Trên sườn của dãy núi Aspromonte (Italy), Pasquale Marando, một kẻ mang biệt danh “Pablo Escobar của băng đảng 'Ndrangheta khét tiếng, đã xây dựng một hầm bí mật với lối vào là miệng của một lò nướng bánh pizza.
Cách đó hơn 15 km, Ernesto Fazzalari, trùm mafia bị truy nã gắt gao thứ hai sau Matteo Messina Denaro của băng đảng Cosa Nostra, sống trong một nơi ẩn náu rộng 10 m2 ở dãy núi phía nam Italy. Khi chính quyền truy bắt hắn vào năm 2004, Ernesto Fazzalari đã trốn thoát qua một đường hầm bí mật dưới bồn rửa bát.
Biệt đội săn mafia
Trước khi bị bắt vào năm 2016, Ernesto Fazzalari đã trải qua 20 năm lẩn trốn ở vùng núi Calabria, nơi những ông trùm của băng đảng 'Ndrangheta đã xây dựng những thành phố ngầm phức tạp. Đó là một thế giới ngầm theo nghĩa đen, với những hầm phía sau cầu thang trượt, cửa sập ẩn và miệng cống liên kết bởi những đường hầm vô tận hợp nhất và tách biệt, dẫn đến các lối thoát giữa hệ thống cống rãnh hoặc giữa những khúc cua của lòng sông khô.
Để lôi các ông trùm ra khỏi thành phố ngầm, chính quyền Italy đã thành lập một đơn vị quân đội đặc biệt bao gồm những binh sĩ tinh nhuệ, được đào tạo chuyên sâu mang biệt danh Cacciatori (nghĩa là “những thợ săn”).
 |
| Miệng hầm bên dưới bồn rửa bát trong bếp của Ernesto Fazzalari đã giúp hắn tẩu thoát vào năm 2004. Ảnh: The Guardian. |
25 năm qua, Cacciatori đã bắt gần 300 phần tử mafia. Ảnh của các trùm mafia mà họ bắt được công bố như những chiến lợi phẩm trên một bảng thông báo lớn trong một căn phòng ở trụ sở chính của đội. Họ cũng đã tìm ra hơn 400 hầm ngầm, thứ mà các nhà điều tra mô tả là "công trình của kỹ thuật cao cấp".
Năm 1991, Cacciatori ra đời với mục đích chống một loại tội phạm đang lan rộng khắp vùng Calabria lúc bấy giờ là bắt cóc. “Nhưng theo thời gian, hiện tượng bắt cóc gần như biến mất. Trong khi những tên trùm của 'Ndrangheta bắt đầu hành động táo bạo hơn”, thiếu tá Carmelo Aveni, sĩ quan chỉ huy Cacciatori, giải thích.
Một thời bị chế giễu bởi mafia ở vùng Sicily và Campania, ngày nay 'Ndrangheta là nhóm tội phạm hùng mạnh nhất ở Italy và một trong những nhóm giàu nhất thế giới.
Một nghiên cứu của Viện nghiên cứu Demoskopita vào năm 2013 ước tính rằng 'Ndrangheta có tiềm lực tài chính mạnh hơn cả Deutsche Bank và McDonald’s cộng lại, với doanh thu hàng năm là 53 tỷ euro (tương đương hơn 1.280.000 tỷ đồng).
 |
| Ảnh của những phần tử mafia mà biệt đội Cacciatori bắt từ thập niên 90 tới nay được trưng bày tại trụ sở của đội. Ảnh: The Guardian. |
Cuộc sống bí ẩn của các ông trùm
Theo các nhà điều tra, bí mật thành công của 'Ndrangheta nằm sâu trong Calabria. Các ông trùm hiếm khi từ bỏ những ngôi làng hẻo lánh của họ dù các hoạt động toàn cầu của băng đảng trị giá hàng triệu USD. Để bảo vệ bản thân, các ông trùm xây dựng các đường hầm thoát hiểm dưới nhà của họ và boongke tinh vi trên núi. Ngoài ra, còn có những nơi ẩn náu trong rừng.
“Nếu chúng tôi định bắt trùm mafia, chúng tôi cần những người đàn ông được đào tạo bài bản có thể leo sườn núi dốc, lao xuống khe núi, nhảy khỏi một trực thăng đang di chuyển. Họ cần thực hiện tất cả việc đó trong bóng tối, vì chúng tôi thường tiến hành nhiệm vụ vào ban đêm”, thiếu tá Carmelo Aveni nói.
Khi thực hiện nhiệm vụ, đội Cacciatori luôn mang theo súng máy, áo chống đạn và ống nhòm có khả năng quan sát vào ban đêm.
“Nếu chỉ nhìn thoáng qua, nhà của các trùm mafia có vẻ hoàn toàn bình thường. Bạn sẽ không thấy thứ gì có thể khiến bạn tin ngôi nhà có đường hầm hoặc một boongke dưới lòng đất. Sau đó, bạn bắt đầu kiểm tra mọi ngóc ngách của ngôi nhà như tường, sàn nhà, cầu thang. Thậm chí lò nướng bánh pizza cũng có thể là một phần đường hầm. Chúng tôi từng tìm thấy những bức tường kết nối với một thiết bị điện. Chúng chỉ cần nhấn một nút để di chuyển bức tường”, Carmelo Aveni tiết lộ.
 |
| Công viên quốc gia Aspromonte, nơi ông trùm Ernesto Fazzalari ẩn náu suốt 20 năm trước khi bị bắt. Ảnh: The Guardian. |
Các đường hầm dưới lòng đất rất hẹp. Một người bình thường gần như không thể chui qua mà phải trườn như rắn để di chuyển trong đường hầm. “Một số đường hầm dài tới 300 m và thường dẫn đến cống thoát nước kết nối với các ngôi nhà khác”, vị thiếu tá nói.
Boongke của ông trùm Fazzalari trong công viên quốc gia Aspromonte có tivi, máy lạnh, máy tính, vũ khí và các hình ảnh thiêng liêng của các vị thánh và Đức Mẹ. Đôi khi, thành viên của đội Cacciatori tìm thấy nhiều sách luật hình sự Italy, thứ mà các ông trùm đọc để vạch mưu kế ứng phó luật pháp.
Danh sách những kẻ đào tẩu thuộc tập đoàn 'Ndrangheta được cập nhật liên tục, đôi khi theo tháng. Những ông trùm sa lưới thường được thay thế bởi con trai, anh, chị, em họ và thậm chí vợ của họ. Người mới nhất là Francesco Pelle, ông trùm của 'Ndrangheta tại thành phố San Vito. Hồi tháng 6/2019, khi Pelle biết hắn sẽ lĩnh án tù chung thân vì tội giết người, hắn đã trốn.
Không phải tất cả trùm mafia chạy trốn đều sử dụng boongke và đường hầm. Một số ông trùm tận dụng môi trường hoang dã để lẩn trốn. Girolamo Facchineri, một ông trùm 53 tuổi, đã ẩn náu trong một nơi trú ẩn trên núi, giữa rừng cây rậm rạp của vùng Cittanova.
Người ngoài chỉ có thể tiếp cận chỗ ẩn náu của hắn sau khi băng qua một số con sông bằng xe địa hình và sau đó đi bộ qua những con đường mòn và dốc cao trong 40 phút. Nơi trú ẩn của Girolamo Facchineri được ngụy trang, bao phủ bởi thảm thực vật. Facchineri đã sống ở đó 2 năm trước khi đội Cacciatori bắt hắn vào tháng 3/2018.
Sau một cuộc hành quân kéo dài suốt đêm để đến bắt Facchineri, đội Cacciatori đột kích nơi trú ẩn vào lúc bình minh, khi trùm mafia đang pha cà phê buổi sáng. “Khi chúng tôi phá cửa, Facchineri đang ngồi trên ghế nhấm nháp ly cà phê espresso. Hắn khen ngợi chúng tôi và nói chúng tôi rất giỏi vì đã tìm ra vị trí ẩn náu của hắn”, một thành viên của Cacciatori kể với Guardian.
Vì sao các trùm mafia gây dựng một đế chế tội phạm trị giá hàng tỷ USD và sau đó sống chui lủi như chuột? Theo các nhà điều tra, chính tư duy kiểu đó đã mang lại sức mạnh cho 'Ndrangheta.
“Việc các ông trùm mafia hy sinh cuộc sống xa hoa có 2 tác dụng. Một mặt, chúng gửi thông điệp ngầm tới các đối thủ rằng chúng vẫn tồn tại và đang kiểm soát băng đảng. Mặt khác, chúng cũng gửi thông điệp tới lực lượng hành pháp rằng chúng vẫn ngoài vòng pháp luật và không ai có thể bắt chúng”, Nicola Gratteri, trưởng cơ quan công tố vùng Catanzaro (thủ phủ vùng Calabria thuộc Italy), giải thích.
