ni nói.
Những cuốn sách dành cho người đứng trước cánh cửa nghề nghiệp
Mục Giáo dục giới thiệu đến bạn đọc một số cuốn sách về chủ đề nghề nghiệp, hướng nghiệp, dành cho những bạn trẻ đang băn khoăn trước cánh cửa nghề nghiệp hay người trưởng thành quan tâm đến sự biến đổi nghề nghiệp trong xã hội hiện đại.
Chiến đạo giống cuộc đối thoại, gợi mở các câu hỏi của cuộc đời, giúp người trẻ chủ động định hướng nghề nghiệp, kiến tạo tương lai.
Eight - 8 cách làm chủ trí thông minh nhân tạo: “Đa số công việc mà công viên chức đang phụ trách cuối cùng đều sẽ bị thay thế bởi trí thông minh nhân tạo", cuốn sách này sẽ giải đáp câu hỏi đó.